Chậm tiến độ do thiếu văn bản hướng dẫn thi hành Luật Quy hoạch
Báo cáo trước Đoàn giám sát của Quốc hội về việc thực hiện chính sách, pháp luật về công tác quy hoạch kể từ khi Luật Quy hoạch có hiệu lực thi hành, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) Phùng Đức Tiến cho biết, về cơ bản, Bộ đã thực hiện hoàn thành đúng nội dung, tiến độ các nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 05/02/2018 của Chính phủ về triển khai thi hành Luật Quy hoạch. Tuy nhiên, đối với việc tổ chức lập 04 Quy hoạch ngành quốc gia thời kỳ 2021-2030 dự kiến trình, phê duyệt Quy hoạch hiện bị chậm theo tiến độ đề ra (dự kiến trình phê duyệt 03/04 Quy hoạch trong năm 2021).
 |
| Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến trình bày báo cáo |
Lý giải về việc chậm tiến độ này, đại diện Bộ NN&PTNT cho rằng việc triển khai thực hiện còn vướng, chậm do thời gian đầu khi tổ chức lập quy hoạch, các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Quy hoạch ban hành còn chậm: Nghị định số 37/2019/NĐ-CP ngày 07/5/2019 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Quy hoạch; Nghị định số 40/2020/NĐ-CP ngày 06/4/2020 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đầu tư công trong đó có quy định về tổ chức quản lý thực hiện nhiệm vụ chuẩn bị đầu tư, nhiệm vụ quy hoạch; Thông tư 08/2019/TT-BKHĐ1 ngày 17/5/2019 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn về định mức cho hoạt động quy hoạch, Thông tư 113/2018/TT/BTC ngày 15/11/2018 của Bộ Tài chính quy định về giá trong hoạt động quy hoạch. Việc chậm ban hành các quy định hướng dẫn thi hành dưới Luật dẫn đến khó khăn, chậm trong triển khai lập các quy hoạch ngành quốc gia.
Theo đại diện Bộ NN&PTNT, hiện về quản lý, thanh quyết toán đối với các hoạt động trong quy hoạch cơ bản là những hướng dẫn vận dụng theo quy định chi từ nguồn kinh phí chi thường xuyên trong khi kinh phí cho các quy hoạch ngành quốc gia sử dụng từ nguồn vốn đầu tư công; đồng thời, chưa có hướng dẫn cụ thể chi phí gián tiếp, thẩm định, thẩm tra ... dẫn tới các khó khăn trong lập, phê duyệt và thanh quyêt toán các nội dung hoạt động quy hoạch.
Đại diện Bộ NN&PTNT cũng cho biết, trong quá trình triển khai thực hiện lập quy hoạch ngành, vẫn còn tồn tại một số hạn chế. Các hoạt động trong quy hoạch: thẩm định, nghiệm thu, lấy ý kiến... về Nhiệm vụ lập quy hoạch, Báo cáo quy hoạch yêu cầu chi tiết, phạm vi rộng, nhiều bước, đòi hỏi cần nhiều thời gian cho các hoạt động này, dẫn đến chưa đáp ứng được việc đẩy nhanh tiến độ hoàn thành, phê duyệt theo các chỉ đạo. Việc xây dựng nhiệm vụ lập quy hoạch, lập và phê duyệt dự toán chi phí quy hoạch, tổ chức quản lý nhiệm vụ quy hoạch, xây dựng nội dung quy hoạch theo phương pháp tích hợp còn một số lúng túng, chưa thực sự thống nhất, đồng bộ các ngành, lĩnh vực.
