Thêm quy định siết quản lý chất lượng sản phẩm hàng hóa

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long.

Cải cách toàn diện trong quản lý chất lượng sản phẩm và hàng hóa

Dự thảo Luật sửa đổi lần này nhằm khắc phục những bất cập trong công tác quản lý chất lượng sản phẩm và hàng hóa, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh hội nhập quốc tế và sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử.

Sau gần 17 năm thực hiện, Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa (2007) đã bộc lộ nhiều hạn chế. Một trong những vấn đề lớn là việc xác định các sản phẩm có khả năng gây mất an toàn (nhóm 2) còn thiếu sự rõ ràng, gây khó khăn trong công tác quản lý và kiểm tra chất lượng.

Bên cạnh đó, các quy định về kiểm tra chất lượng hàng hóa hiện tại còn thiếu sự thống nhất và chưa được cụ thể hóa, khiến các cơ quan chức năng và doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc thực thi.

Đặc biệt, việc quản lý chất lượng sản phẩm còn tồn tại sự chồng chéo khi nhiều bộ, ngành cùng tham gia kiểm tra một sản phẩm, dẫn đến kéo dài thời gian thông quan và gia tăng chi phí cho doanh nghiệp.

Đồng thời, mặc dù ứng dụng công nghệ như mã vạch, ghi nhãn điện tử ngày càng phổ biến, nhưng hiện vẫn thiếu các biện pháp hiệu quả để ngăn chặn gian lận xuất xứ, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Ứng dụng công nghệ và hội nhập quốc tế trong quản lý chất lượng

Đại biểu Quốc hội dự kỳ họp thứ chín vào sáng 6/5/2025. Ảnh: Quochoi.vn

Dự thảo Luật sửa đổi đề xuất một số điểm quan trọng để giải quyết những vấn đề này.

Thứ nhất, dự thảo sẽ phân loại sản phẩm theo mức độ rủi ro, bao gồm ba nhóm: rủi ro thấp, trung bình và cao, thay vì chỉ dựa trên khả năng gây mất an toàn như trước đây. Điều này không chỉ giúp quản lý chất lượng hiệu quả hơn mà còn phù hợp với thông lệ quốc tế, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam gia nhập các hiệp định thương mại tự do với các quốc gia và khu vực lớn.

Thứ hai, dự thảo nhấn mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin, mã vạch, mã số và ghi nhãn điện tử để nâng cao khả năng truy xuất nguồn gốc sản phẩm, từ đó giúp ngăn chặn các hành vi gian lận xuất xứ và nâng cao tính minh bạch trong thị trường. Đồng thời, dự thảo cũng cho phép chấp nhận kết quả thử nghiệm và chứng nhận từ các tổ chức quốc tế, giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, chi phí khi xuất khẩu sản phẩm.

Một điểm quan trọng khác trong dự thảo là việc quản lý chất lượng hàng hóa bán qua thương mại điện tử. Trong bối cảnh thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ, việc quản lý chất lượng hàng hóa bán qua mạng trở nên vô cùng quan trọng.

Dự thảo Luật bổ sung quy định yêu cầu các chủ thể kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử phải tuân thủ các quy định pháp luật về chất lượng sản phẩm, hàng hóa, nhằm kiểm soát hàng giả, hàng nhái, bảo vệ người tiêu dùng và tạo ra một môi trường mua sắm trực tuyến an toàn và minh bạch.

Ngoài ra, dự thảo còn chú trọng phát triển hạ tầng chất lượng quốc gia, bao gồm hệ thống tiêu chuẩn, đo lường, thử nghiệm và chứng nhận. Điều này sẽ giúp nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng.

Các cơ quan thẩm tra của Quốc hội cũng đồng tình với sự cần thiết sửa đổi, bổ sung Luật, tuy nhiên, cũng đề nghị bổ sung nội dung về phát triển hạ tầng số, công nghệ số và quản lý nhà nước trên môi trường số để đáp ứng xu hướng phát triển của nền kinh tế số và công nghiệp 4.0.

Chuyên gia cũng đề xuất đổi tên Luật thành "Luật Chất lượng và An toàn sản phẩm, hàng hóa" để phản ánh đầy đủ hơn mục tiêu của Luật, giúp doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận và thực hiện các quy định.

Dự kiến, dự thảo Luật sẽ được trình Quốc hội xem xét tại Kỳ họp thứ Chín vào tháng 5/2025. Nếu được thông qua, Luật sửa đổi này sẽ là cơ sở pháp lý quan trọng trong việc quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa, bảo vệ người tiêu dùng và thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế đất nước.

Siết chặt quản lý hàng hóa vận chuyển độc lập

Gia Lai: Xử phạt 1 cơ sở kinh doanh thuốc tân dược không đúng quy định