Nhân dịp kỷ niệm 112 năm Ngày Bác Hồ đi tìm đường cứu nước (05/6/1911- 05/6/2023), mỗi người dân của huyện Tây Sơn (Bình Định) đều dâng trào tình cảm tưởng nhớ đến Bác và tự hào kỷ niệm 114 năm Bác đến với huyện Tây Sơn (1909 - 2023). Đây là nguồn động viên, là sức mạnh tinh thần to lớn để Đảng bộ, quân và dân huyện Tây Sơn ra sức thi học tập và làm theo Bác.
Khoảng trung tuần tháng 5 năm 1909, Người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành vào Bình Định và khoảng tháng 8 năm 1910 rời Bình Định vào Phan Thiết (Bình Thuận) làm giáo viên trường Dục Thanh.
![]() |
Người dân huyện Tây Sơn tham quan và dâng hương ghi nhớ công ơn cụ Nguyễn Sinh Sắc là thân sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh. |
Đến tháng 2 năm 1911, Người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành vào Sài Gòn. Như vậy, Người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành trên hành trình tìm đường cứu nước đã có hơn một năm sống tại Bình Định để chuẩn bị hành trang trước khi xuống tàu ra nước ngoài tìm đường cứu nước.
Thời gian ở Bình Định, Người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành đã có lần đến huyện Tây Sơn nơi cụ Nguyễn Sinh Sắc làm tri huyện Bình Khê để thăm cha, và đã được nghe cụ Nguyễn Sinh Sắc kể về những tấm gương yêu nước, kiên trung đi đầu trong phong trào đấu tranh chống thuế Trung Kỳ như tiến sĩ Hồ Sĩ Tạo, Chánh tổng Nguyễn Hàm… những người đã bị thực dân Pháp bắt giam ở nhà tù Côn Đảo.
Trong những ngày tháng được sống gần cha ở huyện Tây Sơn, Người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành còn được học hỏi nhiều điều ở chính người cha của mình - cụ Nguyễn Sinh Sắc, một Tri huyện nổi tiếng thanh liêm chính trực, sống rất giản dị, gần gũi với nhân dân, giàu lòng yêu nước và thương dân nghèo.
Mặc dù ở Tây Sơn chỉ một thời gian rất ngăn, nhưng Người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành đã cảm nhận được sự hiền hòa, nhân hậu của con người và vùng đất Tây Sơn.
Sống trên mảnh đất của đoàn quân áo vải Tây Sơn, bầu nhiệt huyết của Người được tiếp sức, được hun đúc bởi tinh thần anh dũng quật cường của Quang Trung - Nguyễn Huệ đã ghi dấu ấn quan trọng, góp phần hình thành tư tưởng, ý chí ra đi tìm đường cứu nước của Người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành. Đồng thời, Người cũng chứng kiến được tất cả sự thối nát của chế độ phong kiến thực dân, điều đó càng thôi thúc Người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành phải mạnh mẽ, nhanh chóng đi tìm con đường cứu nước, giải phóng dân tộc.
Sau này, trong nhiều bài viết của mình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhắc đến tấm gương của vị anh hùng dân tộc Quang Trung - Nguyễn Huệ và đoàn quân áo vải bách chiến bách thắng của ông.
![]() |
Khu tưởng niệm là Đền thờ cụ Nguyễn Sinh Sắc. |
Bốn mươi lăm năm sau lần chia tay cha ở huyện Tây Sơn, năm 1955, khi gặp đoàn đại biểu miền Nam tại Hà Nội, biết có người quê ở Bình Định, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã hỏi: "Nhà các cô, các chú có gần sông Kôn không? Nước sông Côn vẫn trong đấy chứ?...". Rõ ràng truyền thống hào hùng của vùng đất Tây Sơn, hình ảnh của sông Kôn và những tình cảm ấm áp của nhân dân Tây Sơn nói riêng và nhân dân Bình định nói chung đã in dấu sâu đậm trong tâm trí của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Để tưởng nhớ công lao to lớn của cụ Nguyễn Sinh Sắc và Chủ tịch Hồ Chí Minh, tỉnh Bình Định đã đầu tư xây dựng Khu tưởng niệm cụ Nguyễn Sinh Sắc, tại di tích huyện đường Bình Khê cũ thuộc thôn Thượng Giang 2, xã Tây Giang, huyện Tây Sơn. Khu tưởng niệm là quần thể kiến trúc được xây dựng trên mặt bằng hơn 2,6 ha, tổng vốn đầu tư gần 73 tỉ đồng.
Trong đó, Trung tâm Khu tưởng niệm là Đền thờ cụ Nguyễn Sinh Sắc. Trước mặt và hai bên đền là nhà lưu niệm, nhà Huyện đường Bình Khê phục chế (theo hình thức kiến trúc Bình Định trong những năm đầu thế kỷ 20), nhà bia di tích, nhà tiếp khách và bán hàng lưu niệm, nhà vọng cảnh, cột cờ, hồ sen...Nội dung trưng bày nội thất Nhà lưu niệm gồm hai chủ đề chính: Phần chủ đề về “Nguyễn Sinh Sắc, thân thế cuộc đời và sự nghiệp” chiếm 70%, còn lại là chủ đề “Nguyễn Tất Thành với Bình Định”.
Với tinh thần trên, chính quyền, quân và dân huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định luôn tự hào là một trong số ít địa phương của cả nước gắn bó với thân thế, sự nghiệp của chủ tịch Hồ Chí Minh; tự hào vì quê hương, con người và truyền thống yêu nước của người dân huyện Tây Sơn trong phong trào đấu tranh giữ nước đã góp phần hun đúc tinh thần yêu nước, ý chí ra đi tìm đường cứu nước của Người.
Di sản tư tưởng của Hồ Chí Minh được hun đúc từ truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc Việt Nam, trong đó có đóng góp bởi mảnh đất giàu truyền thống yêu nước của Tây Sơn. Nơi sản sinh ra người anh hùng áo vải cờ đào Quang Trung - Nguyễn Huệ, một phong trào khởi nghĩa của nông dân Tây Sơn đi vào lịch sử của nhân loại.