Theo Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi Hà Nội ông Đào Quang Khải cho biết, trên địa bàn thành phố hiện có 117 hồ, đập thủy lợi. Trong đó phần lớn được xây dựng từ những năm 60, 70 của thế kỷ trước, với kỹ thuật thi công lạc hậu; kết cấu đập và tràn bằng đất... Những năm qua, thành phố đã đầu tư gần 778 tỷ đồng sửa chữa, nâng cấp 25 hạng mục, công trình hồ, đập. Hiện nay, thành phố còn 42 hồ, đập bị hư hỏng, xuống cấp, không bảo đảm năng lực tích nước và cắt lũ như thiết kế.
Để bảo đảm an toàn công trình cắt lũ trong mùa mưa bão năm 2020, UBND thành phố Hà Nội đã giao Sở NN&PTNT chủ trì phối hợp với các cơ quan liên quan kiểm tra, đánh giá mức độ an toàn các hồ, đập thủy lợi trên địa bàn. Các huyện, thị xã và doanh nghiệp thủy lợi xây dựng phương án phòng ngừa, ứng phó khẩn cấp các sự cố hồ, đập theo phương châm “4 tại chỗ”.
Trên địa bàn Hà Nội nhiều đập, hồ thủy lợi vừa và nhỏ xảy ra tình trạng xuống cấp nghiêm trọng
Về vấn đề này, ông Chu Phú Mỹ - Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Hà Nội cho biết, để có cơ sở triển khai đồng bộ các giải pháp đảm bảo an toàn, tăng cường quản lý nhà nước, khắc phục các tồn tại trong quản lý an toàn đập, hồ chứa nước, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội đã có tờ trình UBND thành phố phê duyệt Đề án “Nâng cao năng lực quản lý an toàn đập, hồ chứa thủy lợi” trên địa bàn thành phố.
Theo đó, mục tiêu của Đề án là hoàn thiện bộ máy tổ chức, củng cố lực lượng quản lý an toàn đập, hồ chứa thủy lợi; bố trí nhân lực quản lý hồ đảm bảo đủ năng lực theo quy định. Việc đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật tiên tiến vào công tác quản lý, khai thác đập, hồ chứa thủy lợi và hệ thống thủy lợi; bảo đảm an toàn đập, hồ chứa thủy lợi và vùng hạ du theo các quy định hiện hành trong điều kiện biến đổi khí hậu như hiện nay cũng được xem xét tính toán bảo đảm căn cơ phục vụ tốt yêu cầu quản lý.
Trong Đề án này, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội đã xác định rõ những nhiệm vụ, giải pháp từ việc tổ chức thực hiện có hiệu quả hệ thống thể chế, lộ trình triển khai và đầu tư nâng cấp, sửa chữa và bảo trì đập, hồ chứa thủy lợi trên địa bàn thành phố.
Các ngành chức năng đã có nhiều phương án phòng, chống lụt bão bảo đảm an toàn hồ, đập và vùng hạ du các hồ thủy lợi
Đáng chú ý, Sở đã đề xuất đẩy nhanh tiến độ, hoàn thành sửa chữa, nâng cấp 42 hồ chứa bị xuống cấp, thiếu khả năng chống lũ, có nguy cơ mất an toàn theo kế hoạch; còn lại rà soát danh mục, sắp xếp thứ tự ưu tiên, xây dựng lộ trình; trong đó, 2 năm (2020 - 2021) cải tạo, sửa chữa 8 công trình hồ chứa; năm 2022, cải tạo, sửa chữa 15 công trình; từ năm 2023 đến 2025 sửa chữa nâng cấp đảm bảo an toàn công trình cho 19 hồ chứa còn lại…
Trong khi chưa được đầu tư sửa chữa, nâng cấp công trình, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội đề nghị các địa phương, đơn vị quản lý công trình tổ chức theo dõi diễn biến tình hình thời tiết, tăng cường kiểm tra, phát hiện những sự cố bất thường xảy ra để chủ động có biện pháp xử lý, ứng phó kịp thời; chủ động huy động các nguồn lực của địa phương, đơn vị, các nguồn lực hợp pháp khác để sửa chữa, xử lý các hư hỏng, các hạng mục bị sự cố; đồng thời xây dựng phương án phòng, chống lụt bão bảo đảm an toàn cho các hồ, đập và vùng hạ du các hồ chứa nước.
Đối với nhóm công trình vừa và nhỏ, đây là nhóm tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn rất cao, vì vậy các địa phương cần rà soát và có kế hoạch tổng thể sửa chữa, cần bố trí ngay kinh phí của địa phương sửa chữa các hạng mục công trình xuống cấp nghiêm trọng để bảo đảm an toàn. Ngoài ra, các địa phương tăng cường quản lý, chỉ giao việc quản lý các công trình cho các đơn vị đủ năng lực; tuyệt đối không tích nước hoặc tích nước hạn chế đối với các hồ chứa đã hư hỏng xuống cấp…
Để bảo đảm an toàn hồ, đập thủy lợi trước diễn biến thời tiết, thiên tai ngày càng cực đoan, Sở NN&PTNT Hà Nội tham mưu với UBND thành phố sẽ đầu tư khoảng 742 tỷ đồng sửa chữa, nâng cấp các hồ, đập trên địa bàn trong giai đoạn 2020 - 2025; trong đó ưu tiên đầu tư 42 công trình hư hỏng, xuống cấp.
Khánh Hòa