Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm: Xử lý nghiêm các loại tội phạm liên quan đến “tín dụng đen”

Đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bến Tre đặt câu hỏi chất vấn

Tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 14, đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bến Tre cho biết, thời gian vừa qua tình hình tội phạm liên quan đến tín dụng đen, cho vay nặng lãi diễn ra rất phức tạp với nhiều thủ đoạn hết sức tinh vi.

Hiện nay có một thực trạng là bên cho vay nặng lãi buộc bên đi vay phải sang tên quyền sở hữu nhà, tài sản hoặc quyền sử dụng đất như một biện pháp để thế chấp, cầm cố hoặc để làm tin, đến khi bên đi vay không thể trả được nợ, lãi mẹ đẻ lãi con thì bọn chúng sẽ đi sang nhượng nhà đất, tài sản đó cho người khác mà chủ sở hữu không thể đứng ra ngăn cản được và các cơ quan chức năng rất khó trong việc thu thập chứng cứ để xử lý. Trước thực trạng trên, Bộ Công an có biện pháp gì để đấu tranh, xử lý trong thời gian tới?

Đại biểu Phạm Văn Hòa - Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp

Đại biểu Phạm Văn Hòa - Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp khẳng định, tội phạm đánh bạc, tổ chức đánh bạc, cá cược trên mạng đã và đang diễn ra phức tạp, khó lường. Vậy lực lượng công an đã xử lý rất nhiều nhưng vụ việc vẫn không thuyên giảm mà ngày càng tinh vi hơn, Bộ trưởng cho biết đâu là nguyên nhân?

Đại biểu Phạm Văn Hòa cho rằng, đã đến lúc nước ta phải cho phép thực hiện Nghị định 17 về cá cược để quản lý chặt chẽ hơn và được thu thuế, hạn chế được tình trạng cá cược trên mạng. Quan điểm của Bộ trưởng về vấn đề này ra sao?

Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm trả lời câu hỏi của đại biểu

Trả lời câu hỏi của đại biểu Nguyễn Yến Nhi - Đoàn ĐBQH tỉnh Bến Tre về "tín dụng đen", Bộ trưởng Bộ Công an khẳng định 3 năm qua, lực lượng công an phối với các lực lượng có liên quan xử lý, giải quyết trấn áp mạnh mẽ loại tội phạm này đã kiềm chế và đẩy lùi được loại tội phạm này, không còn tình trạng phức tạp, công khai, lộng hành như thời gian trước đây.

Tuy nhiên, tình hình vẫn tiềm ẩn phức tạp, nhất là cho vay qua Internet. Gần đây, ngành Công an triệt phá băng nhóm hoạt động với quy mô lớn, hoạt động ở nhiều tỉnh thành do các đối tượng, thậm chí có cả người nước ngoài tham gia điều hành với quy mô rất lớn, với số tiền cho vay lên tới nghìn tỷ đồng.

Bộ trưởng Tô Lâm cho rằng, nguyên nhân chủ yếu của tình trạng trên là do nhu cầu tín dụng đen trong nhân dân rất lớn. Việc xử lý tội phạm liên quan đến tín dụng đen cũng gặp khó khăn do số đối tượng dùng các thủ đoạn lách luật nên khó xác định giữa phạm vi dân sự với hình sự, nếu không thận trọng, không thể hình sự hóa quan hệ dân sự, nếu không làm tốt sẽ bỏ lọt tội phạm.

Bộ trưởng Bộ Công an cũng nêu các giải pháp trong thời gian tới, đó là tiếp tục duy trì khí thế tấn công, trấn áp mạnh mẽ tội phạm vi phạm pháp luật liên quan đến "tín dụng đen", không được chủ quan chùng xuống.

Tiếp tục thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 12 của Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của các cấp, toàn dân trong giải quyết các loại tội phạm này. Tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân, thường xuyên cảnh báo các phương thức, thủ đoạn hoạt động tín dụng đen, cho vay nặng lãi, để nhân dân phòng ngừa.

Bộ Công an cũng phối hợp chặt chẽ với ngành ngân hàng đẩy mạnh các biện pháp để người dân tiếp cận được nguồn vốn vay của các tổ chức tín dụng của ngân hàng một cách thuận lợi, đáp ứng được yêu cầu, không phải không phải đi vay tín dụng đen.

Bên cạnh đó, một trong những biện pháp căn cơ hiện nay sử dụng căn cước công dân để thực hiện cho vay, giải quyết những vấn đề về tín chấp, thế chấp tài sản, theo đó các tổ chức ngân hàng, tài chính có thể xác định ngay được người vay rất chính xác.

