Hôm nay 23/7 và ngày 24/7 tại Hà Nội, Bộ Thông tin & Truyền thông (TT&TT) Việt Nam tổ chức Hội nghị ASEAN trực tuyến đầu tiên về tin tức giả mạo. Hội nghị có sự tham dự của các nhà quản lý thông tin, đại diện các nhà mạng, các công ty viễn thông và CNTT, các công ty cung cấp nền tảng mạng xã hội của 10 nước ASEAN. Đại diện UNESCO và phái đoàn EU tại ASEAN cũng tham dự và phát biểu tại hội nghị.
Hội nghị trực tuyến về tin tức giả mạo là một trong các sáng kiến của Việt Nam trong năm Chủ tịch ASEAN 2020 nhằm tìm cách giải quyết vấn nạn tin tức giả mạo (fake news) - một trong những mối đe dọa lớn nhất mà thế giới đang phải đối phó, trong đó có khu vực ASEAN.
Hội nghị được tổ chức với mục đích tạo diễn đàn chia sẻ kinh nghiệm giữa các nước ASEAN và các tổ chức quốc tế trong việc xây dựng luật, quy định, cơ chế hợp tác để giảm thiểu tin tức giả mạo.
Hội nghị trực tuyến về tin tức giả mạo
Hội nghị cũng là dịp để các nhà quản lý thông tin thảo luận nhằm tìm tiếng nói chung của chính phủ các nước ASEAN với các nhà mạng trong việc giải quyết vấn nạn tin giả trên mạng.
Hội nghị bao gồm 2 phiên họp kín. Tại phiên họp thứ nhất, đại diện các nước ASEAN sẽ lần lượt chia sẻ các quy định pháp luật và chính sách quản lý tin tức giả mạo tại nước mình. Bên cạnh đó, các nước cũng chia sẻ kinh nghiệm hợp tác với các bên liên quan như nhà mạng và các nhà cung cấp nền tảng mạng xã hội nhằm giảm thiểu và đối phó với tin tức giả mạo.
Tại phiên họp thứ hai, đại biểu đến từ các nước thành viên ASEAN sẽ thảo luận về việc hợp tác giữa các quốc gia để giải quyết vấn nạn này.
Dự kiến, Hội nghị sẽ thống nhất đưa ra một bộ tài liệu gồm các hướng dẫn và khuyến nghị về biện pháp, cơ chế hợp tác nhằm giảm thiểu và xử lý tin tức giả mạo trong khu vực để trình lên các cấp cao hơn phê duyệt.
Việt Nam chủ trì hội nghị
Trước đó, Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) từng cảnh báo hiện tượng "cháy rừng kỹ thuật số không thể kiểm soát - digital wildfire", hiện tượng những thông tin không đáng tin cậy được lan truyền với tốc độ quá nhanh nhờ sự phổ biến công nghệ tin giả, sẽ là một trong những mối đe dọa lớn nhất mà xã hội loài người phải đối mặt.
Giờ đây, hiện tượng này càng trở nên nghiêm trọng, can thiệp sâu sắc vào mọi mặt của đời sống ở mọi nơi trên thế giới. Tuy nhiên, các cuộc thảo luận thường gặp vấn đề vì cách hiểu khác nhau về hiện tượng, nguồn gốc và lý do nó tạo ra những đe dọa cho con người.
"Tin giả" giờ không chỉ là các loại tin sai trái, cố tình gây hiểu lầm, được lan truyền dưới hình dạng tin tức. Nó đã trở thành "vũ khí cảm xúc" được dùng để tác động và làm mất uy tín, phủ định vai trò của báo chí. Tin giả không chỉ liên quan tới lĩnh vực chính trị mà cả kinh doanh, các vấn đề xã hội và bởi vậy, tác hại của nó là không giới hạn và khó đo lường hết.
Trong khi con người ngày càng dựa vào các thuật toán do các công ty công nghệ hàng đầu thế giới tạo ra từ một góc nào đó trên thế giới, thì tin giả có thể do bất kỳ ai truy cập được Internet tạo ra và dẫn tới những phân cực rất lớn cũng như bất ổn xã hội.
Tin giả, tin hoang báo (hoax) bùng nổ trong các sự kiện chính trị, phục vụ nhiều động cơ khác nhau. Tin giả là mối đe dọa với bất kỳ quốc gia nào khi ảnh hưởng lớn lên thái độ, suy nghĩ và quyết định của người dân với nhiều vấn đề nào của đất nước.
Tin giả lại thường xuất hiện trên các nền tảng miễn phí, nơi vốn có nhiều người không thể chi trả để có thông tin chất lượng, hoặc không tiếp cận được các nguồn tin cộng đồng độc lập. Do đó, họ càng trở nên dễ bị ảnh hưởng bởi thông tin sai lạc. Khi tiếp nhận thông tin sai, thiếu, họ sẽ đưa ra các quyết định sai.
Tin giả còn làm xói mòn niềm tin của công chúng với các cơ quan truyền thông đang cố gắng thực thi trách nhiệm được xã hội giao phó và kỳ vọng: cung cấp thông tin chính xác, công bằng và nhanh chóng. Tin giả, tin xuyên tạc thậm chí còn bị coi là một nguy cơ lớn, có thể đẩy cuộc sống số của con người vào "thời kỳ đen tối".
Linh Anh
