| Doanh số của sàn TMĐT ngoại lấn lướt sàn nội Mặt hàng cồng kềnh, tươi sống vẫn khó đưa lên sàn TMĐT Cục diện thị trường TMĐT thay đổi: Shopee và TikTok Shop chiếm 97% thị phần |
![]() |
| Bức tranh sôi động của thương mại điện tử Việt Nam ẩn chứa nhiều thách thức cho các doanh nghiệp nhỏ. Áp lực chi phí vận hành, quảng cáo và cạnh tranh gay gắt đang buộc họ phải nỗ lực thích nghi để không bị loại khỏi cuộc chơi. |
Thực trạng khó khăn của doanh nghiệp nhỏ trên sàn TMĐT
Thị trường thương mại điện tử (TMĐT) tại Việt Nam trong 6 tháng đầu năm 2025 vẫn duy trì đà tăng trưởng ấn tượng với tổng giá trị giao dịch trên các sàn lớn như Shopee, TikTok Shop, Lazada và Tiki tăng 23% so với cùng kỳ, đạt mức hơn 222 nghìn tỷ đồng. Đây là dấu hiệu tích cực thể hiện sức mua tăng cao và xu hướng chuyển đổi số trong tiêu dùng ngày càng rõ nét.
Tuy nhiên, bức tranh thành công này lại ẩn chứa những khó khăn sâu sắc với phần lớn doanh nghiệp nhỏ và vừa tham gia thị trường. Theo báo cáo mới, hơn 7.000 nhà bán hàng đã rút lui khỏi các nền tảng TMĐT trong nửa đầu năm 2025, con số này tăng đột biến so với cùng kỳ năm trước. Nguyên nhân chính xuất phát từ áp lực chi phí vận hành ngày càng lớn, đặc biệt chi phí quảng cáo tăng cao khiến lợi nhuận ngày càng teo tóp.
Chia sẻ từ chị Ngọc Bích, chủ một doanh nghiệp nhỏ kinh doanh hàng tiêu dùng trên sàn TMĐT, cho thấy nhiều nhà bán buộc phải tham gia các chương trình khuyến mãi với mức chiết khấu cao do sàn quy định. Nếu không tham gia, sản phẩm sẽ bị giảm hiển thị, khó tiếp cận khách hàng. Điều này khiến doanh nghiệp nhỏ dễ lâm vào cảnh “chạy theo chi phí”, thậm chí lỗ vốn. Ngoài ra, các chi phí khác như lưu kho, vận chuyển, hoàn trả hàng cũng làm gia tăng gánh nặng cho các cửa hàng quy mô nhỏ.
Ý kiến của chuyên gia Trần Lâm, tác giả cuốn sách “Cất cánh trên sàn TMĐT”, nhấn mạnh rằng thị trường hiện đang có sự phân hóa rõ nét giữa doanh nghiệp lớn có nguồn lực mạnh, vận hành bài bản và các doanh nghiệp nhỏ còn nhiều hạn chế. Ông đánh giá đây không phải là dấu hiệu thị trường suy yếu mà là quá trình thanh lọc tự nhiên, đòi hỏi các nhà bán phải nâng cao năng lực để tồn tại.
Giải pháp nâng cao năng lực vận hành và thích ứng xu hướng
Để vượt qua thách thức trong môi trường cạnh tranh khốc liệt của TMĐT, các doanh nghiệp nhỏ cần nhanh chóng đổi mới chiến lược vận hành và tận dụng các xu hướng mới. Theo ông Nguyễn Phương Lâm, Giám đốc Phân tích thị trường YouNet ECI, người tiêu dùng ngày càng tin tưởng các thương hiệu uy tín và nhà bán hàng có dịch vụ chăm sóc tốt, đặc biệt trong các ngành hàng thiết yếu.
Ông Nguyễn Hữu Tuấn, Giám đốc Trung tâm Phát triển TMĐT và Công nghệ số (Cục TMĐT&KTS, Bộ Công Thương) cũng nhấn mạnh doanh nghiệp cần nắm bắt các hình thức bán hàng hiện đại như livestream, shoppertainment kết hợp giải trí và ứng dụng trí tuệ nhân tạo để cá nhân hóa trải nghiệm khách hàng, đồng thời tối ưu quy trình vận hành nhằm giảm chi phí và tăng hiệu quả.
Ngoài ra, ông Hoàng Ninh, Phó Cục trưởng Cục TMĐT&KTS, cho biết các gian hàng chính hãng với chiến lược kinh doanh phù hợp, sản phẩm chất lượng và dịch vụ chăm sóc khách hàng tốt vẫn có thể phát triển bền vững, thậm chí tăng trưởng trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt. Ngược lại, những nhà bán hàng chưa có định hướng rõ ràng sẽ khó duy trì và có nguy cơ bị loại khỏi thị trường.
Về phía cơ quan quản lý, Cục TMĐT&KTS đã đề xuất xây dựng Luật TMĐT mới, cùng Chương trình Phát triển TMĐT quốc gia giai đoạn 2026-2030 nhằm minh bạch hóa thông tin, bảo vệ quyền lợi các bên và tăng cường giám sát các nền tảng. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng giúp tạo môi trường kinh doanh công bằng, lành mạnh, giúp doanh nghiệp nhỏ có thêm điều kiện phát triển.
Tổng hợp các ý kiến chuyên gia cho thấy, doanh nghiệp nhỏ trong lĩnh vực TMĐT cần tập trung nâng cao năng lực vận hành, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ mới, phát triển thương hiệu uy tín và đa dạng hóa kênh bán hàng để thích nghi với bối cảnh thị trường thay đổi nhanh chóng. Bên cạnh đó, sự hỗ trợ từ chính sách và pháp lý cũng là nhân tố quan trọng giúp họ bền vững trên sân chơi TMĐT Việt Nam đang dần khốc liệt nhưng cũng đầy tiềm năng.



