Khẩn trương khắc phục bất cập, hạn chế trong chống dịch
Chiều 10/11, tại phiên chất vấn của Quốc hội về lĩnh vực y tế, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã có phát biểu giải trình một số vấn đề liên quan, trong đó có công tác phòng chống dịch COVID-19.
Phó Thủ tướng cho biết, nếu ví chống dịch là một cuộc chiến thì đến nay, chúng ta kiểm soát được tình hình theo Nghị quyết 128 và mọi việc dường như được khởi sắc. Chỉ số phục hồi COVID-19 theo nghiên cứu một tháng trước, chúng ta đứng chót bảng thì bây giờ đã đứng giữa bảng.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: Phải khẩn trương khắc phục bởi không thể để một đợt dịch gây đau thương, tổn thất lớn như vừa rồi xảy ra nữa. Ảnh: TTXVN |
"Tuy nhiên, cuộc chiến này vẫn đang tiếp diễn. Từ mấy ngày nay số ca nhiễm vẫn tăng, ngay các đại biểu ngồi đây có nhiều đồng chí lãnh đạo tỉnh mấy hôm nay họp Quốc hội vẫn phải thường xuyên chỉ đạo với nhà. Tất cả những ý kiến, góp ý của các đại biểu về các bất cập, hạn chế, là người trực tiếp theo dõi từ đầu, đã nằm ở trong vùng dịch, tôi thấy rất đúng", Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh.
Phó Thủ tướng cho biết: “Có những thứ mới xuất hiện trong lúc chúng ta chống dịch, khi hệ thống y tế bị quá tải, nhưng cũng có những tồn tại, không chỉ trong ngành y tế đâu, trong cả quản lý điều hành, xã hội nói chung. Chúng ta phải khẩn trương khắc phục bởi không thể để một đợt dịch gây đau thương, tổn thất lớn như vừa rồi xảy ra nữa".
Không chỉ lực lượng y tế, công an, quân đội mà toàn bộ lực lượng cán bộ, chính quyền, mặt trận… ở Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh dịch bị nhiễm nặng vô cùng vất vả và thực sự đều bị quá tải. Phó Thủ tướng lấy ví dụ ở Bình Dương có phường lên đến 18.500 người nhiễm. Hay ở đồng bằng sông Cửu Long nhiễm ít nhưng "căng hơn sợi dây đàn" bởi không có vaccine, hệ thống y tế yếu, người từ TP Hồ Chí Minh về...
"Chúng ta không phải là một xã hội lý tưởng, quản lý như máy tính. Hàng đêm ở đấy chúng tôi vẫn phải giải quyết hàng mấy chục, hàng trăm bà con đi từ TP Hồ Chí Minh, từ Bình Dương về các tỉnh. Giải quyết thông thoáng, cho đi cũng không được vì hôm sau bà con sẽ về nhiều hơn. Mà giữ bà con lại thì người già, trẻ con rồi có khi mưa… Day dứt lắm! Tất cả các đồng chí lãnh đạo tỉnh đều vô cùng day dứt và không có ai yên lòng được" - Phó Thủ tướng xúc động chia sẻ.
Một tháng tới sẽ rất quan trọng
Để giữ vững thành quả chống dịch, Phó Thủ tướng cho biết Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 128/NQ-CP và đang xây dựng chiến lược tổng thể ứng phó với dịch bệnh COVID-19 trong 2 năm tới để phục hồi trong và sau COVID-19, trong đó có một số việc cần phải tập trung thực hiện.
Thứ nhất, chúng ta phải đẩy nhanh tốc độ tiêm vaccine phòng COVID-19. Người đã tiêm vaccine, dù mới 1 mũi, thì vẫn còn lây những sẽ chậm đi, tỷ lệ bệnh nhân bị nặng rất ít. Phó Thủ tướng cho biết, hiện nay, Bộ Y tế đang đánh giá về vấn đề này, nhưng thực tiễn từ Bình Dương, Phú Thọ thì tỉ lệ người đã tiêm vaccine bị nhiễm COVID-19 có diễn biến nặng rất thấp. Điều đó cho phép chúng ta bình tĩnh hơn trong thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch khi đã tiêm xong vaccine.
Phó Thủ tướng báo cáo trước Quốc hội: Nhờ sự nỗ lực của toàn hệ thống, hiện nay Việt Nam đã có đủ vaccine. Để tiêm đủ 2 mũi vaccine cho người từ 18 tuổi, các tỉnh miền Bắc còn thiếu 23 triệu liều và sẽ phân bổ đủ trong tuần thứ 4 của tháng 11. Các tỉnh miền Trung cần thêm 5 triệu liều và sẽ được phân bổ đủ trong tuần thứ 3 của tháng 11. Các tỉnh miền Nam cần thêm 4 triệu liều, khu vực Tây Nguyên cần thêm 2,5 triệu liều sẽ phân bổ toàn bộ trong tuần này.
