Chính phủ cần đánh giá tổng quát, toàn diện về việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trên phạm vi cả nước

Toàn cảnh Đoàn Giám sát của Quốc hội về việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2021 làm việc với Chính phủ và các bộ, ngành.

Trước khi làm việc với Chính phủ, Đoàn giám sát đã tổ chức các đoàn công tác tiến hành giám sát trực tiếp và làm việc với 15 bộ, ngành, 15 địa phương; Đoàn giám sát cũng làm việc với các cơ quan tư pháp, gồm Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Bộ Công an, Bộ Tư pháp để làm rõ một số nội dung liên quan đến công tác điều tra, xét xử, thi hành án, các vụ án gây thất thoát nguồn lực của Nhà nước trong giai đoạn 2016-2021. Các đoàn công tác đã có báo cáo đầy đủ, cụ thể, làm cơ sở để Đoàn giám sát làm việc với Chính phủ.

Ban hành 5.978 văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến thực hành tiết kiệm, chống lãng phí

Được sự phân công của Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Phạm Bình Minh, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trình bày Báo cáo tóm tắt việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí của cả nước giai đoạn 2016-2021. Theo đó, Đối với việc ban hành chính sách, pháp luật liên quan đến công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, thực hiện Nghị quyết của Trung ương Đảng, Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành chương trình tổng thể của Chính phủ về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2021 và hàng năm. Chính phủ đã trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua 104 luật, pháp lệnh, nghị quyết; Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành ở Trung ương đã ban hành theo thẩm quyền 5.978 văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến pháp luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, trong đó có 6 văn bản quy phạm pháp luật quy định chi tiết về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.

Về tình hình thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, báo cáo của Chính phủ đã nêu một số kết quả nổi bật trong quản lý, sử dụng ngân sách nhà nước; quản lý tài sản nhà nước; quản lý, sử dụng lao động, thời gian lao động khu vực nhà nước; quản lý, khai thác và sử dụng tài nguyên; công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm trong thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.

Theo đó, về thu ngân sách nhà nước, các năm trong giai đoạn 2016-2019, thu ngân sách nhà nước đều vượt dự toán, quy mô thu ngân sách nhà nước bình quân đạt khoảng 25,5% GDP. Tổng thu ngân sách nhà nước giai đoạn 2016-2020 vượt kế hoạch 5 năm đề ra (100,4%) – đây là kết quả tích cực trong điều kiện tăng trưởng kinh tế, bình quân giai đoạn 2016-2020 đạt khoảng 6%/năm. Tổng chi ngân sách nhà nước đạt khoảng 26,9% GDP; tỷ trọng chi thường xuyên đến năm 2020 còn dưới 64% theo đúng mục tiêu Nghị quyết số 25/2016/QH14 của Quốc hội.

Được sự phân công của Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Phạm Bình Minh, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trình bày Báo cáo tóm tắt việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí của cả nước giai đoạn 2016-2021 trên cả nước.

Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng khẳng định, việc lập, thẩm định, phê duyệt, phân bổ, giao thực hiện kế hoạch đầu tư công hàng năm và kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm giai đoạn 2016-2020 được tổ chức triển khai trên Hệ thống thông tin về đầu tư sử dụng vốn nhà nước. Công tác phối hợp với các địa phương được đổi mới mạnh mẽ, giúp giảm thời gian, chi phí cho các địa phương. Vốn đầu tư nguồn ngân sách nhà nước được bố trí theo hướng tập trung hơn, ưu tiên cho các dự án quan trọng, các chương trình mục tiêu quốc gia, các mục tiêu xóa đói giảm nghèo, cho các vùng miền núi, vùng đồng bào dân tộc, biên giới hải đảo. Đầu tư công đã góp phần quan trọng vào việc xây dựng, hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội, nhiều công trình, dự án quan trọng, quy mô lớn được tập trung đầu tư hoàn thành, phát huy hiệu quả.

Về công tác giải ngân vốn đầu tư công, ngay từ đầu nhiệm kỳ, công tác này đã được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả, tỷ lệ giải ngân vốn ngân sách nhà nước năm 2020 đã có bước tiến bộ vượt bậc so với các năm trước, đạt 97,46% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, nâng tỷ lệ giải ngân trung bình của cả giai đoạn 2016-2020 là 83,4%.

Về quản lý, sử dụng lao động, thời gian lao động khu vực nhà nước đối với cơ quan trực thuộc Chính phủ đã giảm 34 tổ chức. Kết quả sắp xếp tổ chức bộ máy hành chính bên trong đối với cơ quan chuyên môn tuộc UBND cấp tỉnh và tương đương giảm 7 sở; tổ chức bên trong cơ quan chuyên môn cấp sở giảm 1.648 tổ chức; cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện giảm 451 tổ chức. Kết quả sắp xếp đầu mối đơn vị sự nghiệp công lập giảm 7.721 đơn vị, giảm 13,85% so với năm 2015.

Về quản lý biên chế, tinh giản biên chế, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, biên chế công chức trong các cơ quan, tổ chức hành chính nhà nước năm 2021 là 247.722 biên chế, giảm 27.530 biên chế, giảm 10,01% so với năm 2015. Số lượng người làm việc trong đơn vị sự nghiệp công lập hưởng lương từ ngân sách nhà nước năm 2021 giảm 11,67%, vượt mục tiêu giảm tối thiểu 10% theo Nghị quyết của Đảng. Tổng số công chức cán bộ, công chức cấp xã năm 2021 giảm 8,94% so với năm 2015; số người hoạt động không chuyên trách cấp xã, ở thôn, tổ dân phố năm 2021 giảm 49,26% so với năm 2015.

Đối với công tác thanh tra, kiểm tra xử lý vi phạm trong thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc khẳng định, ngành Thanh tra đã triển khai 46.901 cuộc thanh tra, kiểm tra thực hành tiết kiệm chống lãng phí hoặc có nội dung liên quan đến thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Qua thanh tra, kiểm tra 71.207 cơ quan, đơn vị, kiến nghị trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị về xử lý hành chính 1.853 người, xử lý hình dự 53 người; kiến nghị chuyển cơ quan điều tra 320 vụ, 420 đối tượng.

Báo cáo của Chính phủ về thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm chống lãng phí trên phạm vi cả nước giai đoạn 2016-2021 cũng nêu 5 tồn tại, hạn chế và 9 giải pháp nâng cao hiệu quả công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong thời gian tới.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Thị Phú Hà, Tổ trưởng Tổ công tác (Đoàn giám sát) trình bày Báo cáo kết quả bước đầu giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2021 trên phạm vi cả nước.

Chính phủ cần tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong việc xây dựng và tổ chức thực hiện các Chương trình thực hành tiết kiệm, chống lãng phí

Tiếp đó, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Thị Phú Hà, Tổ trưởng Tổ công tác trình bày Báo cáo tóm tắt kết quả bước đầu giám sát chuyên đề việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2021 và một số đề xuất, kiến nghị.

Báo cáo của Tổ công tác khẳng định, công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2021 trên cả nước đạt được nhiều kết quả tích cực, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu, chỉ tiêu phát triển kinh tế xã hội được Đảng, Quốc hội đề ra. Các kết quả thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong giai đoạn này đã góp phần nâng cao hiệu quả trong quản lý, sử dụng nguồn lực cho phát triển kinh tế. Bên cạnh các kết quả đạt được, công tác thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí còn một số tồn tại, hạn chế.

Công tác tham mưu, ban hành văn bản quy phạm pháp luật còn một số tồn tại, hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn, còn nhiều sơ sở để các tổ chức, cá nhân lợi dụng vi phạm. Tình trạng chậm, nợ ban hành văn bản quy định chi tiết, ban hành chưa kịp thời, đầy đủ, đồng bộ chưa được khắc phục triệt để.

Công tác xây dựng, ban hành và tổ chức thực hiện, báo cáo kết quả thực hiện các chương trình thực hành tiết kiệm, chống lãng phí của Chính phủ và của bộ, ngành, địa phương 5 năm và hàng năm còn hình thức, chưa có trọng tâm, trọng điểm.

Việc xây dựng dự toán hàng năm ngân sách nhà nước chưa sát thực tế, còn chậm được khắc phục. Công tác cổ phần hóa, thoái vốn giai đoạn 2016-2020 rất chậm; vốn nhà nước đầu tư tại một số doanh nghiệp nhà nước chưa được bảo toàn.

Việc quản lý, sử dụng đất, tài sản công tại một số bộ, ngành, địa phương không đúng quy định, thiếu chặt chẽ và không hiệu quả; vẫn còn tình trạng sử dụng sai mục đích, để lãng phí. Hiệu quả khai thác, sử dụng đất chưa cao, chất lượng kế hoạch sử dụng đất còn thấp, quy hoạch treo, dự án treo còn lớn; số lượng, diện tích đất chưa sử dụng, để lãng phí, hoang hóa hoặc sử dụng sai mục đích còn diễn ra ở hầu hết các địa phương.

Hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy hành chính, bộ máy tư pháp chưa đạt yêu cầu đề ra. Cơ cấu tổ chức trong một số Bộ, cơ quan ngang bộ còn cồng kềnh, nhiều tầng nấc trung gian; vẫn còn tình trạng chồng chéo, chưa hợp lý trong chức năng, nhiệm vụ một số cơ qaun; tinh giản biên chế một số cơ quan, đơn vị chưa đáp ứng yêu cầu.

Công tác thanh tra, điều tra, xét xử, thi hành án kéo dài nhiều năm, dẫn tới ách tắc, cản trở việc đưa các nguồn lực, tài sản nhà nước, tài nguyên vào khai thác, sử dụng. Việc triển khai thực hiện các kết luận của các cơ quan thanh tra, kiểm tra còn chậm, tỷ lệ thu hồi tiền, tài sản cho nhà nước đạt thấp….

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Vũ Thị Lưu Mai đề nghị Chính phủ có đánh giá chính xác ở tầm vĩ mô, việc hoạch định chính sách quốc gia của Chính phủ trong giai đoạn 2016-2021, gắn với thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.

