Nhiều người phát cuồng nhưng quả sầu riêng lại bị cấm ăn ở nơi công cộng tại Singapore

Thông tin sản phẩm 20/07/2023 11:14 Theo dõi TH&SP trên

Singapore là một trong những quốc giá có môi trường xanh, sạch nhất thế giới. Có lẽ vì thế những loại đồ ăn gây ảnh hưởng tới môi trường sẽ bị cấm sử dụng ở nơi công cộng. Trong đó, sầu riêng là một trong những loại quả bị cấm ăn ở nơi công cộng tại quốc đảo này.

Do tác động mạnh của sầu riêng tới môi trường xung quanh nên tại Singapore đã cấm sử dụng trái cây vua này ở những nơi công cộng.

Cấm sầu riêng nơi công cộng để tránh phiền toái

Theo Newsweek, được ưa chuộng ở châu Á nhưng sầu riêng, được mô tả là loại trái cây có mùi khó chịu nhất thế giới, bị cấm ăn tại các địa điểm công cộng ở Singapore. Dù vậy, các nhà chuyên môn vẫn đánh giá cao giá trị của loại quả đặc biệt này.

Để tránh gây ra sự phiền toái với những người khác, chính phủ Singapore đã đưa ra lệnh cấm mang theo loại quả này khi đi trên xe buýt hoặc tàu điện. Thậm chí một số khách sạn ở quốc đảo cũng đã ban hành chính sách cấm dùng loại quả này.

Tại sao sầu riêng có mùi nồng đậm đặc khiến nhiều người tránh xa?

Một số người thích sầu riêng trong khi những người khác “ghét cay ghét đắng” vì ngửi mùi khó chịu.

Trong một nghiên cứu đăng tải trên tạp chí Nông nghiệp và Hóa học Thực phẩm, nhóm tác giả từ Trung tâm Nghiên cứu Hóa học Thực phẩm Đức đã tìm ra nguyên nhân khiến sầu riêng tạo ra mùi nồng tới vậy.

Khi phân tách chiết xuất hương thơm lấy từ sầu riêng Thái Lan, nhóm nghiên cứu do Jia-Ziao Li đứng đầu đã xác định được 50 hợp chất tạo ra mùi thơm khác lạ của loại quả nhiệt đới. Theo Smithsonian, phân tích cho thấy không phải bất kỳ hợp chất đơn lẻ nào mà là hỗn hợp các hóa chất khác nhau tạo ra mùi của sầu riêng.

Sầu riêng là loại quả gây ra hai thái cực: rất thích hoặc rất ghét.

Giá trị dinh dưỡng của sầu riêng

Sầu riêng có hàm lượng chất dinh dưỡng cao so với hầu hết các loại trái cây khác. 240g sầu riêng có 357 calo, 13g chất béo, 66g tinh bột, 9g chất xơ, 4g protein, vitamin C đủ 80% nhu cầu mỗi ngày, mangan (39%), vitamin B6 (38%), kali (30%), đồng (25%), vitamin B9 (22%), magie (18%).

Loại quả nhiệt đới này cũng giàu các hợp chất thực vật tốt cho sức khỏe, bao gồm anthocyanin, carotenoid, polyphenol và flavonoid. Nhiều loại trong số này có chức năng như chất chống oxy hóa.

Lợi ích sức khỏe của sầu riêng

Theo Healthline, tất cả các bộ phận của cây sầu riêng - lá, vỏ, rễ và quả - đều có thể sử dụng để điều trị các bệnh khác nhau, bao gồm sốt cao, vàng da và các bệnh về da.

Ngoài ra, sầu riêng còn có các tác dụng phòng chống bệnh tật như sau:

- Giảm nguy cơ ung thư: Chất chống oxy hóa trong sầu riêng có thể vô hiệu hóa các gốc tự do thúc đẩy ung thư. Theo nghiên cứu trong phòng thí nghiệm, chiết xuất sầu riêng ngăn chặn một dòng tế bào ung thư vú lan rộng.

- Ngăn ngừa bệnh tim: Một số hợp chất trong sầu riêng có thể giảm mức cholesterol và nguy cơ xơ vữa động mạch.

- Chống nhiễm trùng: Vỏ sầu riêng chứa các hợp chất có đặc tính kháng khuẩn và chống nấm men.

- Ổn định huyết áp: Khoảng 1,3 tỷ người trên thế giới bị huyết áp cao. Điều này khiến họ có nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ và suy thận. Sầu riêng có thể đóng một vai trò trong việc điều chỉnh huyết áp vì đó là nguồn cung cấp kali, một chất điện giải giúp duy trì mức huyết áp.

- Thúc đẩy năng lượng: Chứa nhiều carbohydrate, sầu riêng có thể cung cấp năng lượng tăng cường khi cần thiết. Hàm lượng kali cao trong sầu riêng cũng giúp giảm mệt mỏi và lo lắng.

Sầu riêng không chỉ ăn tươi mà còn được chế biến thành các loại bánh.

Có khả năng gây hại khi kết hợp sầu riêng với rượu

Ăn sầu riêng cùng lúc với rượu có thể gây ra bất ổn sức khỏe. Theo một nghiên cứu của Nhật Bản, chiết xuất sầu riêng ức chế mạnh enzym aldehyde dehydrogenase (ALDH), được gan sử dụng để phân hủy rượu.

Do đó, ăn sầu riêng khi uống rượu, đặc biệt lúc say, khiến gan không thể xử lý cồn, làm tăng nồng độ cồn trong máu. Điều này có thể dẫn đến các triệu chứng như buồn nôn, nôn và tim đập nhanh.

Trái sầu riêng có giá trị dinh dưỡng được nhiều người ưa chuộng. Do sầu riêng chỉ có ở vùng Đông nam Á nên là mặt hàng nông sản xuất khẩu có giá trị kinh tế cao. Nhiều người mê mẩm sầu riêng bởi mùi vị của nó, nhưng cũng chính múi sầu riêng lại khiến nhiều người tránh xa.

Do tác động mạnh của sầu riêng tới môi trường xung quanh nên tại Singapore đã cấm sử dụng trái cây vua này ở những nơi công cộng. Tuy nhiên, tại đất nước Singapore, người ta vô cùng yêu mến quả sầu riêng Thậm chí, họ còn xây dựng cả nhà hát hình quả sầu riêng để tỏ lòng ngưỡng mộ chúng./.

Bình Châu

Tags:

Cùng chuyên mục

Những đặc sản nức tiếng xứ Đoài

Cách làm nem Phùng cực ngon theo công thức gia truyền

Tuyển chọn cà phê Arabica ngon nhất Việt Nam giữa lúc giá cà phê “nóng bỏng tay”

Uống gì để vừa chạy deadline, vừa tươi mát tận hưởng các sự kiện ngày hè?

Cá kho Bá Kiến

Bánh sắn Phú Thọ - Món quà quê dân dã nhưng đầy hương vị

Việt Nam sản xuất hơn 19 tỷ quả trứng gia cầm, chỉ xuất khẩu 1%

Lâm Đồng: Huyện Di Linh hoàn thiện việc tạo lập nhãn hiệu chứng nhận cho 3 sản phẩm nông nghiệp

Xây dựng nhãn hiệu “Mắc ca Sơn La”

5 lý do nên mua ngay xe điện thay vì xe xăng

“Ngất ngây” với hương vị khó cưỡng của thức uống Giáng sinh từ Phúc Long

Rộn ràng Lễ hội trái cây Thành phố Hà Nội năm 2023

Tin khác

Giới thiệu, kết nối ẩm thực nông sản Việt Nam với các cơ quan ngoại giao nước ngoài

Sáng 27/10, Tuần lễ giới thiệu, kết nối ẩm thực nông sản Việt Nam gắn với hệ thống cơ quan ngoại giao, tham tán nước ngoài ở Việt Nam chính thức khai mạc tại Hà Nội.

Lễ ra mắt sản phẩm L-Bacillus " Men vi sinh cho làn da " siêu phẩm mùa đông gửi đến 500 thành viên Lurcinn Luxury Trip

Ngày 28/9/2023, thương hiệu chăm sóc sức khoẻ và sắc đẹp Lurcinn chính thức ra mắt siêu phẩm mùa đông, với nhiều công dụng hiệu quả, siêu phục hồi cho làn da sau khi thực hiện các liệu trình trên da. L-Bacillus là một trong những siêu phẩm được tung ra và là xu hướng cho mùa đông năm nay.

Hải Dương phát hành cẩm nang giới thiệu 50 sản phẩm tiêu biểu của tỉnh năm 2023

Cuốn cẩm nang này sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối giao thương và mở rộng thị trường tiêu thụ cho sản phẩm của tỉnh Hải Dương cả trong nước và xuất khẩu ra thị trường nước ngoài.

Hải quan Việt Nam có vai trò quan trọng tại Hội nghị và Triển lãm công nghệ 2023 của WCO

Đó là thông tin được đại diện lãnh đạo Vụ Hợp tác quốc tế (Tổng cục Hải quan) đưa ra tại buổi họp báo chuyên đề được tổ chức vào ngày 28/9 về việc Hải quan Việt Nam đăng cai tổ chức Hội nghị và Triển lãm công nghệ năm 2023 của Tổ chức Hải quan thế giới (WCO).

Thách thức bủa vây trái thanh long Việt khi một số siêu thị tại Anh bất ngờ dừng bán do dư lượng thuốc trừ sâu

Khi xuất khẩu thanh long đang gặp khó tại thị trường Trung Quốc thì cơ hội xuất khẩu sang các thị trường lớn như EU sẽ là hướng đi triển vọng cho trái thanh long Việt. Tuy nhiên một thách thức rất lớn lại tới khi một số siêu thị tại Anh bất ngờ dừng bán do trái thanh long Việt Nam có dư lượng thuốc trừ sâu tiềm ẩn rủi ro cao cho sức khỏe người tiêu dùng.

Giữa lúc toàn cầu "khát" lương thực, Trung Quốc mở rộng diện tích lúa lai "khổng lồ"

Giống lúa lai “khổng lồ” của Trung Quốc, cao gấp đôi so với các giống thông thường, đã có vụ thu hoạch bội thu trong tháng này. Các nhà phân tích kỳ vọng năng suất cao có thể khiến giống lúa này trở thành công cụ quan trọng trong nỗ lực đảm bảo an ninh lương thực của Bắc Kinh.

Xử lý "dội chợ" kiểu Pháp, chính phủ chi tiền để nông dân hủy rượu, chặt nho

"Được mùa rớt giá" không chỉ là nỗi lo của nông dân Việt Nam. Tại các quốc gia có nền nông nghiệp hiện đại, chuyện "dội chợ" vẫn luôn sảy ra. Gần đây nhất là câu chuyện về khủng hoảng thừa rượu vang ở Pháp. Nhưng chính phủ nước này đã xử lý bằng cách chi hàng trăm triệu Euro để hỗ trợ nông dân hủy bỏ rượu và chặt vườn nho.

Mít sầu riêng, nhãn siêu trái được rầm rộ tìm mua giống, ngành chức năng cảnh báo nguy cơ "giải cứu"

Thời gian gần đây, người tiêu dùng xôn xao khi một nhà vườn ở Cần Thơ trồng thành công loại mít có mùi sầu riêng. Lập tức nhiều nông dân lùng mua cây giống mít sầu riêng về trồng khiến giá lên tới vài trăm nghìn mỗi cây. Còn tại Vĩnh Long một nhà vườn cũng lai tạo thành công một giống nhãn siêu trái và đang được nhiều công ty, chủ vựa trái cây đặt mua. Hiện tượng người dân đổ xô tìm mua những giống cây mới mà chưa có đánh giá về hiệu quả sẽ dẫn tới những hệ lụy.

Sức nóng sầu riêng, người dân phá bỏ hợp đồng vì đầu nậu thổi giá và nguy cơ bị ép giá

Sầu riêng người dân đã ký kết hợp đồng với doanh nghiệp nhưng bất ngờ người dân phá bỏ hợp đồng để bán cho đầu nậu với giá cao gần gấp đôi. Có doanh nghiệp chỉ còn 10 ngày nữa là thu hoạch vườn thì bị hủy hợp đồng tới 1/3 đơn hàng. Trước tình trạng này, chính quyền địa phương cảnh báo tình trạng đẩy giá lên, sau đó bỏ cọc và ép giá.

Sầu riêng Đắk Lắk trước ngày thu hoạch, nóng từ vườn, loạn xây dựng kho vựa thu mua

Là tỉnh có diện tích sầu riêng lớn nhất khu vực Tây Nguyên và thứ hai cả nước (sau tỉnh Tiền Giang) vụ thu hoạch sầu riêng tại Đắk Lắk đã gần kề. Trong khi các nhà vườn đang khẩn trương chăm sóc để sâu riêng cho trái đẹp, chất lượng cao, tại các khu vực có diện tích sầu riêng lớn hàng loạt các kho vựa, thu mua mọc lên tự phát. Đáng nói là nhiều cơ sở bất chấp các quy định của pháp luật để hình thành và làm "loạn" trật tự xây dựng cũng như kéo theo nhiều hệ lụy khác.

Ống hút gạo - Giải pháp hoàn hảo thay thế ông hút nhựa

Hiện nay, ống hút gạo là loại sản phẩm an toàn và được sử dụng nhiều trong môi trường. Đây được xem giải pháp hoàn hảo để thay thế cho ống hút nhựa, giúp giảm thiểu được tình trạng ô nhiễm môi trường.

Đàn trâu hoang hung hãn tấn công người ở Quảng Trị, vẫn loay hoay chưa có cách xử lý

Thời gian qua, trên địa bàn khu vực phường 3 (thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị) lại xuất hiện đàn trâu hoang hung hãn phá hoại cây trồng và tấn công người. Điều đáng nói, hiện tượng này sảy ra thường xuyên từ nhiều năm nay, trong khi số lượng trâu hoang tăng cao, người dân rất lo lắng nhưng chính quyền địa phương vẫn loay hoay tìm biện pháp xử lý.

Xuất hiện con nghé kỳ lạ có hai đầu, hai miệng, hai mũi, hai lưỡi, ba mắt

Tại Quảng Nam, vừa xuất hiện điều kỳ lạ khi một con trâu mẹ đẻ ra con nghé có hai đầu, hai miệng, hai mũi, hai lưỡi, ba mắt. Sự việc thu hút rất nhiều người hiếu kỳ tới xem khiến gia chủ phải đóng cửa. Đây là hiện tượng hiếm gặp và gia chủ hy vọng sẽ có đơn vị nghiên cứu hỗ trợ nuôi con nghé này.

Từng mất hơn 4 tỷ đồng một tháng vì đam mê lan đột biến, bây giờ ra sao?

Thời điểm đầu năm 2021, thị trường xuất hiện những giao dịch lan đột biến trên khắp cả nước. Các thương vụ được livestream rầm rộ, với số tiền thông báo lên tới hàng chục tỷ đồng. Không ít hộ dân vay nợ, chi hàng tỷ đồng đầu tư vào lan đột biến với hy vọng đổi đời. Tuy nhiên lan đột biến dần hết thời, bị hạ giá thấp hơn hàng nghìn lần, ế chỏng chơ.

Sau khi bị đàn sâu róm tàn phá, hơn 2000 ha rừng thông ở Hà Tĩnh còn lại gì?

Khoảng 2.000 ha rừng thông tại rừng phòng hộ Hồng Lĩnh đang trong thời kỳ khai thác nhựa bị sâu róm ăn trụi lá, chỉ còn trơ cành, nhiều vị trí rừng thông đã bị chết. Dự báo trong thời gian tới, dịch sâu róm còn phức tạp, đơn vị quản lý đang theo dõi và tiếp tục phun thuốc phòng trừ nhằm hạn chế mức tối đa sâu gây hại.

Đàn trâu hoang phá rừng tấn công người ở Quảng Trị, khẩn trương đề xuất phương án xử lý

Tại tiểu khu 778D - vùng Khe Lấp thuộc khu phố 1 (P.3, TP.Đông Hà, Quảng Trị) từ nhiều năm nay xuất hiện đàn trâu hoang khoảng 30 con thường xuyên phá rừng và tấn công người. Hiện tượng này tiếp tục tái diễn khiến nhiều người lo lắng. Đàn trâu hoang xuất hiện ở địa phận thuộc khu vực quản lý của Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Đường 9 (Quảng Trị).

Cú sốc nghề nuôi tôm ở Trà Vinh, dịch bệnh bao trùm 1.396ha gây thiệt hại khoảng 625 triệu con tôm nuôi

Người nuôi tôm ở Trà Vinh đang đối mặt với bộn bề khó khăn. Giá tôm giảm mạnh kèm theo dịch bệnh sảy ra trên vùng tôm vẫn chưa được không chế. Trong vòng hơn mười ngày qua, tôm nuôi tiếp tục bị thiệt hại hơn 1,3 triệu con, nâng diện tích tôm nuôi bị thiệt hại từ đầu năm đến nay gần 1.396 ha, với tổng số khoảng 625 triệu con tôm sú, tôm thẻ chân trắng.

Thực hư thông tin giá sầu riêng bắt đầu sụt giảm, nông dân có nên giữ vườn chờ tăng thêm?

Một số doanh nghiệp thu mua sầu riêng cho biết, trong vài ngày gần đây giá sầu riêng ở khu vực Tây Nguyên đã có xu hướng giảm do thị trường Trung Quốc đang tiêu thụ sầu riêng chậm hơn. Tuy nhiên qua khảo sát thị trường, giá sầu riêng vẫn duy trì mức đi ngang, chưa có dấu hiệu giảm. Điều đáng nói là nhiều nhà vườn vẫn chưa quyết định chốt bán và kỳ vọng giá tăng thêm.

Sâu róm xuất hiện dày đặc tàn phá 2.000 ha rừng thông ở Hà Tĩnh gây thiệt hại nghiêm trọng

2.000 ha rừng thông ở Hà Tĩnh đang bị tàn phá bởi sự xuất hiện dày đặc sâu róm. Sâu róm từ 3 đến 6 tuổi, mật độ xuất hiện 10-50 con/cây, cục bộ có những nơi 300-400 con/cây. Tình hình dịch sâu róm được đánh giá đang diễn biến hết sức phức tạp. Ban quản lý rừng và địa phương đang khẩn trương tìm cách ngăn chặn.

Bí quyết giảm chi phí thức ăn cho đàn lợn vẫn tạo sản phẩm thịt thơm ngon, giảm mùi hôi chuồng trại

Với những hộ chăn nuôi lợn thức ăn chiếm tỷ lệ trong trong chi phí chăn nuôi. Nhất là giai đoạn hiện nay, giá thức ăn chăn nuôi tăng cao và chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, thức ăn đang 70% chi phí đầu vào với các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ. Điều này khiến cho giá lợn dù đã tăng, nhưng người chăn nuôi vẫn chưa có lợi nhuận. Bởi vậy, tại nhiều địa phương đã khuyến khích người chăn nuôi sử dụng thức ăn lên men lỏng vừa giảm chi phí, tạo sản phẩm thịt sạch, thơm ngon, giảm mùi hôi chuồng trại.

Quả quê xưa để rụng, nay đắt hơn trái cây xuất khẩu, chỉ thấy dăm ba cây trong sân nhà giàu

Quả chay vỏ xanh ruột hồng ăn chua nhẹ rồi ngọt hậu vốn được trồng khá phổ biến ở nông thôn. Nhưng vì giá trị kinh tế không cao nên cây chay dần bị thay thế. Giờ cây chay thường xuất hiện trong sân vườn của những người chơi cây cảnh. Năm nay mùa chay chín đã về, nhưng để thưởng thức thứ quả gợi nhớ quê hương những khách hàng thành phố phải bỏ ra tới 100 nghìn đồng/kg.

Hiện tượng kích giun đất nóng trở lại, tận diệt cỗ máy làm đất cảnh báo hậu quả khó lường

Thời gian trước, hiện tượng thương lái lùng mua giun đất với giá cao khiến cơn sốt lời động vật này lan ra nhiều tỉnh thành. Sau một thời gian lắng xuống thì thời gian gần đây tình trạng kích giun bán đã xuất hiện trở lại, tràn lan trên nhiều tỉnh thành như Hòa Bình, Thanh Hóa, Tuyên Quang... Hệ lụy không chỉ là tàn phá ruộng vườn mà loài sinh vật được ví như cố máy làm tơi xốp đất sẽ bị tuyệt diệt biến đất nông nghiệp thành đất chết.