“Trước đây chúng ta phải xem xét đối tượng nào tiêm trước, đối tượng nào tiêm sau thì bây giờ thực hiện tiêm gọn từng nơi theo hình thức cuốn chiếu và phải an toàn”, Phó Thủ tướng nói.
Thứ hai, Phó Thủ tướng khẳng định dù đã tiêm đủ vaccine thì vẫn phải thực hiện nghiêm đeo khẩu trang, thông điệp 5K. Phó Thủ tướng cũng lưu ý "bình thường mới không thể là bình thường", phải đeo khẩu trang. Các đại biểu Quốc hội đều được kiểm tra sức khỏe nhưng vẫn làm gương đeo khẩu trang. Toàn dân, các cơ quan đơn vị vẫn phải thực hiện 5K.
"Nếu tiêm hết 100% người từ 12 tuổi đến cuối năm nay cũng chỉ đạt 80% dân số, mà vaccine tác dụng bảo vệ cũng chỉ khoảng 80%, tức là lúc đó cũng được 64% (80% x 80%) được bảo vệ. Tất cả đợt dịch vừa qua chúng ta có gần một triệu người nhiễm nhưng còn mấy chục triệu người có nguy cơ nhiễm. Khi tiêm vaccine rồi thì phải giám sát y tế nghiêm ngặt", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Phó Thủ tướng phân tích và nêu rõ “nếu mỗi người không thực hiện nghiêm túc việc đeo khẩu trang, 5K trong sinh hoạt, trong sản xuất thì dịch sẽ tiếp tục lây nhiễm cho nhiều người, dẫn đến quá tải hệ thống y tế”.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết đã có đủ vaccine để tiêm 2 mũi |
Thứ ba, khi đã tiêm vaccine thì hoạt động giám sát y tế phải được thực hiện thật nghiêm ngặt, nhất là những đối tượng có nguy cơ cao như người già, người có bệnh nền, trẻ em dưới 12 tuổi… Chúng ta phải chủ động được nguồn cung về các công nghệ, sinh phẩm xét nghiệm. Thủ tướng, các Phó Thủ tướng, Chính phủ đã bàn về nguyên tắc, yêu cầu Bộ Y tế trình để mua sắm tập trung sinh phẩm xét nghiệm, chủ động phân phối cho các địa phương.
Khi xét nghiệm, phát hiện ca nhiễm thì thực hiện cách ly theo phương thức mới để thực sự là trạng thái bình thường mới như các nước châu Âu đang làm.
Thứ tư là chúng ta phải chuẩn bị đủ các loại thuốc điều trị triệu chứng, kháng virus ngay từ sớm, thực hành dần điều trị tại nhà, giống như trước đây chúng ta đã thí điểm cách ly tại nhà, người dân tự lấy mẫu xét nghiệm.
Từ thực tiễn tại TPHCM, Phó Thủ tướng cho rằng phải tiếp tục quán triệt, tập huấn, diễn tập năng lực chỉ huy, điều hành giữa tất cả các lực lượng phòng, chống dịch cho cán bộ quản lý cấp cơ sở, cấp huyện, nhất là trong tình trạng đặc biệt nghiêm trọng.
“Nếu làm tốt những việc này thì chúng ta sẽ tránh được tổn thất, phục hồi kinh tế. Một tháng tới đây là vô cùng quan trọng. Chúng ta tiêm vaccine thật nhanh thì sẽ vươn lên trong nhóm rất ít các nước có độ phủ vaccine lớn nhất trên thế giới và tranh thủ được thời cơ đó”, Phó Thủ tướng nói.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết, Chính phủ sẽ mua tập trung kit xét nghiệm với giá rẻ hơn, chủ động cho các địa phương. Khi xét nghiệm, việc cách ly phải được thực hiện theo phương thức mới để người dân thực sự bước vào tình trạng bình thường mới như các nước châu Âu đang làm.
Về thuốc điều trị, nước ta đã có đủ thuốc điều trị virus như molnupiravir. Điều quan trọng là điều trị sớm và thực hành điều trị tại nhà. Đặc biệt, cần giám sát người có bệnh nền, tuổi cao, nhất là trẻ em do chưa được tiêm vaccine. Ai có triệu chứng phải điều trị ngay lập tức.
"Quan trọng nhất là phải diễn tập năng lực chỉ huy, phối hợp, điều hành với tất cả lực lượng. Bình thường có thể làm tốt nhưng khi bước vào tình trạng đặc biệt nghiêm trọng, tình trạng khẩn cấp, thảm họa y tế, thì chúng ta lúng túng.
Ở đây Không chỉ tập huấn về y tế mà cán bộ quản lý cơ sở cấp huyện cũng cần tập huấn. Làm tốt những điểm này, sẽ tránh được tổn thất và kinh tế sẽ phục hồi. Nếu tiêm thật nhanh, chúng ta sẽ vươn lên trở thành một trong số những nước có độ phủ vaccine lớn nhất thế giới. Một tháng tới đây là một tháng vô cùng quan trọng", Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh.