| Không áp thuế đối ứng 46%: Lợi ích cho cả Việt Nam và Hoa Kỳ Thuế đối ứng từ Mỹ: Nông sản Việt trước sức ép cạnh tranh ngày càng lớn |
 |
| Đối với ngành dệt may, cuộc chiến thị phần tại Mỹ cũng trở nên phức tạp hơn. |
Sự xáo trộn trên bàn cờ cạnh tranh: từ thủy sản đến dệt may
Việc Mỹ áp đặt các mức thuế khác nhau cho từng quốc gia đã tạo ra một sự phân hóa rõ rệt, buộc mỗi ngành hàng của Việt Nam phải tự đánh giá lại vị thế cạnh tranh của mình.
Với ngành thủy sản, ông Trần Văn Lĩnh - Chủ tịch HĐQT Công ty CP Thủy sản và thương mại Thuận Phước - chia sẻ, mọi thay đổi từ thị trường Mỹ đều tác động rất lớn bởi đây là thị trường chiếm khoảng 50% kim ngạch xuất khẩu của doanh nghiệp.
Theo phân tích của ông Lĩnh, trong ngành tôm, đối thủ Ấn Độ bị áp thuế tới 25% (chưa kể các loại thuế chống bán phá giá, chống trợ cấp khác). Ecuador chỉ chịu thuế 15%, trong khi Thái Lan và Indonesia cùng chịu mức 19%. Điều này đặt tôm Việt Nam, với mức thuế 20%, vào một cuộc cạnh tranh phức tạp.
Cụ thể, Việt Nam sẽ bị cạnh tranh gay gắt bởi tôm thương phẩm và bán thành phẩm từ Ecuador. Với mặt hàng tôm sú, đối thủ chính là Indonesia. Tuy nhiên, lợi thế cốt lõi của Việt Nam nằm ở các sản phẩm chế biến sâu, có giá trị gia tăng cao. Do đó, nếu thị phần của Ấn Độ sụt giảm, có khả năng một phần đơn hàng sẽ chuyển sang Việt Nam. Các doanh nghiệp hiện đang đánh giá rất kỹ lưỡng để có kế hoạch phù hợp.
Đối với ngành dệt may, cuộc chiến thị phần tại Mỹ cũng trở nên khác biệt. Theo ông Trương Văn Cẩm - Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội dệt may Việt Nam, hiện 5 nước cung ứng chính cho Mỹ gồm Trung Quốc, Việt Nam, Ấn Độ, Bangladesh và Indonesia. Việt Nam đang giữ thị phần hơn 20%, đứng thứ hai sau Trung Quốc.
Khi hai đối thủ lớn là Trung Quốc và Ấn Độ bị áp thuế cao hơn, đây là điều kiện thuận lợi cho các nước còn lại. Tuy nhiên, việc Việt Nam và Bangladesh đều đàm phán được mức thuế 20% sẽ khiến cuộc cạnh tranh giữa hai quốc gia gay gắt hơn.
Ông Cẩm nhận định, "Bangladesh có lợi thế về chi phí sản xuất đến từ nhân công giá rẻ và phần nào tự chủ được nguồn cung vải", nhưng "do cơ cấu hàng dệt may xuất khẩu vào Mỹ của Việt Nam tương đồng với Trung Quốc nên Việt Nam có lợi thế hơn Bangladesh trong việc bù đắp nguồn cung may mặc".
Chủ động tìm lối ra và hy vọng từ đàm phán
 |
| Trước bối cảnh mới, ngành gỗ đối mặt với một tình thế đặc biệt. |
Trước bối cảnh mới, chiến lược chung của các hiệp hội và doanh nghiệp là vừa tìm kiếm thị trường mới để giảm thiểu rủi ro, vừa tiếp tục kỳ vọng vào các cuộc đàm phán để có được chính sách thuế quan thuận lợi hơn.
Ngành điều, với kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ năm ngoái đạt hơn 1 tỷ USD, được dự báo sẽ có những tác động đáng kể. Hiệp hội Điều Việt Nam cho biết, Mỹ là thị trường số 1, chiếm 25-27% tổng kim ngạch, và trước đây được hưởng thuế 0%. Việc bị áp mức thuế cao hơn chắc chắn sẽ làm tăng giá và giảm sức cạnh tranh.
Các đối thủ chính của điều Việt Nam tại Mỹ là Ấn Độ (có lợi thế giá thành sản xuất thấp), Bờ Biển Ngà (mạnh về điều thô) và Brazil (có tiềm năng sản xuất lớn).
Dù vậy, Hiệp hội cho rằng mức thuế 20% vẫn là "tín hiệu khả quan" so với dự kiến ban đầu là 46%. Trước mắt, Hiệp hội đang phối hợp với doanh nghiệp để "tìm phương án mở thị trường mới, hướng đến những thị trường tiềm năng khác như Trung Đông, Trung Á".
Trong khi đó, ngành gỗ lại đối mặt với một tình thế đặc biệt. Ông Ngô Sỹ Hoài - Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam - cho biết, từ ngày 8/4, ngành hàng này không áp dụng thuế đối ứng mà phải chịu điều tra theo mục 232 của Đạo Luật Thương mại mở rộng Mỹ năm 1964.
Điều này đặt ngành gỗ trước hai kịch bản khó khăn: hoặc bị áp thuế, hoặc bị cấp hạn ngạch nhập khẩu. Đây là thách thức rất lớn khi thị trường Mỹ đang chiếm trên 50% tổng kim ngạch xuất khẩu gỗ của Việt Nam.
Ông Hoài bày tỏ lo ngại: "Khi mức thuế cao thì nhu cầu mua sắm của người Mỹ sẽ giảm". Vì vậy, Hiệp hội và các doanh nghiệp vẫn kỳ vọng hai bên sẽ tiếp tục đàm phán để chính sách thuế quan được điều chỉnh giảm hơn nữa trong thời gian tới.
