“Vượt rào” tín dụng, nợ xấu cao ngất
Kiểm toán Nhà nước vừa công bố kết quả kiểm toán các tổ chức tài chính ngân hàng năm 2019. Theo đó, Kiểm toán Nhà nước cho biết một số tổ chức tín dụng tăng trưởng tín dụng vượt mức tối đa cho phép của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
Ngân hàng TMCP Bảo Việt (BaovietBank) là một trong số đó. Theo Kiểm toán Nhà nước, BaovietBank đã “vượt rào” tín dụng 3.153 tỷ đồng. Theo báo cáo tài chính sau kiểm toán năm 2019 của BaovietBank, tại thời điểm cuối năm, chỉ tiêu cho vay khách hàng tại ngân hàng đạt 24.758 tỷ đồng. Như vậy, số tiền vượt bằng 12,7% tổng dư nợ tín dụng.
“Vượt rào” tín dụng, nhưng chất lượng tín dụng tại BaovietBank lại thấp. Tại ngày 31/12/2019, nợ xấu của ngân hàng này lên đến 1.292 tỷ đồng, chiếm 5,22%. Với con số này, BaovietBank lọt vào danh sách các ngân hàng có tỷ lệ nợ xấu cao nhất hệ thống. Trong đó, nợ có khả năng mất vốn tăng từ 722 tỷ đồng lên 894 tỷ đồng.
Nợ xấu năm 2019 của BaovietBank tăng cả về số tuyệt đối và tỷ lệ. Năm 2018, nợ xấu tại ngân hàng “chỉ” là 1.024 tỷ đồng, tương đương 3,98%.
Vì nợ xấu cao ngất ngưởng nên BaovietBank phải dành nguồn lực khá lớn cho dự phòng rủi ro tín dụng. Trong năm 2019, ngân hàng đã chi ra 374 tỷ đồng cho chi phí dự phòng rủi ro tín dụng. Con số này năm 2018 là 341 tỷ đồng.
Không chỉ có vậy, ngoài nợ xấu nội bảng, BaovietBank còn có trái phiếu đặc biệt do VAMC phát hành trị giá lên đến 1.163 tỷ đồng.
Phải trích quá nhiều cho dự phòng nên lợi nhuận của BaovietBank thường xuyên rất thấp. Năm 2019 và 2018, ngân hàng đạt lợi nhuận sau thuế 81,2 tỷ đồng và 80 tỷ đồng.
Tới quý 1/2020 (kỳ báo cáo gần nhất của BaovietBank được công bố công khai), nợ xấu tiếp tục gây áp lực lên hoạt động của ngân hàng. Trong kỳ, dù tổng thu nhập hoạt động tăng trưởng mạnh, tăng từ 170 tỷ đồng lên 277 tỷ đồng nhưng lợi nhuận sau thuế quý 1/2020 giảm rất sâu, giảm 4,7 tỷ đồng, tương đương 68% so với quý 1/2019 xuống 2,2 tỷ đồng.
Nguyên nhân là do trong kỳ, chi phí dự phòng rủi ro tín dụng tại BaovietBank tăng 115 tỷ đồng, tương đương... 3.833% lên 115 tỷ đồng. Nợ xấu tiếp tục là nỗi ám ảnh. Tại thời điểm cuối quý 1, nợ xấu của BaovietBank đạt 1.158 tỷ đồng, chiếm 5,08% tổng dư nợ tín dụng.
Cổ phiếu dưới mệnh giá
Đầu năm 2020, trên thị trường OTC, vẫn có khoảng 5 cổ phiếu ngân hàng giao dịch dưới mệnh giá. Nhưng hiện tại, danh sách này chỉ còn lại 2. Đó là PVCB của Pvcombank và BVB của BaovietBank.
Trước đây, BVB giao dịch rất xa mệnh giá, có thời điểm cổ phiếu này rơi xuống mức 3.500 đồng/cổ phiếu. Tuy nhiên, tới đầu năm 2020, khi VN-Index phục hồi mạnh mẽ nhờ sự dẫn dắt của cổ phiếu ngân hàng, BVB bứt phá nhưng cũng chỉ chạm tới mức 6.500 đồng/cổ phiếu.
Gần đây, trên thị trường OTC, thỉnh thoảng xuất hiện lệnh bán BVB với đúng mệnh giá 10.000 đồng/cổ phiếu. Tuy nhiên, số lệnh giá cao như vậy rất hiếm hoi. Đa số, lệnh chào bán và chào mua đều dao động quanh mức 9.000 đồng/cổ phiếu.
Khối lượng chào bán, chào mua BVB cũng rất thấp, chỉ khoảng 20.000 đơn vị. Hồi giữa tháng 3, xuất hiện lệnh bán cao đột biến lên đến 1 triệu đơn vị. Và mức giá đưa ra rất thấp, chỉ 6.000 đồng/cổ phiếu.
Với bức tranh tài chính đáng lo ngại như vậy, có thể cổ đông BaovietBank sẽ là những người bị thiệt hại. Tại thời điểm cuối năm 2019, Tập đoàn Bảo Việt là cổ đông lớn nhất tại BaovietBank khi góp 1.560 tỷ đồng vào ngân hàng để nắm giữ 49,5% vốn BaovietBank.
Một số cổ đông khác có thể kể đến như Công ty cổ phần Sữa Việt Nam (442 tỷ đồng) và Công ty cổ phần Tập đoàn HiPT (72 tỷ đồng). Các cổ đông khác rót 1.076 tỷ đồng để sở hữu 34,2% vốn còn lại của BaovietBank.