Đặc sản bưởi Tân Triều |
Làng bưởi Tân Triều thuộc xã Tân Bình, huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai. Cách trung tâm Thành phối Biên Hòa khoảng 3km. Là một cù lao nhỏ được bao bọc bởi sông Đồng Nai, quanh năm được phù sa bồi đắp nên cây bưởi nơi đây quanh năm xanh tốt, trái rất mọng nước, có vị ngọt thanh, là một sản vật quý của vùng đất này.
Theo tài liệu nghiên cứu, vùng bưởi Tân Triều hình thành rất sớm vào những năm sau 1869, khi vùng đất này còn hoang vu, dân cư thưa thớt cách tỉnh lỵ Biên Hòa khoảng 10Km. Người dân Tân Triều kể rằng: Năm 1869, nhà thờ Tân Triều được xây dựng, cha xứ đã mang hai cây bưởi từ Brazil về trồng trước sân. Hàng năm, cây bưởi cho quả trĩu cành. Thấy vậy, bà con xin chiết nhánh về trồng và nhân rộng khắp vùng. Sau trận lụt Nhâm Thìn (1952), đất Tân Triều không còn trồng trầu, người dân chuyển sang trồng bưởi. Dần dần, một thế kỷ trôi qua cây bưởi có mặt khắp vùng và trở thành đặc sản của tỉnh Đồng Nai với nhiều chủng loại khác nhau như bưởi đường lá cam, bưởi ổi, bưởi đường da láng, bưởi thanh trà, bưởi đường hồng, bưởi lựu,... Trong số đó, bưởi đường lá cam Tân Triều và bưởi ổi Tân Triều là hai giống bưởi có chất lượng đặc thù nhất, được người tiêu dùng rất ưa chuộng.
Bưởi đường lá cam Tân Triều có dạng quả lê thấp (cuống đầu quả dạng lồi). Vỏ quả khi chín có màu xanh vàng và láng nhẵn. Trọng lượng quả trung bình dao động từ 696,57 đến 1.383,33g/quả. Chiều cao quả từ 105,67 đến 146,00mm. Đường kính quả từ 105,67 đến 146,00mm. Số túi tinh dầu/cm2 dao động từ 37,53 đến 58,13 túi, túi tinh dầu chìm. Độ dày vỏ dao động từ 10,00 đến 18,67mm. Các múi bưởi cân đối. Tỉ lệ thịt quả dao động từ 52,5 đến 55,9%. Hàm lượng nước vừa phải, từ 52,80 đến 67,63%. Số hạt trung bình dao động từ 35 đến 107,5 hạt/quả. Bưởi đường lá cam Tân Triều có các tép bưởi thon nhỏ bó chặt, màu vàng ngà, vị ngọt thanh mát nhờ có các chỉ tiêu chất lượng như: Độ Brix dao động từ 9,13 đến 11,00%; hàm lượng đường tổng số dao động từ 8,10 đến 10,30%; hàm lượng axit tổng số từ 0,50 đến 1,07%; hàm lượng vitamin C từ 32,03 đến 55,90mg/100g; độ pH dịch quả dao động từ 3,63 đến 4,94.
Quả bưởi ổi Tân Triều có trọng lượng nhỏ hơn bưởi đường lá cam, có dạng tròn hơi có núm ở đầu cuống gần giống với quả ổi, cuống đầu quả dạng cổ thắt, vỏ quả sần, khi chín có màu vàng nhạt, dễ bóc tách. Quả nhỏ, dao động từ 613,97 đến 754,73g/quả. Chiều cao quả từ 112,33 đến 136,00mm, đường kính quả từ 102,67 đến 114,00mm. Số túi tinh dầu/cm2 từ 37,53 đến 58,13 túi, túi tinh dầu nổi. Độ dày vỏ dao động từ 6,00 đến 11,00mm. Tỷ lệ nước ép dao động từ 52,80 đến 56,83%. Bưởi ổi Tân Triều có nhiều hạt, số hạt/quả của bưởi ổi trung bình từ 103,50 đến 119,15 hạt/quả, hạt có dạng dài. Bưởi ổi Tân Triều có con tép bó chặt trung bình, thon nhỏ, có màu vàng ngà. Nước ép quả màu vàng nhạt, vị rất ngọt, không the, con tép khô và róc.
Đặc sản bưởi Tân Triều giảm giá sâu |
Mọi năm, khoảng ba tuần trước Tết là thời điểm các vườn bưởi ở Tân Triều nhộn nhịp kẻ bán người mua. Đây cũng là lúc giá bưởi tăng cao, tiêu thụ mạnh.
Tuy nhiên, sau hai năm bị ảnh hưởng của dịch COVID-19, năm nay tiếp tục chịu tác động của suy thoái kinh tế khiến đời sống người dân khó khăn, lương thưởng công nhân lao động giảm, nhiều người mất việc… khiến tiêu thụ giảm mạnh, giá cả cũng quay đầu đi xuống.
Ngày 5/1 (14 tháng chạp), hầu hết các vườn bưởi quy mô lớn ở ấp Tân Triều, Vĩnh Hiệp (xã Tân Bình) đã thu hoạch gần xong, mỗi vườn chừa lại rất ít trái đẹp để cho tặng người thân. Chỉ một số vườn bưởi quy mô nhỏ, có đầu ra mới dám "đầu tư" để trái đến cận Tết mới xuất bán.
Tại vườn bưởi rộng khoảng 2ha của ông Ngô Văn Sơn (ấp Vĩnh Hiệp, xã Vĩnh Tân), thương lái đang thu hoạch những lứa bưởi cuối cùng, đa phần trong đó là bưởi loại 2, 3 với trọng lượng nhỏ. Còn các trái bưởi to đẹp, chất lượng hơn đã xuất bán từ nhiều tuần nay.
Sức mua yếu trong khi sản lượng khá tốt khiến giá cả khó tăng cao, nên ông Sơn tranh thủ "bán tháo" quanh năm chứ không chờ dịp Tết như mọi năm. "Giờ này các năm trước đã có hàng chục khách hàng đặt bưởi Tết. Người ít thì 2-3 thùng (mỗi thùng 6 hoặc 12 trái), nhiều thì hàng chục thùng làm quà biếu. Năm nay gọi ai cũng lắc đầu, chỉ vài người đặt bưởi chưng Tết, số lượng rất ít" - ông Sơn lý giải.