Giữa hạ, về với cánh rừng ngập mặn xanh mướt trải dài hơn 3 km ở cửa sông xã Nga Tân, huyện Nga Sơn mới thấy được ý nghĩa quan trọng của “lá chắn xanh” trong việc bảo vệ tính mạng và tài sản của người dân. Thời điểm này, hàng triệu cây bần, sú vẹt… đang đua nhau nở hoa và tỏa hương khắp cả một vùng. Đây được xem là cơ hội duy nhất trong năm để người dân mang bầy ong mật ra “an cư” trong môi trường phát triển lý tưởng này.
Mô hình nuôi ong lấy mật tại rừng ngập mặn, xã Nga Thủy (Nga Sơn)
Chuyện nuôi ong quy mô lớn để làm giàu tại miền núi, vùng đồi thì nhiều, song mang hàng nghìn đàn ong đến bãi lầy nơi cửa sông, mép biển có lẽ là mô hình hiếm. Điều này đã được nhiều người dân thức thời ở các xã Nga Tân, Nga Thủy, Nga Thanh triển khai trong ít năm gần đây, cho hiệu quả kinh tế bất ngờ. Nhiều hộ gia đình đã thoát nghèo, thậm chí làm giàu nhờ liên tục nhân đàn và khai thác mật ong.
Những người tham gia quay mật ong ở đây cho biết, mùa hoa nở rộ là từ tháng 3 đến tháng 6 âm lịch, còn lại hoa nở rải rác đến gần hết mùa đông. Những tháng hoa nở nhiều, có khi chỉ một tuần, chủ các đàn ong đã tiến hành quay mật một lần bởi lúc này, mật sản sinh rất nhanh. Những ngày tháng 8 này, tần số quay mật ít dần do chỉ còn phần ít hoa nở muộn.
Chị Trần Thị Yến, một người nuôi ong ở rừng ngập mặn xã Nga Thủy, cho biết: Một đàn ong, trung bình cho thu hoạch khoảng 20 kg mật mỗi năm, với giá trung bình 100.000 đồng/kg. Chỉ cần phát triển 100 đàn, người nuôi ong ở đây đã có thu nhập khoảng 200 triệu đồng mỗi năm. Ngoài bán mật, nhiều hộ còn nhân đàn mới với giá trên dưới 1 triệu đồng mỗi đàn.
Ở ven khu rừng này, hàng chục gia đình coi việc đặt nuôi ong là nghề chính, là giải pháp hữu hiệu trong phát triển kinh tế hộ để làm giàu.
Hàng nghìn đàn ong nuôi tại ven rừng ngập mặn Nga Sơn, giúp nhiều hộ gia đình làm giàu
Đến nay, tổng số đàn ong được nuôi ngay trong rừng ngập mặn nơi đây đã lên tới 2.000 đàn, dự kiến trong thời gian tới, số đàn còn tăng thêm. Ngoài ra, những hộ nuôi trồng thủy sản của các xã Nga Tân, Nga Thủy cách đó hàng trăm mét, cũng nuôi từ dăm bảy đàn đến hàng chục đàn ong ngay tại trang trại của mình để tận dụng nguồn hoa rừng, góp thêm cho thu nhập gia đình.
Chớm đông, các hộ gia đình nuôi ong ở đây lại thuê xe ô tô tải, chở ong đi tránh rét ở các vùng đồi huyện Thạch Thành, các tỉnh Hưng Yên, Hải Dương, Bắc Giang... để chờ mùa hoa nhãn và vải nở vào đầu xuân năm sau. Hết mùa nhãn, vải, những đàn ong lại được đưa về vị trí quen thuộc nơi rừng ngập mặn Nga Sơn.
Từ rừng ngập mặn, sản sinh một lượng mật lớn, song đầu ra lại không khó khăn bởi theo các hộ, hoa những cây rừng lên từ nước mặn nên mật tốt, có mùi thơm và vị đậm đặc trưng. Theo quan niệm dân gian, đây là loại mật chữa được bệnh dạ dày khá hiệu nghiệm, nên nhiều người tìm mua.
Ngoài lợi ích kinh tế, nghề nuôi ong lấy mật ở Nga Sơn còn góp phần bảo vệ tính đa dạng sinh học của các loài thực vật và bảo vệ môi trường sinh thái ven biển. Để hết hè, khi mà những cánh rừng ngập mặn không còn đơm hoa, các hộ gia đình nuôi ong lại chở ong đi nuôi tại một số huyện miền núi hay các tỉnh Hải Dương, Hưng Yên… và rồi họ lại đau đáu mong chờ mùa hoa bần, sú vẹt nở vào năm sau.
Khánh Hòa