Những con số tăng trưởng ấn tượng
Theo ông Cao Bá Đăng Khoa, Tổng thư ký Hiệp hội Dừa Việt Nam, ngành dừa đang chứng kiến một năm tăng trưởng đầy ngoạn mục.
 |
| Chỉ trong nửa đầu năm 2025, xuất khẩu 4 nhóm sản phẩm chủ lực đã đạt hơn 520 triệu USD, tăng trên 20% so với cùng kỳ năm 2024. |
Chỉ trong nửa đầu năm 2025, xuất khẩu 4 nhóm sản phẩm chủ lực đã đạt hơn 520 triệu USD, tăng trên 20% so với cùng kỳ năm 2024. Điều đáng nói là đà tăng trưởng này diễn ra ngay trong hai quý đầu năm, vốn không phải mùa cao điểm.
Đây là tín hiệu cực kỳ tích cực, tạo nền tảng để ngành dừa hướng tới mục tiêu kim ngạch xuất khẩu cả năm 2025 đạt từ 1,1 - 1,15 tỷ USD. Kết quả này giúp củng cố vị trí thứ 4 của Việt Nam tại châu Á - Thái Bình Dương và vị thế thứ 5 trên toàn cầu.
Song hành với kim ngạch, giá trị quả dừa tại vườn cũng tăng đột phá. Nếu năm 2023, giá dừa chỉ dao động khoảng 5.000 đồng/quả, thì đến quý III/2025 đã vọt lên 15.000 đồng/quả.
Dù vậy, mức giá này vẫn còn khoảng cách rất lớn so với thị trường quốc tế, nơi một quả dừa tươi có thể bán với giá 140.000 đồng tại Mỹ hay thậm chí 190.000 đồng tại Bắc Âu.
Cơ hội từ thị trường và lợi thế của sản phẩm chế biến sâu
Thị trường Trung Quốc, chiếm 30-35% kim ngạch xuất khẩu dừa của Việt Nam, tiếp tục là điểm sáng.
Một bước tiến quan trọng gần đây là việc Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC) phê duyệt cấp thêm 6 mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói dừa của tỉnh An Giang, mở rộng cánh cửa cho dừa tươi Việt Nam.
Tuy nhiên, ông Khoa lưu ý, dù Trung Quốc tiêu thụ hơn 6 tỷ trái dừa mỗi năm, thị phần dừa tươi của Việt Nam vẫn còn rất khiêm tốn. Ngược lại, ở phân khúc sản phẩm chế biến sâu, Việt Nam lại có lợi thế vượt trội.
Các sản phẩm như nước cốt dừa, dầu dừa, mỹ phẩm từ dừa của Việt Nam được người tiêu dùng quốc tế đặc biệt ưa chuộng nhờ giữ được hương thơm và vị ngọt đặc trưng. Đây chính là con đường để tối đa hóa giá trị cây dừa.
 |
| Các sản phẩm như nước cốt dừa, dầu dừa, mỹ phẩm từ dừa của Việt Nam được người tiêu dùng quốc tế đặc biệt ưa chuộng. |
Thách thức và yêu cầu thay đổi để bứt phá
Dư địa thị trường là rất lớn, nhưng "cô nàng" thị trường quốc tế ngày càng "khó tính". Để chinh phục được, ngành dừa Việt Nam phải vượt qua nhiều thách thức từ cả nội tại lẫn bên ngoài.
Thị trường yêu cầu sản phẩm phải tuân thủ các rào cản kỹ thuật nghiêm ngặt, không có dư lượng thuốc bảo vệ thực vật và phải đạt các chứng nhận quốc tế như HACCP, ISO.
Xu hướng tiêu dùng bền vững cũng là một đòi hỏi lớn. Các chứng nhận hữu cơ (Organic) đang trở thành lợi thế cạnh tranh quan trọng, và việc truy xuất được nguồn gốc sản phẩm là yêu cầu bắt buộc.
Về nội tại, vùng nguyên liệu còn phân tán, chưa theo quy hoạch, gây khó khăn cho việc đảm bảo nguồn cung đồng đều về giống và chất lượng.
Thêm vào đó, áp lực cạnh tranh từ các đối thủ mạnh trong khu vực như Thái Lan, Indonesia, Malaysia là không hề nhỏ.
Để tận dụng cơ hội và vượt qua thách thức, một sự chuyển đổi đồng bộ là yếu tố sống còn.
Đối với người nông dân, cần chuyển đổi sang mô hình canh tác hữu cơ, thân thiện môi trường. Chìa khóa là liên kết thành các hợp tác xã để xây dựng vùng trồng quy mô lớn, được cấp mã số và đảm bảo nguồn cung ổn định cho xuất khẩu.
Đối với doanh nghiệp, việc đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ chế biến hiện đại, tự động hóa và trí tuệ nhân tạo (AI) là bắt buộc.
Thay vì xuất khẩu thô, doanh nghiệp cần tập trung R&D để tạo ra sản phẩm giá trị gia tăng cao và xây dựng thương hiệu mạnh.
Về mặt chính sách, ngành dừa cần một hành lang pháp lý rõ ràng, các quy định về việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, cùng với việc xây dựng bản đồ số vùng trồng để phục vụ truy xuất nguồn gốc và quản lý chất lượng.
Ngành dừa Việt Nam đang đứng trước vận hội lớn để vươn mình trở thành một ngành kinh tế nông nghiệp tỷ đô. Sự hợp tác chặt chẽ giữa Nhà nước – Doanh nghiệp – Nông dân sẽ là chìa khóa để khai thác tối đa tiềm năng, nâng cao chuỗi giá trị và giúp dừa Việt khẳng định vị thế vững chắc trên thị trường toàn cầu.
 Ngành dừa trước ngưỡng tái cấu trúc bắt buộc |
 Giữ nguyên liệu, nâng giá trị thương hiệu dừa |
 Dứa Việt được giá ở châu Âu: Cơ hội hay giấc mơ tỷ đô? |
