Từ Netflix tới việc quản lý doanh nghiệp nước ngoài kinh doanh online

Hoạt động 3 năm không nộp thuế

Thông tin từ Vụ Thanh tra, Tổng cục Thuế, Tổng cục Thuế đã phối hợp với Cục Phòng, chống rửa tiền - Ngân hàng Nhà nước yêu cầu Nền tảng xem phim trực tuyến Netflix (Netflix) thống kê doanh thu trong 3 năm từ khi vào Việt Nam để truy thu thuế.

Đơn vị cũng yêu cầu Netflix xúc tiến làm việc với Bộ Tài chính đặt văn phòng đại diện, máy chủ lưu dữ liệu tại Việt Nam để kê khai thuế.

Cho tới thời điểm này, Netflix chưa chịu sự quản lý của pháp luật hiện hành tại Việt Nam do đơn vị này là doanh nghiệp nước ngoài, hoạt động trên nền tảng internet và không đặt chi nhánh công ty tại Việt Nam. Netflix cũng chưa được cấp giấy phép cung cấp dịch vụ.

Bộ phim được cho là không phù hợp chiếu trên Netflix

Netflix chính thức có mặt ở thị trường Việt Nam từ năm 2016, cung cấp dịch vụ xem phim trực tuyến. Hiện có khoảng hơn 300.000 thuê bao trong nước đang sử dụng dịch vụ, với mức phí từ 180.000 - 260.000 đồng/tháng/thuê bao. Hầu hết các khách hàng của Netflix tại Việt Nam đều trả qua thẻ tín dụng trực tiếp cho Netflix. Ước tính Netflix đang thu về hàng trăm tỷ đồng/năm, đồng nghĩa, Nhà nước Việt Nam cũng thất thu thuế từ nguồn này.

Về nội dung, theo Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử, Netflix đang cung cấp hàng nghìn nội dung gồm các thể loại phim, gồm cả phim tài liệu lịch sử, các chương trình trò chơi truyền hình, chương trình truyền hình thực tế, phóng sự điều tra... được chuyển ngữ tiếng Việt, hướng tới người dùng là người Việt Nam, có thu tiền thuê bao định kỳ hằng tháng tại Việt Nam. Tuy nhiên, công ty này lại đang vi phạm các quy định pháp luật hiện hành Việt Nam.

Bên cạnh việc chuyển ngữ tiếng Việt sử dụng từ ngữ thô tục, phá hoại tính trong sáng của tiếng Việt; cho phép trẻ em dễ dàng xem các nội dung không phù hợp, nhiều nội dung được Netflix phát có nội dung không được biên tập phù hợp truyền thống văn hóa, thuần phong mỹ tục Việt Nam. Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử cũng đưa ra những dẫn chứng cụ thể về những vi phạm như nội dung xuyên tạc lịch sử (phim tài liệu Vietnam War), nội dung xuyên tạc về chủ quyền Việt Nam (phim điện ảnh Madam Secretary), nội dung mô tả hình ảnh bạo lực, sử dụng ma túy, khiêu dâm (phim điện ảnh, phim truyền hình Polar, After Porn End, 365 Days...).

Theo quy định của luật pháp hiện hành, Netflix là đơn vị cung cấp dịch vụ truyền hình có thu tiền thuê bao định kỳ là ngành nghề kinh doanh có điều kiện, các doanh nghiệp phải có Giấy phép trước khi cung cấp dịch vụ. Nội dung trên dịch vụ phải tuân thủ các yêu cầu về biên tập nội dung trước khi cung cấp đến người dùng, thuê bao theo quy định pháp luật về báo chí, điện ảnh, luật trẻ em… Tuy nhiên, dường như các quy định này đều bị bỏ qua.

Từ Netflix tới việc quản lý doanh nghiệp nước ngoài kinh doanh online

Cần siết quản lý

Thực tế việc đóng thuế của Netflix đã được Tổng cục Thuế nhắc đến nhiều lần. Cách đây 1 năm (tháng 9/2019) chính Netflix đã làm việc với Bộ Thông tin và Truyền thông để cấp phép tại Việt Nam. Tổng cục Thuế cũng đã làm việc với Netflix và Netflix muốn đăng ký, kê khai nộp thuế theo quy định Việt Nam, tuy nhiên việc này vẫn chưa được thực hiện.

Tổng cục Thuế từng khẳng định, cơ quan thuế khuyến khích các nhà cung cấp dịch vụ ở nước ngoài đăng ký, khai và nộp thuế tại Việt Nam để không phải áp dụng biện pháp khấu trừ tại nguồn. Trong trường hợp nhà cung cấp nước ngoài không đăng ký, khai và nộp thuế tại Việt Nam, cơ quan thuế sẽ áp dụng biện pháp khấu trừ tại nguồn. Khi áp dụng quy định này, có hai dạng là người mua là tổ chức và người mua là cá nhân. Với người mua là tổ chức, sẽ áp dụng Thông tư 103/2014/TT-BTC; còn đối với người mua là cá nhân, sẽ phải quản lý qua dòng tiền thanh toán của các cá nhân này.

Khoản 3 Điều 27 Luật Quản lý thuế năm 2019 quy định, các ngân hàng thương mại phải khấu trừ, nộp thay nghĩa vụ thuế phải nộp theo quy định của pháp luật về thuế của tổ chức, cá nhân ở nước ngoài có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử có phát sinh thu nhập từ Việt Nam.

Trước thực trạng kể trên, có nhiều ý kiến rằng để quản chặt thuế thương mại điện tử, Tổng cục Thuế buộc phải phối hợp chặt chẽ với Ngân hàng Nhà nước, các ngân hàng thương mại để xác định được các tiêu chí, từ đó hướng dẫn cho các ngân hàng thương mại khấu trừ các khoản thuế theo đúng quy định của pháp luật thuế đối với các giao dịch online.