 |
| Lúa nếp Thầu Dầu chống chịu sâu bệnh rất tốt. |
Lúa Thầu Dầu được trồng tập trung ở các xã Úc Kỳ, Nhã Lộng, Xuân Phương và Nga My. Lúa nếp Thầu Dầu phù hợp với thời tiết lạnh nên được trồng vào vụ mùa từ tháng 7 đến tháng 10 hằng năm.
Những năm gần đây, người dân Phú Bình được cơ quan chức năng hướng dẫn phương thức canh tác hữu cơ với nhiều cải tiến nên gạo nếp Thầu Dầu đã ngon càng được nâng cao chất lượng và năng suất.
Gạo nếp Thầu Dầu được dùng để làm bánh chưng, bánh dày, đặc biệt là làm nên tương nếp Úc Kỳ, một đặc sản nổi tiếng thơm ngon của vùng đất Phú Bình. Sản vật của huyện Phú Bình ngày càng được nhiều người tiêu dùng ưa chuộng, được dùng chế biến những món ăn hấp dẫn dâng cúng tổ tiên, nhất là vào dịp lễ, Tết.
Lúa nếp Thầu Dầu phù hợp với thời tiết lạnh nên thường được bà con trồng vào vụ mùa (từ tháng 7 đến tháng 10 hằng năm). Về huyện Phú Bình vào những ngày tháng 11, trên cánh đồng đều ruộm một màu vàng ươm, tràn ngập hương lúa chín của nếp Thầu Dầu đang vào độ thu hoạch.
Theo kinh nghiệm sản xuất của người dân địa phương, lúa nếp Thầu Dầu chống chịu sâu bệnh rất tốt, hầu như không có sâu bệnh. Cùng với đó, nếp Thầu Dầu cho năng suất cao hơn rất nhiều so với các giống nếp thông thường, hơn nữa công chăm sóc lại ít và dễ, không tốn phân bón.
Được thành lập vào tháng 6/2020, HTX Dịch vụ nông nghiệp Hồng Kỳ (xã Úc Kỳ, huyện Phú Bình) chuyên sản xuất gạo nếp Thầu Dầu và tương nếp Úc Kỳ được làm giống gạo nếp đặc sản này.
Hiện tổng diện tích lúa nếp Thầu Dầu của cả HTX khoảng 10ha, tất cả đều được trồng theo tiêu chuẩn VietGAP. HTX chuyên sản xuất 2 mặt hàng là lúa nếp Thầu Dầu và tương nếp Úc Kỳ được làm từ sản phẩm gạo nếp Thầu Dầu.
Anh Dương Văn Duy, Giám đốc HTX Dịch vụ Nông nghiệp Hồng Kỳ chia sẻ, giống lúa nếp Thầu Dầu là giống lúa nếp cổ đã có từ lâu đời ở vùng đất Phú Bình, Thái Nguyên. Vừa qua, giống lúa này đã được các phòng ban của huyện phục tráng và khử lẫn nên chất lượng lúa được nâng cao hơn.
Đặc biệt, giống lúa nếp Thầu Dầu khi trồng trên đồng đất Úc Kỳ sẽ tạo ra đặc trưng riêng với năng suất lúa ngày càng được cải thiện. Trung bình năng suất của lúa đạt khoảng 170 - 180kg/sào.
 |
| Ưu điểm của gạo nếp Thầu dầu là hạt gạo to, trắng, mẩy. |
Ưu điểm của gạo nếp Thầu dầu là hạt gạo to, trắng, mẩy, thường được dùng làm nguyên liệu để sản xuất tương, nấu xôi và làm bánh.
Gạo nếp Thầu Dầu khi đồ xôi có mùi thơm đặc trưng, ăn có vị ngậy, béo và đặc biệt thời gian giữ được độ dẻo của xôi rất lâu, không bị khô như một số loại gạo nếp khác.
Có một điều thuận lợi là chính quyền địa phương đã quy hoạch cánh đồng mẫu lớn để trồng lúa một giống giúp bà con dễ dàng hơn trong việc gieo cấy. Hiện nay, HTX đang triển khai một số chương trình truy xuất nguồn gốc tận nơi để người tiêu dùng có thể kiểm soát được sản phẩm khi mua hàng, tạo niềm tin và uy tín cho khách hàng.
Trung bình mỗi tháng HTX xuất bán ra thị trường khoảng 1 – 1,5 tạ gạo nếp Thầu dầu và 900 – 1.000 lít tương nếp Úc Kỳ. Đặc biệt, gạo nếp Thầu Dầu khi xuất bán ra thị trường được đóng gói hút chân không, có bao bì đẹp mắt, dán tem nhãn truy xuất nguồn gốc rõ ràng.
Hiện, thị trường gạo nếp Thầu Dầu của HTX được bán chủ yếu cho các cửa hàng thực phẩm sạch trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên và một số địa phương lân cận với giá trung bình 35.000 đồng/kg.
Ngoài ra, HTX còn ký hợp đồng tiêu thụ sản phẩm với một số công ty nông sản trên địa bàn TP Hà Nội. Tuy nhiên do sản lượng gạo sản xuất ra còn ít nên vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu của thị trường.
Còn sản phẩm tương nếp Úc Kỳ của HTX được bán cho một số cửa hàng thực phẩm sạch trong và ngoài tỉnh như Bắc Giang, Bắc Ninh, Hà Nội. Ngoài ra, HTX còn cung cấp cho một số nhà hàng trên địa bàn tỉnh. Tổng doanh thu của HTX năm 2021 đạt khoảng 5 tỷ đồng, sau khi trừ chi phí, lợi nhuận còn khoảng 900 triệu đồng.
Trong thời gian tới, HTX sẽ mở rộng thêm quy mô sản xuất, liên kết với một số hộ dân trên địa bàn các xã lân cận như Xuân Phương, Nhã Lộng, Nga My để tăng sản lượng gạo xuất bán ra thị trường.
Năm 2012, Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cấp chứng nhận nhãn hiệu tập thể sản phẩm “Lúa nếp Thầu Dầu Phú Bình”. Sản phẩm có bán tại các siêu thị, chợ truyền thống và sàn thương mại điện tử.
 8 món ăn vặt ở An Giang ăn xong vẫn thòm thèm |
 7 đặc sản Sapa mua về làm quà, phải "săn lùng" mới mua được |
 5 đặc sản Gia Lai đắt xắt ra miếng, mua về làm quà thì hết ý, ai nhận cũng xuýt xoa |