Chập điện khiến 10 nghìn con gà chết ngạt thiệt hại tiền tỷ, làng xóm giải cứu không xuể

Trên địa bàn tỉnh Hà tĩnh vừa sảy ra sự cố chập điện ở trại gà khiến gần 10 nghìn con gà bị chết ngạt. Trại gà này của gia đình anh Phan Văn Xuân, đàn gà đã đến ngày xuất chuồng, mỗi con trọng lượng khoảng 2,5-3kg. Dù chính quyền và người dân đã vào cuộc hỗ trợ nhưng lượng gà chết quá lớn, thiệt hại trên 1 tỷ đồng.

Sầu riêng giá cao kỷ lục, thương lái tới tận vườn đặt cọc chốt lúc trái non, điều gì sẽ sảy ra khi bị 'làm giá'?

Từ trước ngày thu hoạch hàng tháng, thương lái đã chốt giá sầu riêng. Càng gần tới ngày thu hoạch, giá sầu riêng ở Đắk Lắk biến động liên tục. Điều này khiến nhà vườn không muốn bán, doanh nghiệp không thể mua. Còn thương lái thì sẵn sàng trả giá cao và đặt cọc vườn sầu riêng non. Nhiều chuyên gia và doanh nghiệp đã cảnh báo những hệ lụy ảnh hưởng tới uy tín thị trường sầu riêng.

Bắc Giang: Cấp 43 mã số mới vùng trồng cho “thủ phủ” vải thiều

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bắc Giang, từ đầu năm đến nay Cục Bảo vệ thực vật, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã cấp 43 mã số vải thiều xuất khẩu chủ yếu sang các thị trường như Australia, Thái Lan, Mỹ, Nhật Bản và Trung Quốc.

Ba tháng giảm sâu, giá tôm đã tăng trở lại triển vọng từ nuôi tôm càng xanh chuẩn VietGAP

Những ngày gần đây giá tôm thẻ nguyên liệu ở các tỉnh miền Tây bắt đầu tăng trở lại. Mức tăng lần này vẫn còn thấp hơn so với giá vài tháng trước gần 20%. Tuy nhiên, nhiều hộ nuôi đã không còn tôm để bán do trước đó đã "treo ao". Nhiều địa phương đang triển khai mô hình nuôi tôm càng xanh toàn đực theo chuẩn VietGAP đã mang lại hiệu quả kinh tế cao đang được khuyến khích nhân rộng trong thời gian tới.

Thứ vứt đi của tổ ong bất ngờ được Trung Quốc thu mua gần 1 triệu đồng/kg dân đổ vào rừng săn lùng

Từ giữa tháng 7 tới nay, trên địa bàn huyện miền núi Tân Kỳ (Nghệ An) người dân đổ vào rừng săn tìm ong vang (còn gọi là ong vàng). Bởi giá sáp ong vang tăng vọt tới gần 1 triệu đồng/kg do Trung Quốc đẩy mạnh thu mua. Giá sáp ong tăng cao, nguy cơ người dân vào rừng khai thác tận diệt.

Mưa lũ nhấn chìm hàng chục héc ta dưa hấu thiệt hại gần 4 tỷ đồng, tỉnh Gia Lai khẩn trương hỗ trợ

Hàng chục ha dưa hấu chuẩn bị đến ngày thu hoạch bị mưa lũ làm ngập úng. Người dân trở tay không kịp khiến dưa hấu bị thối rữa, ước thiệt hại khoảng 4 tỷ đồng. Trước lo lắng của người dân, tỉnh Gia Lai đang có phương án hỗ trợ.

Hàng loạt "đầu cơ nghiệp" bỗng lăn đùng ra chết không rõ nguyên nhân, không cách chữa trị

Với bà con ở vùng cao huyện Sìn Hồ (Lai Châu) con trâu vốn là "đầu cơ nghiệp". Bà con nuôi trâu để lấy sức kéo làm nương, cũng là nguồn vốn liếng khi cần thì bán. Tuy nhiên thời gian gần đây sảy ra hiện tượng trâu chết không rõ nguyên nhân. Trâu đang khỏe mạnh sáng ra đã chết khi phát hiện thì đã muộn, do vậy người nuôi trâu rất lo lắng.

Xem thêm