Gần đây hàng loạt doanh nghiệp vận tải kiến nghị Bộ Giao thông Vận tải xem xét về khả năng điều chỉnh giảm khung giá dịch vụ đang áp dụng cho các hoạt động vận tải hàng hải nhằm tháo gỡ khó khăn trước tác động dịch Covid-19.
Về vấn đề này, theo lãnh đạo Bộ Giao thông Vận tải, giá xếp dỡ container theo Thông tư 54/2018 của bộ ban hành biểu khung giá dịch vụ hoa tiêu hàng hải, dịch vụ sử dụng cầu bến, phao neo, dịch vụ bốc dỡ container và lai dắt tại cảng biển Việt Nam hiện đã cao hơn trước nhưng còn thấp hơn nhiều so với các nước trong khu vực Đông Nam Á.
Đơn cử, tại Việt Nam, giá bốc dỡ container cao nhất tại các cảng nước sâu như Cái Mép -Thị Vải mới chỉ là 52 USD/container 20feet, 77 USD/ container 40feet thì vẫn thấp hơn nếu so sánh với Campuchia (có hạ tầng cảng biển kém hơn Việt Nam) hiện đang thu khoảng 65 USD/ container 20feet, 99 USD/ container 40feet. Singapore là 111 USD/ container 20feet; 159 USD/ container 40feet.
Chi phí bốc xếp tại cảng Việt Nam đang ở mức thấp
Bộ Giao thông Vận tải khẳng định việc giảm giá xếp dỡ container sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến các doanh nghiệp cảng biển Việt Nam nhưng mang lại lợi ích cho các doanh nghiệp vận tải biển nước ngoài khi các doanh nghiệp này vẫn thu phụ phí cao đối với doanh nghiệp xuất nhập khẩu Việt Nam. Thep đó đưa ra quan điểm không xem xét giảm giá dịch vụ xếp dỡ tối thiểu tại cảng biển như đã quy định.
Tại hội nghị giải quyết khó khăn vướng mắc doanh nghiệp ngành hàng hải vừa diễn ra chiều 4/8, ông Phạm Quốc Long, Phó Chủ tịch Hiệp hội Đại lý và Môi giới hàng hải cho biết hiện giá dịch vụ bốc xếp container xuất nhập khẩu tại cảng biển nước sâu của Việt Nam đang rất thấp (bằng 45-80%) khi so với những cảng chuyển tải lớn như Hong Kong, Singapore hay Malaysia, Trung Quốc… thậm chí không tương đồng giá với cảng Phnom Penh (Campuchia) - một cảng sông với mức đầu tư không lớn.
Trong khi đó, theo đại diện Hiệp hội doanh nghiệp Vận tải biển, trong đại dịch Cocid-19, hàng hóa lưu thông qua các cảng biển tăng trưởng tốt, so với nước khác tăng trưởng âm về hàng hoá.
Khẳng định việc tăng giá bốc xếp container không làm tăng chi phí logictic, chi phí vận tải, đại diện Hiệp hội doanh nghiệp Vận tải biển chứng minh bằng các con số cụ thể như hãng tàu thu phí xếp dỡ tại cảng của chủ hàng Việt Nam khá cao (120 USD/Teu), trong khi chỉ trả cho doanh nghiệp cảng biển Việt Nam phí bốc xếp theo giá sàn là 33USD/Teu tại khu vực Đình Vũ, 52USD/Teu tại khu vực Cái Mép; 41USD/Teu đối với khu vực Thành phố Hồ Chí Minh.
Cần mức phí dịch vụ hợp lý
Ông Bùi Văn Trung, Tổng thư ký Hiệp hội Chủ tàu Việt Nam cho rằng khi đầu tư cảng mới, giá bốc xếp phải hợp lý, tiệm cận cảng trong khu vực mới bù được chi phí bởi nếu lỗ mãi sẽ không ai dám “rót vốn” vào làm. Theo ông Trung, hầu hết nhà vận tải nội địa Việt Nam vừa làm song song vận tải và cảng, doanh thu thu được từ cảng hiện đang bù vào lỗ vận tải. Do đó, tăng giá bốc xếp là hợp lý, tiếp cận dần với các cảng khu vực.
Trên cơ sở đó, các doanh nghiệp cảng biển Việt Nam đã đề xuất điều chỉnh giá dịch vụ tăng thêm 10%/năm trong các năm 2021 và 2022 nhằm tiếp cận mức giá chung của khu vực.
Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Công yêu cầu: “Đến một thời điểm nào đó, việc tiếp tục điều chỉnh giá dịch vụ phải tiệm cận trong khu vực, ít nhất bằng Campuchia. Cục Hàng hải Việt Nam phải tiếp tục nghiên cứu đề xuất của doanh nghiệp để hình thành được một khung giá hợp lý nhất, đảm bảo cho doanh nghiệp tăng được nguồn thu để tái đầu tư, nâng cấp hạ tầng,”.
Đề cập tới khung giá dịch vụ đối với hành khách thông qua cảng tàu khách chuyên dụng, Thứ trưởng Công nêu quan điểm nếu các doanh nghiệp muốn đề xuất tăng mức giá tối đa lên hơn 5 USD/hành khách (hiện ở Singapore thu 10 USD/người), bộ vẫn ủng hộ thu tương xứng với dịch vụ. Tuy nhiên, doanh nghiệp phải đảm bảo chất lượng dịch vụ tương đồng với giá dịch vụ thu về tránh rơi vào thực trạng thu cao quá thì tàu không vào bến cảng.
Trước đó, Bộ Giao thông Vận tải cũng yêu cầu Cục Hàng hải Việt Nam, Vụ Vận tải khẩn trương dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 54/2018 trình Bộ trưởng trong tháng 9/2020 về các vấn đề như tiếp tục tăng có lộ trình đối với giá dịch vụ xếp dỡ container; sửa đổi, bổ sung biểu khung giá dịch vụ hoa tiêu hàng hải, sử dụng cầu bến, phao, neo và dịch vụ lai dắt cho phù hợp với thực tế, bảo đảm hài hòa lợi ích của doanh nghiệp, Nhà nước và khắc phục được các vướng mắc hiện nay.
Về vấn đề này, bà Mai Phương Hồng, đại diện Cục Quản lý giá (Bộ Tài Chính) cho biết trong trường hợp ban hành và áp dụng trong thời điểm gần bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, việc điều chỉnh giá phải tính toán rõ tác động đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và chỉ số giá tiêu dùng để đảm bảo lợi ích của doanh nghiệp và mục tiêu kiểm soát lạm phát của Chính phủ qua từng năm.
Hà Linh