Bên cạnh đó, các quy hoạch ngành quốc gia được quy định sử dụng từ nguồn vốn đầu tư công trong khi hầu như các nội dung và chi phí lại có tính chất sự nghiệp, nên gặp khó khăn trong việc bố trí nguồn vốn, phê duyệt dự toán chi phí, cụ thể, việc bố trí vốn cho các quy hoạch ngành quốc gia từ nguồn đầu tư công trong khi kế hoạch trung hạn 2016 - 2020 đã được Quốc hội thông qua mất nhiều thời gian thực hiện theo các quy trình, quy định về đầàu tư công. Quy định định mức chuyên gia (Thông tư 08/2019/TT-BKTIĐT), một số mục ghi các mức chuyên gia khác nhau (CG1,CG2,CG3) nhưng không có hướng dẫn cụ thể cách áp dụng. Định mức quy định khung tiền lương của chuyên gia theo Thông tư 02/2015/TT-BLĐ không đảm bảo tính linh động khi chế độ tiền lương thay đổi, khó áp dụng theo đặc thù công việc khi triển khai tại các khu vực vùng sâu, vùng xa, các vùng khó khăn.
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cũng cho biết, hiện còn thiếu hướng dẫn chi đối với một số hoạt động: thẩm định, thẩm tra (huy động tổ chức, chuyên gia thẩm tra các nội dung quy hoạch khi cần thiết), công bố quy hoạch; Một số chi phí gián tiếp cho hoạt động quy hoạch như tồ chức hội thảo, mua tài liệu, vàn phòng phẩm, chi phí đi lại... phải vận dụng từ các quy định khác.
 |
| Toàn cảnh cuộc làm việc giữa Đoàn Giám sát của Quốc hội chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về công tác quy hoạch kể từ khi Luật Quy hoạch có hiệu lực thi hành” với Bộ NN&PTNT |
Cần có sự phối hợp và chia sẻ thông tin giữa các ngành, địa phương trong công tác quy hoạch
Bàn về nguyên nhân của những hiện trạng trên, đại diện Bộ NN&PTNT cho rằng Luật Quy hoạch ban hành có nhiều quy định mới, các quy hoạch ngành quốc gia là những quy hoạch được lập lần đầu và lập đồng thời với toàn bộ các quy hoạch trong hệ thống quy hoạch quốc gia, yêu cầu lập quy hoạch theo phương pháp tích hợp, phối hợp đa ngành nên việc xây dựng các văn bản hướng dẫn cần nhiều thời gian nghiên cứu, thống nhất, dẫn đến việc triển khai thực hiện cụ thể mất nhiều thời gian.
Cùng với đó, tình hình dịch COVID-19 trong các năm 2020, 2021 diễn biến phức tạp gây khó khăn trong triển khai các hoạt động lập quy hoạch: điều tra thu thập tài liệu và khảo sát bổ sung, tham vấn ý kiến về quy hoạch, hội nghị hội thảo ... dẫn đến hoàn thành chậm hơn so với tiến độ dự kiến hoàn thành, trình phê duyệt các quy hoạch.
Đồng thời, đại diện Bộ NN&PTNT cũng cho rằng sự phối hợp và chia sẻ thông tin giữa các ngành và địa phương để đảm bảo sự đồng bộ của quy hoạch được lập theo phương pháp tích hợp, đa ngành còn chưa thực sự chặt chẽ, đầy đủ; Tư duy trong triển khai các hoạt động tổ chức lập, xây dựng nội dung quy hoạch còn chậm đổi mới, chưa thực sự đáp ứng hết các yêu cầu theo tinh thần, quy định mới tại Luật Quy hoạch; Năng lực của các đơn vị tham gia lập quy hoạch còn một số hạn chế trong việc lập quy hoạch ngành quốc gia với yêu cầu nội dung lớn, phạm vi rộng trên toàn quốc.
Để khắc phục hiện trạng trên, đại diện Bộ NN&PTNT đề nghị hoàn thiện các quy định hướng dẫn thi hành pháp luật về quy hoạch đảm bảo đầy đủ, thuận lợi trong việc thực thi chính sách, pháp luật về quy hoạch; Xây dựng hoàn thiện hệ thống thông tin dữ liệu quốc gia về quy hoạch nhằm cung cấp thông tin đồng bộ, thống nhất, đầy đủ, chính xác, kịp thời phục vụ công tác lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh và thực hiện quy hoạch; công bố công khai, minh bạch thông tin quy hoạch được duyệt./.
