Trình Quốc hội dự án Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi) Không còn công chức suốt đời: Đề xuất “có vào, có ra” trong Luật sửa đổi |
![]() |
Đại biểu Quốc hội bấm nút thông qua các dự thảo luật sáng 24/6. Ảnh: Giang Huy |
Chính phủ sẽ ban hành quy định cụ thể về tiêu chí, điều kiện để ký hợp đồng với doanh nhân, chuyên gia, căn cứ vào thực trạng và nhu cầu từng cơ quan. Việc ký hợp đồng nhằm bổ sung linh hoạt đội ngũ nhân sự chất lượng cao, không phát sinh loại hình công chức mới, song vẫn bảo đảm hiệu quả công vụ.
Trong quá trình xây dựng luật, có nhiều ý kiến đề xuất không duy trì chế độ tuyển dụng công chức suốt đời, chuyển sang cơ chế hợp đồng để tăng tính chủ động, linh hoạt. Tuy nhiên, một số đại biểu bày tỏ lo ngại việc hợp đồng tràn lan sẽ ảnh hưởng đến tính ổn định của đội ngũ công chức.
Do đó, dự thảo luật đã được tiếp thu theo hướng chỉ cho phép ký hợp đồng để thực hiện một số nhiệm vụ công vụ, không hình thành loại hình công chức hợp đồng. Chính phủ giao Bộ Tài chính quy định cơ chế tài chính riêng cho hoạt động này, không ảnh hưởng đến quỹ lương hay kinh phí hành chính hiện hành.
Chính sách đặc biệt thu hút người tài, không phân biệt công chức xã – tỉnh
Luật sửa đổi lần này cũng bổ sung cơ chế thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao và người có tài năng vào hoạt động công vụ. Theo đó, Nhà nước có chính sách đặc biệt để mời gọi chuyên gia, nhà khoa học, doanh nhân xuất sắc, sinh viên tốt nghiệp xuất sắc làm việc trong các cơ quan Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và tổ chức chính trị – xã hội.
Người có tài năng được định nghĩa là cán bộ, công chức có chuyên môn vượt trội, tư duy đổi mới, sáng tạo, có thành tích nổi bật trong thực hiện công vụ và tạo ra sản phẩm cụ thể đóng góp cho lợi ích chung. Nhóm đối tượng này sẽ được hưởng chính sách đãi ngộ riêng. Chính phủ sẽ quy định khung cơ chế thu hút, sử dụng và đãi ngộ phù hợp, với kinh phí được đảm bảo từ ngân sách nhà nước.
Ba hình thức đặc biệt được quy định để thu hút nhân tài ngoài khu vực công bao gồm: tiếp nhận làm công chức; ký hợp đồng thực hiện nhiệm vụ công chức lãnh đạo, quản lý; và ký hợp đồng thực hiện một số nhiệm vụ chuyên môn, nghiệp vụ.
Một điểm mới đáng chú ý là Luật đã bãi bỏ quy định phân biệt giữa công chức cấp xã và cấp tỉnh, nhằm thống nhất chế độ công vụ từ trung ương đến địa phương. Theo đó, công chức cấp xã nếu đáp ứng yêu cầu về trình độ đào tạo sẽ được chuyển thành công chức theo quy định mới, không yêu cầu về thời gian công tác hay điều kiện ngạch.
Luật cũng bổ sung quy định về chuyển đổi phương thức quản lý công chức theo vị trí việc làm, lấy kết quả sản phẩm làm cơ sở đánh giá, bổ nhiệm, sử dụng và đào tạo. Điều này góp phần xây dựng nền công vụ hiện đại, minh bạch và hiệu quả.
Chuyển đổi quản lý công vụ theo vị trí việc làm, đánh giá công chức theo sản phẩm
![]() |
Quốc hội nhất trí cao thông qua dự thảo luật. Ảnh: QH |
Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi) gồm 7 chương, 45 điều, sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025. Riêng quy định về đánh giá công chức sẽ áp dụng từ ngày 1/1/2026. Theo lộ trình, chậm nhất đến ngày 1/7/2027, các bộ, ngành, địa phương phải hoàn thành việc bố trí vị trí việc làm và xếp ngạch tương ứng đối với công chức được tuyển dụng trước thời điểm luật có hiệu lực.
Trình bày báo cáo tiếp thu, chỉnh lý và hoàn thiện dự thảo luật trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh: Luật đã bổ sung các cơ chế quản lý, sử dụng cán bộ, công chức theo hướng minh bạch, hiệu quả, phù hợp yêu cầu cải cách nền hành chính.
Trong đó, nổi bật là quy định chuyển đổi phương thức quản lý công chức từ mô hình ngạch sang quản lý theo vị trí việc làm; lấy kết quả thực hiện nhiệm vụ làm căn cứ tuyển dụng, bố trí, đánh giá, bổ nhiệm, quy hoạch và đào tạo cán bộ.
Luật cũng thể chế hóa các nghị quyết 57, 66 và 68 của Bộ Chính trị về thu hút, sử dụng nguồn nhân lực chất lượng cao và người có tài năng vào khu vực công, với hai nhóm chính sách: nhóm thu hút nhân lực chất lượng cao và nhóm chính sách cho người tài năng đã đang công tác.
Đối với nguồn nhân lực chất lượng cao ngoài khu vực công, ba hình thức thu hút gồm: tiếp nhận vào biên chế công chức; ký hợp đồng với doanh nhân, luật sư, chuyên gia, nhà khoa học xuất sắc đảm nhận vị trí lãnh đạo, quản lý; và ký hợp đồng thực hiện các nhiệm vụ chuyên môn.
Dự luật cũng chỉnh lý, bổ sung quy định về nghĩa vụ và quyền của cán bộ, công chức, trong đó nhấn mạnh trách nhiệm của người đứng đầu trong việc cắt giảm thủ tục hành chính liên quan đến người dân và doanh nghiệp; rà soát các nội dung để bảo đảm thống nhất và khả thi trong thực thi luật.
Đáng chú ý, Luật mới đổi mới cách tuyển dụng công chức: người dự tuyển phải đáp ứng yêu cầu ngay từ vị trí việc làm, được xếp ngạch công chức tương ứng sau khi trúng tuyển. Việc này nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính và nâng cao hiệu quả tuyển dụng.
Ngoài ra, luật bổ sung cơ chế thu hút công chức phát triển theo con đường chuyên môn, nghiệp vụ thay vì bắt buộc theo lộ trình lãnh đạo, quản lý; đồng thời quy định rõ việc đánh giá công chức theo kết quả định lượng, tiêu chí cụ thể gắn với tiến độ, chất lượng, sản phẩm.
Kết quả đánh giá là cơ sở để thưởng, tăng thu nhập, xem xét bố trí vị trí việc làm thấp hơn hoặc cho thôi việc, qua đó sàng lọc đội ngũ công chức. Các quy định về đào tạo, bồi dưỡng, khen thưởng, kỷ luật, thẩm quyền quản lý cũng được hoàn thiện, đồng thời thúc đẩy ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số trong hoạt động công vụ.
![]() |
![]() |