Đồng thời, tiếp tục điều tra, xử lý nghiêm các loại tội phạm vi phạm pháp luật liên quan đến "tín dụng đen" bởi phần lớn các tổ chức "tín dụng đen" đều có liên quan, có quan hệ với đối tượng tội phạm hình sự. Vì vậy ngành Công an đã có giải pháp đấu tranh phòng, chống tội phạm, đặc biệt là các nhóm tội phạm có tổ chức. Đây là giải pháp rất quan trọng đã thực hiện thành công và sẽ tiếp tục thực hiện.

Trả lời chất vấn của đại biểu Phạm Văn Hòa – Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp về giải pháp phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm có tổ chức đánh bạc và đánh bạc trên không gian mạng, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, trong thời gian vừa qua, Bộ Công an đã triển khai nhiều kế hoạch, các giải pháp đấu tranh trấn áp tội phạm, tổ chức đánh bạc trên không gian đạt được nhiều kết quả. Riêng trong 6 tháng đầu năm 2022 đã khởi tố gần 600 bị can trong các vụ án đánh bạc đánh bạc.

Về những giải pháp trong thời gian tới, Bộ Công an sẽ triển khai các giải pháp phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm, tổ chức trên không gian mạng; tiếp tục đẩy mạnh công tác nắm tình hình các trang mạng, tổ chức đánh bạc tại Việt Nam, xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm, nhất là đối tượng cầm đầu.

Tăng cường tuyên truyền, phổ biến phương thức, thủ đoạn hoạt động của tổ chức tội phạm đánh bạc trên không gian mạng, phổ biến các quy định, chế tài xử lý hệ lụy của việc tham gia đánh bạc giúp cho người dân nâng cao ý thức cảnh giác, chủ động phòng ngừa, hỗ trợ cho lực lượng chức năng trong đấu tranh với tội phạm này. Bộ Công an sẽ phối hợp với các bộ, ban, ngành chức năng triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trên lĩnh vực an ninh mạng, đặc biệt là thanh toán trực tuyến.

Trả lời chất vấn của đại biểu Cầm Thị Mẫn – Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa về những tồn tại, hạn chế trong quản lý nhà nước về an ninh mạng hiện nay, Bộ trưởng Tô Lâm khẳng định, hành lang pháp lý, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật trên lĩnh vực an ninh mạng chưa hoàn thiện.

Sự phối hợp giữa các bộ, ban, ngành, các địa phương, tổ chức chính trị xã hội chưa đi vào thực chất, có tình trạng khoán trắng nhiệm vụ bảo vệ an ninh cho các cơ quan chuyên trách. Công tác thanh tra, kiểm tra, phát hiện, xử lý hành vi vi phạm về an ninh mạng hiện nay còn chưa kịp thời.

Bộ Công an cũng tập trung tham mưu hoàn thiện hành lang pháp lý trên lĩnh vực an ninh mạng. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, hướng dẫn quản lý nhà nước về an ninh mạng. Nâng cao trình độ, năng lực và sự quan tâm đầu tư, trang bị công cụ, phương tiện, nghiệp vụ hiện đại để theo kịp sự phát triển của khoa học công nghệ trên thế giới cho lực lượng an ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao.

Bộ Công an cũng tăng cường quan hệ hợp tác quốc tế, tranh thủ học hỏi kinh nghiệm trong công tác bảo an ninh mạng, cũng như phối hợp với nước ngoài trong đấu tranh với loại tội phạm này.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng

Tham gia trả lời chất vấn, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết, thời gian qua Ngân hàng Nhà nước đã ban hành đồng bộ quy định pháp lý về việc tổ chức tín dụng cho khách hàng vay vốn với các quy định rõ ràng về điều kiện vay vốn, khách hàng nêu rõ khoản vay và khả năng trả nợ, đồng thời thỏa thuận thời hạn trả nợ.

Thực tế sẽ có trường hợp khách hàng không trả được nợ thì có thể yêu cầu gia hạn nợ, có đơn đề nghị và chứng minh khả năng trả nợ theo thời hạn mới. Để trả nợ khách hàng có thể có nhiều nguồn khác nhau, có trường hợp khách hàng vay tín dụng đen thì tổ chức tín dụng khó có thể biết được nguồn trả nợ từ đâu.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết hiện nay mạng lưới các chi nhánh, phòng giao dịch của các tổ chức tín dụng là rất đa dạng, cùng với đó là các công ty tài chính và tổ chức tài chính vi mo. Do đó, khi có nhu cầu vay vốn người dân nên tiếp cận các kênh chính thức.

"Trong thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục tăng cường thông tin tuyên truyền về vay vốn, tiếp cận tín dụng để người dân có thể tiếp cận vốn từ các kênh chính thức", Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho hay.