 |
| Trước tình trạng giá vật liệu xây dựng tăng cao bất thường do đầu cơ, găm hàng và vướng mắc thủ tục, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ra công điện số 85/CĐ-TTg ngày 10/6/2025. |
Xử lý tận gốc bất cập trong cung ứng và khai thác khoáng sản
Theo chỉ đạo của Thủ tướng, một trong những nguyên nhân trực tiếp gây ra “sốt giá” vật liệu xây dựng hiện nay là tình trạng ách tắc trong khâu cấp phép và khai thác khoáng sản. Bộ Nông nghiệp và Môi trường được giao khẩn trương hoàn thiện Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Địa chất và khoáng sản theo hình thức rút gọn, trình ban hành trước ngày 1/7/2025. Trọng tâm là cắt giảm tối đa các thủ tục hành chính, phân cấp mạnh mẽ cho địa phương, đồng thời rút ngắn ít nhất 30% thời gian và chi phí thực hiện các thủ tục liên quan đến đất đai và đánh giá tác động môi trường.
Thủ tướng cũng yêu cầu mở rộng đối tượng được cấp phép khai thác khoáng sản nhóm IV, trong đó có cát, đá, sỏi, vật liệu san lấp… cho các nhà thầu trực tiếp thi công công trình, nhằm loại bỏ các khâu trung gian gây phát sinh tiêu cực, tham nhũng. Các tỉnh, thành phải nhanh chóng quy hoạch, khảo sát, đánh giá trữ lượng mỏ, đẩy nhanh tiến độ cấp phép hoặc gia hạn, điều chỉnh công suất khai thác nhằm bảo đảm cân đối cung – cầu vật liệu, không để thiếu hụt cục bộ.
Tăng cường kiểm soát thị trường, chống đầu cơ và lũng đoạn giá
Cùng với giải pháp cung ứng, Thủ tướng đặc biệt nhấn mạnh yêu cầu kiểm soát chặt giá cả và hoạt động kinh doanh vật liệu xây dựng. Bộ Xây dựng được giao nhiệm vụ theo dõi sát biến động thị trường, kịp thời cập nhật và công bố giá vật liệu xây dựng, chỉ số giá xây dựng theo định kỳ hoặc sớm hơn nếu cần, đảm bảo phản ánh đúng chi phí cấu thành và phù hợp với mặt bằng giá thị trường.
Song song đó, Bộ Công Thương và lực lượng quản lý thị trường phải tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi găm hàng, thổi giá, đầu cơ trục lợi, đặc biệt với các mặt hàng thiết yếu như cát, đá, gạch, vật liệu san nền. Hàng hóa không rõ nguồn gốc, hàng giả, hàng kém chất lượng cũng nằm trong diện xử lý mạnh tay.
Bộ Công an được giao chủ trì điều tra và xử lý các tổ chức, cá nhân thao túng thị trường vật liệu xây dựng, bao che, bảo kê hoặc cố tình làm ngơ để tình trạng vi phạm tiếp diễn. Thanh tra Chính phủ sẽ tiến hành thanh tra các nguồn cung vật liệu xây dựng tại các địa bàn “nóng”, xử lý nghiêm các vi phạm theo quy định.
 |
| Thủ tướng Phạm Minh Chính. |
Đảm bảo nguồn vật liệu cho công trình trọng điểm, dân sinh cấp bách
Công điện của Thủ tướng đặc biệt yêu cầu ưu tiên cung ứng vật liệu xây dựng cho các công trình trọng điểm quốc gia và các dự án dân sinh bức thiết. Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phải chịu trách nhiệm trước Chính phủ nếu để xảy ra tình trạng chậm trễ trong cấp phép, thiếu tinh thần trách nhiệm trong kiểm tra, giám sát, điều hành không cương quyết hoặc để vi phạm tái diễn.
Các địa phương phải cập nhật đầy đủ nhu cầu vật liệu xây dựng trên địa bàn, chủ động quy hoạch các mỏ khai thác, đẩy nhanh giao mỏ cho các dự án thiếu hụt. Đồng thời, tăng cường kiểm soát việc kê khai, niêm yết giá và công khai thông tin để đảm bảo minh bạch, tránh “thổi giá” hoặc gian lận thương mại.
Một trong những giải pháp lâu dài là khuyến khích phát triển các loại vật liệu mới, vật liệu xây không nung, cát nhân tạo và tái chế chất thải làm vật liệu xây dựng, vừa giúp tăng cung, giảm chi phí, vừa bảo vệ môi trường. Thủ tướng nhấn mạnh việc phát triển vật liệu xanh sẽ giúp Việt Nam giảm hơn 2,5 triệu tấn khí CO₂ mỗi năm, phù hợp với cam kết tăng trưởng xanh và bền vững.
Với Công điện số 85/CĐ-TTg, Thủ tướng Phạm Minh Chính thể hiện quyết tâm mạnh mẽ trong việc bình ổn giá vật liệu xây dựng, đảm bảo tiến độ thi công và bảo vệ lợi ích người dân, doanh nghiệp. Các bộ, ngành, địa phương không chỉ được yêu cầu hành động khẩn trương, mà còn phải chịu trách nhiệm giải trình nếu để xảy ra chậm trễ, tiêu cực hoặc thiếu hiệu quả trong tổ chức thực hiện. Đây là bước đi cần thiết nhằm lập lại trật tự thị trường, kiểm soát giá cả, tạo môi trường đầu tư minh bạch, ổn định và bền vững cho giai đoạn phát triển tiếp theo.
