Toàn cảnh phiên thảo luận |
Ngày 1/6, tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội và ngân sách Nhà nước. Vấn đề giá cả hàng hoá tăng cao thời gian qua, đặc biệt là mặt hàng xăng dầu được nhiều đại biểu quan tâm, dành thời gian để thảo luận, kiến nghị các giải pháp.
Chống các hành vi "té nước theo mưa"
Phát biểu tại phiên thảo luận sáng nay (1/6) của Quốc hội về tình hình kinh tế - xã hội và ngân sách Nhà nước, đại biểu Quốc hội Trần Hoàng Ngân (đoàn ĐBQH TPHCM) cho biết, bối cảnh thế giới diễn biến phức tạp, căng thẳng địa chính trị ngày càng gia tăng, tác động không thuận lợi cho quốc gia có độ mở kinh tế lớn như Việt Nam.
Cùng với đó, xung đột Nga, Ukraina tiếp tục kéo dài cùng với các chính sách cấm vận của Nga từ Hoa Kỳ, châu Âu đã làm gia tăng khủng hoảng năng lượng, xăng dầu, khí đốt, khủng hoảng nhân đạo và đe dọa an ninh lương thực toàn cầu, gây áp lực đến lạm phát toàn thế giới và nhiều quốc gia.
“Cho đến giờ phút này, các quốc gia lớn đã thực hiện chính sách tiền tệ thắt chặt, tăng lãi suất điều hành làm ảnh hưởng đến sự phục hồi kinh tế thế giới”, ông Trần Hoàng Ngân nói.
Để đạt mục tiêu kinh tế tăng trưởng 6 đến 6.5%, kiểm soát lạm phát 4 % trong năm 2022, đại biểu Trần Hoàng Ngân kiến nghị Chính phủ cần xây dựng hệ thống các giải pháp đồng bộ từ ngắn hạn, trung hạn và dài hạn, thích ứng với các kịch bản, trong đó lưu ý đến hai biến số quan trọng là giá xăng dầu và giá lương thực.
“Trước mắt cần ưu tiên ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, đảm bảo an sinh xã hội. Theo đó, Chính phủ nên sớm trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội giảm các loại thuế bảo vệ môi trường, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng đối với các mặt hàng, trong đó mặt hàng quan trọng nhất là mặt hàng xăng dầu”, đại biểu đoàn TPHCM nhấn mạnh.
Đại biểu Quốc hội Trần Hoàng Ngân - đoàn ĐBQH TPHCM. |
Bên cạnh đó hỗ trợ giảm các chi phí đầu vào cho doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp giữ giá bán hàng hóa, tăng cường công tác thanh, kiểm tra, kiểm soát giá, chống đầu cơ, chống các hành vi "té nước theo mưa" và khuyến nghị các chương trình bình ổn giá tại các địa phương, tại các khu công nghiệp, khu chế xuất.
Chính phủ cũng cần tập trung kiểm tra, đôn đốc các bộ, ngành thực hiện nhanh, hiệu quả gói tài khóa tiền tệ theo tinh thần Nghị quyết 43 của Quốc hội. Trong đó, cần ưu tiên triển khai gói hỗ trợ bảo đảm an sinh xã hội, hỗ trợ việc làm, trợ tiền thuê nhà cho người lao động.
Đồng thời, triển khai đầu tư công có trọng tâm, trọng điểm, tránh dàn trải tiếp tục cắt giảm các khoản chi chưa cấp thiết, phối hợp hài hòa, đồng bộ giữa chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa.
Theo đó, chính sách tiền tệ phải theo hướng thận trọng, điều hành lãi suất theo lạm phát cơ bản, lạm phát mục tiêu, ưu tiên dòng vốn tín vụng cho sản xuất kinh doanh, sản xuất hàng tiêu dùng, sản xuất nông nghiệp, xuất khẩu, công nghiệp hỗ trợ. Đảm bảo thanh khoản cho thị trường tiền tệ, không để lãi suất tăng cao, cản trở quá trình phục hồi của nền kinh tế.
Cũng liên quan tới xăng dầu, đại biểu Siu Hương (đoàn Gia Lai) cho rằng giá mặt hàng này tăng mạnh thời gian qua đã ảnh hưởng đến đời sống của người dân, hoạt động sản xuất - kinh doanh của doanh nghiệp. Nữ đại biểu cũng bày tỏ lo ngại khi xăng dầu, lương thực, hàng hoá thiết yếu tăng giá là nguyên nhân chủ yếu khiến Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng 0,38% trong tháng 5.
Cần có chính sách kiểm soát chặt và ổn định giá xăng dầu
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Yến (đoàn ĐBQH Bà Rịa – Vũng Tàu) cho rằng, nền kinh tế nước ta vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro về ổn định kinh tế vĩ mô, lạm phát, các yếu tố bên ngoài tác động do chuỗi cung ứng toàn cầu bị đứt gãy, ảnh hưởng đến tiến trình phục hồi, phát triển kinh tế-xã hội.
Cùng với đó, nền kinh tế Việt Nam có độ mở lớn nên bị chi phối nhiều bởi các yếu tố bên ngoài khi giá cả thế giới tăng thì cũng bị ảnh hưởng ngay.
Đại biểu Nguyễn Thị Yến - đoàn ĐBQH đoàn Bà Rịa – Vũng Tàu. |
Theo đại biểu đoàn Bà Rịa – Vũng Tàu, hiện giá xăng dầu trong nước tăng theo giá thế giới, đẩy giá hàng hóa khác tăng theo. Đến nay, việc tăng giá không chỉ dừng ở mặt hàng xăng dầu, khí đốt mà đã lan sang các mặt hàng vật tư, phân bón, lương thực, thực phẩm, tác động thành chuỗi dây chuyền khiến các chi phí dịch vụ tăng lên làm ảnh hưởng đến đời sống nhân dân và hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
“Bình quân 4 tháng đầu năm, giá xăng dầu trong nước đã tác động đến chỉ số giá tiêu dùng CPI tăng 2,1%, riêng tháng 4 tăng 2,09% so với cuối năm 2021, gần gấp 2 lần cùng kỳ các năm 2018 đến năm 2021, tạo sức ép lạm phát vào những tháng cuối năm”, bà Nguyễn Thị Yến cho biết.
Đại biểu Nguyễn Thị Yến đề nghị Chính phủ cân nhắc, đánh giá sát tình hình, đưa ra các chính sách kiểm soát chặt và ổn định giá xăng dầu, điều hành linh hoạt, chặt chẽ, hiệu quả chính sách tài khóa, tiền tệ, đẩy mạnh thực hiện chương trình phục hồi, phát triển kinh tế- xã hội và 3 chương trình mục tiêu quốc gia nhằm tạo thuận lợi để kiềm chế lạm phát, bảo đảm cân đối lớn của nền kinh tế.
Bên cạnh đó, cần công khai, minh bạch việc quản lý, điều tiết giá cả như xăng dầu, vật tư nông nghiệp, y tế, sách giáo khoa để cử tri, nhân dân được biết và chia sẻ.
Cũng bày tỏ lo ngại khi giá xăng dầu liên tục lập "đỉnh", đại biểu Đinh Thị Ngọc Dung (đoàn Hải Dương) kiến nghị Chính phủ sớm có giải pháp giảm thuế, phí trong cơ cấu giá xăng dầu để "hạ nhiệt" mặt hàng, giảm bớt khó khăn cho người dân và doanh nghiệp.