Không nên quy định các hành vi bạo lực với người đã ly hôn

Sáng 8/9/2022, tại Nhà Quốc hội, tiếp tục Chương trình Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn, các ĐBQH tiến hành thảo luận về dự thảo Nghị quyết ban hành Nội quy kỳ họp Quốc hội (sửa đổi) và dự án Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi).

Đề nghị xem xét, quyết định các hành vi bạo lực gia đình sau ly hôn

Đại biểu Nguyễn Minh Tâm - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Bình

Đóng góp ý kiến vào dự án Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi), đại biểu Nguyễn Minh Tâm đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu để đưa vào dự án luật các quy định đặc thù thể hiện tính nhạy cảm về giới, độ tuổi, đặc điểm cá nhân đối với các trường hợp mà người bị bạo lực là trẻ em và người gây bạo lực là trẻ em. Theo đó, đề nghị đưa vào dự thảo luật bao gồm các biện pháp phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn và xử lý người có hành vi bạo lực gia đình cũng như các biện pháp để bảo vệ, hỗ trợ, phục hồi cho người bị bạo lực; đồng thời phòng ngừa tái diễn các hành vi bạo lực.

Ngoài ra, đại biểu Nguyễn Minh Tâm cũng đề nghị cân nhắc và xem xét lại quy định tại Khoản 2, Điều 3 quy định về hành vi bạo lực gia đình áp dụng đối với vấn nạn ly hôn. Theo đó, cần làm rõ hơn quy định về hành vi bạo lực gia đình nêu tại Khoản 1 điều này thì chỉ xác định hành vi bạo lực gia đình khi xảy ra trong phạm vi gia đình giữa các thành viên trong gia đình với nhau.

Còn các hành vi xảy ra ngoài phạm vi gia đình thì không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật mà các trường hợp này thì tùy theo tính chất, mức độ để xử lý theo quy định của pháp luật chuyên ngành như pháp luật về hình sự, pháp luật vi phạm Luật xử lý vi phạm hành chính, pháp luật về hôn nhân gia đình...

Theo đó, đề nghị xem xét, quyết định các hành vi bạo lực gia đình sau ly hôn chỉ áp dụng trong trường hợp quan hệ giữa cha mẹ và con, không áp dụng trong quan hệ giữa cha và mẹ. Tại quy định tại khoản 14 Điều 3 của Luật Hôn nhân và gia đình quy định cụ thể ly hôn là việc chấm dứt quan hệ vợ chồng theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án. Theo đó, quyền và nghĩa vụ của vợ chồng đã chấm dứt, chỉ có trách nhiệm cùng nhau trong việc chăm sóc, nuôi dưỡng con cái. Chính vì vậy, đề nghị Ban soạn thảo cần cân nhắc đối với quy định này.

Không nên quy định các hành vi bạo lực với người đã ly hôn

Đại biểu Phạm Đình Thanh - Đoàn ĐBQH tỉnh Kon Tum

Đại biểu Phạm Đình Thanh - Đoàn ĐBQH tỉnh Kon Tum cho biết, về hành vi bạo lực gia đình, quy định tại khoản 2 Điều 3 nêu rõ, hành vi bạo lực quy định cũng được áp dụng đối với người đã ly hôn; người chung sống với nhau như vợ chồng; người là cha, mẹ, con riêng, anh, chị em của người đã ly hôn, của người chung sống với nhau như vợ chồng; người đã từng có quan hệ cha mẹ nuôi và con nuôi.

Đại biểu cho rằng, để đảm bảo thống nhất với Luật Hôn nhân và gia đình, không nên quy định các hành vi bạo lực với người đã ly hôn, trường hợp cần thiết áp dụng với người đã ly hôn để đảm bảo phòng ngừa, xử lý vi phạm, tội phạm thì nên rà soát, xem xét, lựa chọn để quy định một số hành vi bạo lực được quy định tại khoản 1 Điều 3 để áp dụng với người đã ly hôn, thay vì áp dụng tất cả các hành vi này.

Về vấn đề trợ giúp pháp lý, Điểm d, khoản 1, Điều 9 quy định: Người bị bạo lực gia đình có các quyền được cung cấp dịch vụ y tế, tư vấn tâm lý, trợ giúp pháp lý và dịch vụ trợ giúp xã hội theo quy định của pháp luật. Đại biểu cho rằng quy định như vậy chưa rõ ràng, tường minh, không thống nhất với Luật Trợ giúp pháp lý. Đại biểu cho rằng cần quy định: Người bị bạo lực gia đình có các quyền được cung cấp dịch vụ y tế, tư vấn tâm lý, trợ giúp pháp lý và dịch vụ trợ giúp xã hội theo quy định của Luật Trợ giúp pháp lý. Theo đại biểu, quy định như vậy cũng phù hợp với quy định tại điểm a, khoản 1, Điều 30 của dự thảo Luật: “Người bị bạo lực gia đình được hỗ trợ dịch vụ tư vấn, trợ giúp pháp lý tại Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước theo quy định của pháp luật về trợ giúp pháp lý”.

Rà soát đảm bảo thống nhất Luật này với Luật Hôn nhân và gia đình

Đại biểu Trần Thị Hồng Thanh - Đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Bình

Đưa ra quan điểm thảo luận, đại biểu Trần Thị Hồng Thanh chỉ ra rằng, tại điểm O, Khoản 1, Điều 3 có quy định “Cưỡng ép thành viên gia đình học tập, lao động quá sức, đóng góp tài chính quá khả năng của họ; kiểm soát thu nhập của thành viên gia đình nhằm tạo ra tình trạng phụ thuộc về tài chính”.

Đại biểu cho rằng cơ quan soạn thảo cần phải rà soát, nghiên cứu kỹ lưỡng quy định này để đảm bảo với quy định của Luật Hôn nhân và gia đình về quyền và nghĩa vụ chăm sóc, giáo dục con cái của cha mẹ. Đồng thời cũng làm rõ khái niệm như thế nào là lao động quá sức, học tập quá sức và hậu quả của việc ép buộc này cụ thể như thế nào.

Tán thành các nội dung tại Điều 11 về trách nhiệm của thành viên gia đình về phòng, chống bạo lực gia đình, đại biểu chỉ ra rằng, bên cạnh việc giáo dục, nhắc nhở thành viên gia đình thực hiện quy định của pháp luật về phòng, chống bạo lực gia đình, hôn nhân và gia đình, bình đẳng giới; hòa giải mâu thuẫn, tranh chấp giữa các thành viên gia đình; yêu cầu người có hành vi bạo lực gia đình chấm dứt ngay hành vi bạo lực; chăm sóc người bị bạo lực gia đình…thì cần bổ sung các quy định về trách nhiệm báo tin về vụ việc bạo lực gia đình, giám sát các biện pháp nhằm bảo vệ thành viên trong gia đình.

Bên cạnh đó, đại biểu bày tỏ tán thành cao khi dự Luật bổ sung quy định Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã nơi xảy ra vụ việc bạo lực gia đình quyết định áp dụng biện pháp cấm tiếp xúc khi có căn cứ hành vi bạo lực gia đình đe dọa tính mạng của người bị bạo lực gia đình trừ trường hợp người bị bạo lực gia đình từ chối. Theo đại biểu việc quy định như vậy có ý nghĩa quan trọng trong việc kịp thời chấm dứt, khắc phục các vụ việc về bạo lực gia đình.