Đại dịch Covid-19 khiến cho nhiều người Nhật Bản chuyển sang dùng cà phê tại nhà thay vì ở cửa hàng. Vào đầu mùa hè, giá bán của cả hai loại cà phê trên bắt đầu tăng do dịch Covid-19 đỡ phức tạp hơn, nhưng sau đó giá cà phê Arabica và Robusta lại diễn biến trái chiều.
Vào tháng 4, các cửa tiệm cà phê và nhà hàng trên khắp Nhật Bản phải đóng cửa do lời tuyên bố về tình trạng khẩn cấp của chính phủ. Việc này khiến cho nhu cầu tiêu thụ cà phê Arabica giảm sâu.
Việt Nam trở thành nước cung ứng cà phê hàng đầu vào Nhật Bản do ảnh hưởng của dịch Covid-19 (Ảnh minh họa)
Ngược lại, nhu cầu về hạt cà phê Robusta lại tăng mạnh bởi người tiêu dùng vẫn tiếp tục ở nhà kể cả khi các biện pháp hạn chế đi lại đã được gỡ bỏ. Theo phân tích của một chuyên gia tại tập đoàn Ajinomoto, nhu cầu đối với cà phê hòa tan tăng rất nhanh. Doanh số bán các sản phẩm cà phê hòa tan trong quí II/2020 tăng 10% so với cùng kì năm trước.
Những thay đổi về xu thế tiêu dùng cũng đã tác động đến việc Nhật Bản nhập khẩu hạt cà phê chưa rang. Trong 7 tháng đầu năm 2020, Việt Nam là nước xuất khẩu hạt cà phê chưa rang hàng đầu vào Nhật Bản, với tổng lượng là 67.392 tấn cà phê Robusta, tăng 26% so với cùng kì.
Trong khi đó, Nhật nhập khẩu cà phê từ Brazil, nước sản xuất hạt cà phê Arabica lớn nhất thế giới, giảm 40% so với cùng kì xuống còn 63.850 tấn.
Trả lời Asian Nikkei Review, ông Shiro Ozawa, cố vấn công ty kinh doanh cà phê đặc sản Wataru & Co. nhận định rằng: "Việt Nam đang trên đà vượt qua Brazil về xuất khẩu cà phê sang thị trường Nhật Bản trong năm nay".
Hạt cà phê Robusta ít chịu ảnh hưởng bởi côn trùng và dịch bệnh hơn so với Arabica. Ngoài ra, cây cà phê Robusta cũng có sức chống đỡ tốt hơn so với Arabica, và rất dễ trồng tại các khu vực có vĩ độ thấp.
Chính các yếu tố này khiến cho hoạt động trồng cà phê Robusta mở rộng trong những năm gần đây. Trong 4 thập kỉ gần đây, tỉ trọng của cà phê Robusta trong hoạt động canh tác cà phê toàn cầu đã tăng gấp đôi từ 20% lên 40%, trong khi đó tỉ trọng của cà phê Arabica đã giảm từ 80% xuống 60%, theo Wataru và Co.'s Ozawa.
Thế nhưng giá cà phê Robusta nhiều khả năng sẽ sớm giảm đi. Việc sản xuất cà phê Robusta mở rộng nhanh về qui mô nhanh chóng dẫn đến tình trạng dư thừa trên thị trường cà phê thế giới.
Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ, sản lượng cà phê thế giới trong niên vụ 2020 - 2021 được dự báo sẽ tăng 5,5% so với năm trước lên 176,085 triệu bao (một bao là 60 kg). Ngược lại, lượng tiêu thụ dự kiến là 166,284 triệu bao, tăng 1,4% so với cùng kì năm ngoái. Nếu dự báo là chính xác, lượng sản xuất sẽ vượt quá mức tiêu thụ trong năm thứ ba liên tiếp.
Viên Minh
