Coi giám sát như là một cơ hội để khắc phục những tồn tại, hạn chế

Phiên họp thứ nhất của Đoàn giám sát chuyên đề “Việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng”

Ngày 19/8, tại Nhà Quốc hội, dưới sự chủ trì của Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Đoàn giám sát chuyên đề của Quốc hội về “Việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng” họp phiên thứ nhất.

Phát biểu khai mạc phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định – Trưởng Đoàn giám sát cho biết phiên họp thứ nhất của Đoàn giám sát lần này sẽ công bố công khai các nghị quyết về thành lập Đoàn giám sát, nghị quyết về danh sách các thành viên Đoàn giám sát; phân công nhiệm vụ của thành viên và đại biểu tham gia Đoàn giám sát và cho ý kiến về dự thảo kế hoạch chi tiết, đề cương báo cáo.

Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết để khắc phục những tồn tại hạn chế trong hoạt động giám sát, từ nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV đã có đổi mới khi phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên Đoàn giám sát nhằm cụ thể hóa trách nhiệm, phát huy vai trò của các thành viên Đoàn giám sát.

Mỗi thành viên tham gia Đoàn giám sát không chỉ là cá nhân đại biểu Quốc hội hay chuyên gia mà còn đại diện cho cơ quan, tổ chức, cho một khối công việc nên cần phát huy vai trò đầu mối để hỗ trợ Đoàn giám sát.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định - Trưởng Đoàn giám sát phát biểu

Đoàn giám sát cũng xem xét thông qua đề cương giám sát. Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, mặc dù luật không quy định cụ thể về số lượng hay nội dung của đề cương báo cáo giám sát nhưng từ thực tiễn hoạt động giám sát cho thấy đề cương báo cáo giám sát có ý nghĩa quan trọng là khung định hình kết quả cuối cùng. Từ đề cường báo cáo của Đoàn giám sát sẽ cụ thể hóa các đề cương yêu cầu báo cáo của các đối tượng chịu sự giám sát như các địa phương, bộ, ngành, Chính phủ, các Đoàn đại biểu Quốc hội.

Phó Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý chuyên đề giám sát lần này có tính đặc thù và tương đối phức tạp với nội dung tương đối độc lập do hai Ủy ban của Quốc hội phụ trách.

Một là, việc sử dụng các nguồn lực cho phòng, chống dịch COVID-19 (phạm vi giám sát 3 năm từ giai đoạn 2020 - 2022).

Hai là, chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng (phạm vi giám sát giai đoạn 5 năm từ năm 2018 – 2022). Hơn nữa, yêu cầu thời gian hoàn thành giám sát gấp rút, dự kiến trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về kết quả giám sát vào tháng 4/2023 và trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 5 (tháng 5/2023).

Bên cạnh những khó khăn, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cũng chỉ ra những thuận lợi như điểm mới của giám sát trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, mỗi đại biểu chỉ được tham gia một Đoàn giám sát/năm để tập trung, bảo đảm hiệu quả hoạt động. Cùng với đó, Đoàn giám sát có thành phần rộng với nhiều chuyên gia ở các lĩnh vực tài chính, ngân sách và y tế.

Liên quan đến công tác phòng, chống dịch COVID-19, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã chỉ đạo Kiểm toán nhà nước tiến hành kiểm toán. Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng cũng đã chỉ đạo Thanh tra Chính phủ thực hiện thanh tra nội dung này.

Kết quả thanh tra, kiểm toán sẽ là thông tin đầu vào, cơ sở tốt để Đoàn giám sát đối chiếu thông tin trong quá trình giám sát. Nhấn mạnh với lực lượng thành viên Đoàn giám sát, cách thức tổ chức, kinh nghiệm hoạt động giám sát, Phó Chủ tịch Quốc hội bày tỏ tin tưởng Đoàn giám sát sẽ thực hiện tốt nhiệm vụ Quốc hội giao.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Phạm Thúy Chinh – Tổ trưởng Tổ giúp việc của Đoàn giám sát công bố Nghị quyết

Tại phiên họp, các đại biểu nghe Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Phạm Thúy Chinh – Tổ trưởng Tổ giúp việc của Đoàn giám sát công bố Nghị quyết số 51/2022/QH15 của Quốc hội về thành lập Đoàn giám sát “Việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng” và Nghị quyết số 563/NQ-UBTVQH của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về danh sách ủy viên và đại biểu tham gia Đoàn giám sát; trình bày dự thảo kế hoạch chi tiết và đề cương báo cáo và phân công nhiệm vụ thành viên Đoàn giam sát.

Theo đó, đối tượng giám sát của Đoàn giám sát là Chính phủ, các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và các cơ quan, tổ chức có liên quan.

Nội dung giám sát về đánh giá kết quả đạt được, hạn chế, khó khăn, vướng mắc, xác định nguyên nhân, chỉ rõ trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực (bao gồm nhân lực, tài lực, vật lực) phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; Thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở (tổ chức hệ thống y tế cơ sở, điều kiện bảo đảm và công tác tổ chức thực hiện theo quy định của pháp luật liên quan); Thực hiện chính sách, pháp luật về y tế dự phòng (Đào tạo, cơ cấu nguồn nhân lực, tổ chức bộ máy, điều kiện bảo đảm và công tác tổ chức thực hiện theo quy định của pháp luật liên quan). Đồng thời, kiến nghị giải pháp nâng cao hiệu quả huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phòng, chống dịch; thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng và hoàn thiện chính sách, pháp luật có liên quan.

Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh phát biểu tại phiên họp

Thảo luận tại phiên họp, các đại biểu đánh giá cao cơ quan thường trực, tổ giúp việc của Đoàn giám sát trong thời gian ngắn đã chuẩn bị công phu, đầy đủ các nội dung, tài liệu. Các đại biểu cho rằng dù trong thời gian ngắn, hoạt động giám sát chủ yếu triển khai vào thời điểm cuối năm với bộn bề công việc, song với cách thức triển khai công việc có thể tươn đối yên tâm với tiến độ công việc đề ra.

Bên cạnh đó, các đại biểu cũng lưu ý rà soát để tiếp tục hoàn thiện dự thảo các đề cương bảo đảm khái quát, đầy đủ, phù hợp với từng nhóm đối tượng chịu sự giám sát, đáp ứng các yêu cầu, mục tiêu của cuộc giám sát; thống nhất cách thức giám sát ở địa phương phát huy vai trò của Đoàn đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân…

Các đại biểu cho rằng kết quả giám sát nên hướng đến tương lai, coi giám sát như là một cơ hội để khắc phục những tồn tại, hạn chế để có được giải pháp ứng phó với dịch trong tương lai.

Kết luận nội dung phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định ghi nhận các ý kiến thiết thực, cụ thể của các đại biểu tại phiên họp là cơ sở để hoàn thiện các văn bản phục vụ hoạt động giám sát và báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Ủy ban Xã hội và Ủy ban Tài chính – Ngân sách làm việc thêm với các chuyên gia, các cơ quan để làm rõ nội dung báo cáo theo đúng thẩm quyền, trách nhiệm, nêu vấn đề sát, đúng, nổi bật và khả thi để hoàn thiện các đề cương, xây dựng kế hoạch chi tiết hiệu quả.