| Người Anh hùng đầu tiên của dãy Trường Sơn Kỷ vật kể chuyện tình yêu nơi tọa độ lửa Cầu Nhe - Nơi an nghỉ của 53 người con “Thành phố Hoa phượng đỏ” |
 |
| Chân dung Anh hùng LLVTND Nguyễn Xuân Lứ |
Người chiến binh quả cảm
Trong những ngày tháng tư lịch sử này, chúng tôi có dịp tìm về gia đình Anh hùng LLVTND Nguyễn Xuân Lứ(81 tuổi đời, 50 năm tuổi đảng) tại thôn Trung Sơn, xã Hồng Lộc. Trong căn nhà cấp 4 đơn sơ được nghe ông kể về quá khứ hào hùng trong chiến tranh và những chiến công hiển hách, đầy phi thường của người người lính nơi chiến trường Đồng Lộc. Đã hơn 50 năm trôi qua, nhưng ký ức về chiến tranh, về những trận đánh ác liệt, những lần đối mặt với tử thần vẫn còn in đậm trong hồi ức của người lính già.
Theo lời kể của ông Nguyễn Xuân Lứ, năm 22 tuổi, ông được tham gia vào đội rà phá bom mìn thuộc đoàn giao thông vận tải tỉnh Hà Tĩnh. Hồi đó tất cả mọi con đường từ Bắc vào Nam đều phải vượt qua ngã ba Đồng Lộc.
Ngã ba Đồng Lộc là trọng điểm chiến lược quan trọng nên trong chiến tranh phá hoại kẻ địch âm mưu ném bom huỷ diệt nhằm chặt đứt sự chi viện sức người, sức của, vũ khí, súng đạn, lương thực... của hậu phương lớn miền Bắc Xã hội Chủ nghĩa đối với tiền tuyến lớn miền Nam.
Khoảng giữa năm 1964, lúc đó giặc mỹ ném bom ác liệt, đoàn giao thông Hà Tĩnh cùng các đơn vị khác đã quyết định thành lập Đội rà phá bom mìn gồm 15 chiến sĩ tại Ngã Ba Đồng Lộc. Trong đó Nguyễn Xuân Lứ được giao làm đội trưởng.
“Tôi được giao làm đội trưởng và nữ anh hùng La Thị Tám làm đội phó. Không chỉ làm nhiệm vụ rà phá bom mìn mà lúc đó chúng tôi còn phải làm hoa tiêu để cho các loại xe qua lại lại mỗi khi quân địch ném bom. Chúng tôi còn làm việc chung với Anh hùng liệt sĩ Vương Đình Nhỏ, anh hùng Uông Xuân Lứ…”, Nguyễn Xuân Lứ kể lại.
Kỷ niệm mà khó quên nhất với anh hùng Nguyễn Xuân Lứ đó là vào một buổi trưa tháng 5/1967. Ngày hôm đó giặc Mỹ ném bom dữ dội ở Ngã ba Đồng Lộc, Nguyễn Xuân Lứ và người đồng đội Phan Ngọc đi kiểm tra số lượng bom mà quân địch ném xuống, bất ngờ hai người phát hiện ra rất nhiều bom từ trường.
Để cho đoàn xe thông qua kịp trong ngày, họ đã cùng nhau bàn bạc để phá bom. Trong lúc đang làm nhiệm vụ, bỗng nhiên một quả bom phát nổ, khiến người đồng đội Phan Ngọc hy sinh, còn Nguyễn Xuân Lứ bị thương nhẹ. Cảm phục trước tấm gương của hai chiến sĩ, ngay trong ngày hôm đó ban lãnh đạo huyện Can Lộc và tỉnh Hà Tĩnh đã làm lễ kết nạp Đảng cho cả hai người tại mặt trận Đồng Lộc. Đó cũng là trường hợp duy nhất được kết nạp Đảng ngay trong trận chiến ở Hà Tĩnh lúc bấy giờ.
 |
| Toàn cảnh ngã ba Đồng Lộc |
4 lần truy điệu sống nơi “tọa độ lửa”
Trong thời gian làm đội trưởng rà phá bom mìn, tại đoạn đường huyết mạch Đồng Lộc, Nguyễn Xuân Lứ Lứ đã gặp không ít hiểm nguy.
Có những lần tưởng như không còn sống sót để trở về, nhưng rồi ông lại cùng đồng đội can đảm đứng dậy để tiếp tục rà phá những quả bom nổ chậm, để đoàn thanh niên xung phong kịp san lấp mặt đường cho đoàn xe đang tiến dần từ Bắc vào Nam.
“Thời gian 5 năm làm đội trưởng đội rà phá bom mìn tôi đã phải đau xót nhìn các đồng đội lần lượt hi sinh. Cứ mỗi lần cùng đồng đội đi làm nhiệm vụ, chỉ còn lại mình tôi may mắn trở về. Để hỗ trợ phá được 320 quả bom các loại, cứu sống rất nhiều đồng đội bị thương và hàng ngàn lượt xe thoát khỏi bom đạn, tôi đã phải trải qua 9 lần bị thương, trong đó có 6 lần phải nhập viện vì bom đạn. Trong đó 4 lần đồng đội phải truy điệu sống để tôi đi làm các nhiệm vụ nguy hiểm. Với tôi, chiến tranh ác liệt như vậy nhưng mình vẫn trở về khỏe mạnh bên con cháu đến bây giờ là tôi hạnh phúc lắm rồi”, ông Lứ bồi hồi nhớ lại.
Khi trở về đời thường, ông Nguyễn Xuân Lứ vẫn giữ những phẩm chất người lính Cụ Hồ. Tích cực tham gia vào nhiều tổ chức hội tại địa phương, được các cấp, ngành ghi nhận. Không chỉ có vậy ông đã cùng vợ là bà Phan Thị Hảo (SN 1949) nuôi dạy con cháu trưởng thành, có nhiều đóng góp tại địa phương. Với những đóng góp của ông tại chiến trường Đồng Lộc, năm 2015, cựu chiến binh Nguyễn Xuân Lứ đã được Nhà nước phong tặng Anh hung LLVTND.
 |
| Anh hùng LLVTND Nguyễn Xuân Lứ tham gia tích cực trong các phong trào tại địa phương |
Nhận xét về Anh hùng LLVTND Nguyễn Xuân Lứ, chủ tịch UBND xã Hồng Lộc ông Lê Viết Bình cho biết” “Nói về gia đình bác Lứ thì đây là một gia đình gương mẫu, con cháu chăm ngoan học giỏi. Còn về xã hội, sau khi về địa phương đã tham gia nhiều hoạt động như làm bí thư chi bộ, phụ trách các tổ chức hội giúp bà con nhân dân phát triển kinh tế. Đặc biệt trong phong trào xây dựng nông thôn mới thì bác và gia đình đã hiến đất mở đường, tích cực tham gia các phong trào tại địa phương”.
Chia tay người Anh hùng LLVTND từng xem cái chết nhẹ tựa “lông hồng”, chấp nhận hi sinh để những đoàn xe chi viện cho chiến trường miền Nam không bị nghẽn nơi “tọa độ lửa”, chúng tôi không khỏi cảm phục về phẩm chất người lính Cụ Hồ nơi ông.
