Nhiều hạn chế trong đăng ký kinh doanh
Thị trường bất động sản đã từng xảy ra một số tranh chấp lớn liên quan đến việc vi phạm nhãn hiệu, hình ảnh doanh nghiệp. Chẳng hạn như vụ Tràng An hay các trường hợp công ty trùng tên như Nam Tiến, Hưng Thịnh, Vincom… Thực tế này một phần đến từ quá trình đăng ký kinh doanh đang bị “nới lỏng”, mức độ xử lý các trường hợp vi phạm chưa đủ sức răn đe dẫn đến “nhờn” luật.
Ông Nguyễn Thanh Bình, Giám đốc Trung tâm phát triển tài sản trí tuệ - Cục Sở hữu trí tuệ, cho biết thương hiệu là một chủ đề rất rộng. Trong khi hiện nay chưa có một văn bản pháp lý nào nói về việc nhà nước bảo vệ thương hiệu, mà chỉ có các đối tượng được quyền sở hữu trí tuệ từ sáng chế, giải pháp hữu ích, thương mại, chỉ dẫn địa lý, nhãn hiệu, bí quyết thương mại...
Làm gì để bảo vệ thương hiệu doanh nghiệp?
Ông Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch Công ty Luật SLAW, cho rằngnhãn hiệu doanh nghiệp gồm 3 yếu tố: tên dự án, logo và slogan. Theo quy trình, một doanh nghiệp bất động sản phát triển dự án như khu nghỉ dưỡng, chung cư, văn phòng, ban đầu bộ phận truyền thông sẽ tìm kiếm công ty tư vấn thương hiệu để lựa chọn tên cho dự án theo yêu cầu chủ đầu tư. Đơn vị tư vấn thương hiệu này sẽ đưa ra từ 5 - 7 tên gọi và chủ đầu tư sẽ dùng những tên gọi đó nhờ công ty sở hữu trí tuệ lựa chọn, rà soát tránh những tên đã trùng và tiến hành đăng ký. Sau khi đăng ký thì thiết kế logo, slogan.
Có một thực tế là, theo ông Hà, một số doanh nghiệp trẻ, hoặc startup khi đăng ký tên doanh nghiệp thường lấy những tên giống các doanh nghiệp lâu đời, nối tiếng hoặc thành công... và thêm các chữ cái khác hoặc chỉ có sự thay đổi một chút. Chính điều này cũng đã là sự “cố ý” tạo ra sự nhầm lẫn thương hiệu.
Theo ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội nhà thầu Việt Nam, ngoài logo, hiện nay hình ảnh doanh nghiệp, dự án cũng đang bị vi phạm nghiêm trọng.
“Gần đây có một đơn vị quảng cáo bán căn hộ Tràng An đã lấy hình ảnh của chúng tôi.
Dự án của chúng tôi bị trùng lặp với dự án ở 149 Trường Chinh và một công ty môi giới đã lấy hình ảnh của chúng tôi để quảng cáo cho dự án ở Trường Chinh. Tuy nhiên hiện nay chưa có cơ quan nào xử lý vấn đề này nên chúng tôi cũng chỉ biết đợi họ gỡ bỏ xuống từ các trang online",ông Hiệp chia sẻ.
Với kinh nghiệm là một đơn vị từng xây dựng thương hiệu cho doanh nghiệp, ông Nguyễn Văn Đính, Phó chủ tịch Hội môi giới bất động sản Việt Nam, cho rằng để xây dựng được một thương hiệu nói chung và thương hiệu doanh nghiệp trong lĩnh vực bất động sản nói riêng đòi hỏi cả một quá trình và tốn rất nhiều công sức, thậm chí đó là trí tuệ của cả một tập thể.
Giá trị của nhãn hiệu được thể hiện ở chỗ, cũng là một sản phẩm dịch vụ, nhưng khi là dịch vụ của một công ty lớn có giá trị thương hiệu lâu năm, được người tiêu dùng biết đến rộng rãi, chi phí phải trả cho các doanh nghiệp này thường lớn hơn từ 3 - 4 lần, vì trong đó bao gồm chi phí phải trả cho giá trị thương hiệu.
Ông Đính chia sẻ, doanh nghiệp của ông sau khi cổ phần hoá, đi đăng ký lại tên thì không thể đăng ký được vì tên đó đã có doanh nghiệp khác đăng ký. Do đó, đơn vị của ông đã phải thêm hai chữ nữa vào tên cũ mới có thể đăng ký được.
“Điều này cho thấy, một hạn chế hiện nay trong việc đăng ký kinh doanh đó là mới chỉ đăng ký bằng tên và địa chỉ. Còn những yếu tố khác như hình ảnh, logo, slogan của doanh nghiệp thì chưa được chú trọng. Thiết nghĩ, nên bổ sung các yếu tố này vào thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp, bởi dường như những thủ tục này hiện đang lỏng lẻo”,