Báo cáo kết quả làm việc bước đầu của Tổ công tác (Đoàn giám sát) cũng đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương rà soát, ban hành đầy đủ các văn bản quy phạm pháp luật; tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong việc xây dựng và tổ chức thực hiện các Chương trình thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; Chỉ đạo các địa phương tăng cường công tác dự báo, lập, thẩm định dự toán thu, chi ngân sách nhà nước ngay từ đầu năm đảm bảo đúng quy định của pháp luật; Kiểm soát chặt chẽ trong việc lập, thẩm định, phân bổ dự toán ngân sách nhà nước năm 2023 và các năm sau; Đánh giá và có giải pháp quyết liệt tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại các doanh nghiệp….

Đánh giá việc hoạch định chính sách quốc gia gắn với thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2021

Thảo luận tại buổi giám sát, đa số thành viên Đoàn giám sát cơ bản đồng tình với nội dung báo cáo của Chính phủ, nhất trí với nhiều nội dung trong báo cáo của Tổ công tác kết quả giám sát bước đầu của Đoàn giám sát. Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Vũ Thị Lưu Mai cho rằng, Báo cáo của Chính phủ đã thể hiện sự cố gắng rất lớn, cơ bản bám sát các yêu cầu của Đoàn giám sát và quy định của Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Tuy nhiên, Báo cáo của Chính phủ cần bao quát hơn, đánh giá toàn diện, sâu sắc hơn về tình hình thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm chống lãng phí trên phạm vi cả nước giai đoạn 2016-2021.

Theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Vũ Thị Lưu Mai, việc phản ánh cụ thể, chi tiết là cần thiết, nhưng thành viên Đoàn giám sát kỳ vọng chỉ ra điểm nhấn, kết quả đạt được trong 5 năm qua; những tồn tại, hạn chế vẫn còn một số vấn đề chưa được đề cập cụ thể, đặc biệt, nguyên nhân của tồn tại, hạn chế và xác định trách nhiệm vẫn chưa được chỉ rõ.

Các ý kiến tại buổi giám sát đề nghị Chính phủ làm rõ một số vấn đề liên quan đến thể chế và hệ thống pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và hệ thống pháp luật liên quan; công tác kiểm tra, thanh tra xử lý vi phạm trong thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; tinh gọn bộ máy chưa thực chất; hiệu quả tự chủ tài chính tại các đơn vị sự nghiệp công lập; cơ chế khoán chi đến sản phẩm cuối cùng và thương mại hóa các kết quả nghiên cứu khoa học; nhiều tiêu chuẩn, quy chuẩn định mức thấp, đã lạc hậu; tiết kiệm trong chi thường xuyên có thực chất; tình trạng lãng phí nguồn lực con người; chậm giải ngân vốn ODA…

Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội phát biểu tại buổi giám sát.

Tại buổi giám sát, Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Thanh Vân cho rằng, chủ đề giám sát tối cao của Quốc hội nhằm “khoan sâu” vào chủ đề thực hành tiết kiệm, chống lãng phí với tư cách là hệ thống pháp luật độc lập, trong đó Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí là đạo luật trụ cột. Theo đại biểu, hoạt động là hai mặt của vấn đề thực hiện quyền lực của Quốc hội, việc ban hành luật pháp là đặt ra các quy tắc xử sự thì việc giám sát chính là kiểm tra việc ban hành các đạo luật đã chuẩn mực, dễ áp dụng, công cụ pháp lý trao cho các chủ thể thực hiện có vướng mắc ở khâu nào.

“Với mục đích giám sát này dẫn tới việc sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới một hoặc nhiều đạo luật; uốn nắn lại hành vi thực hiện lệch lạc so với luật được Quốc hội ban hành; và xử lý các vi phạm pháp luật (nếu có). Trên tinh thần này, báo cáo của Chính phủ chưa bám sát vào mục tiêu của Đoàn giám sát. Báo cáo của Chính phủ chủ yếu tập trung vào công tác thực hiện chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan nhà nước liên quan đến việc sử dụng nguồn lực, trong đó đưa ra một số kết quả thực hành tiết kiệm, chống lãng phí”, Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Thanh Vân nêu quan điểm.

Đại biểu Hoàng Văn Cường - Đoàn ĐBQH thành phố Hà Nội nêu thực tế, các Chương trình hành động thực hành tiết kiệm, chống lãng phí còn hình thức, máy móc, không mang lại kết quả thực tế. Hầu hết các Chương trình thực hành tiết kiệm, chống lãng phí được các bộ, ngành, địa phương ban hành giống nhau, không có điểm nhấn, không nêu mục tiêu, chỉ tiêu cụ thể trong thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Bên cạnh đó, có một số chỉ tiêu, mục tiêu trong Chương trình thực hành tiết kiệm, chống lãng phí lại được áp dụng máy móc, dập khuôn, đơn cử như chỉ tiêu tinh giản biên chế 10% không phù hợp với ngành giáo dục và y tế, trong bối cảnh hai ngành này đang thiếu nhân lực.

Cho rằng cần đánh giá thực chất thực hành tiết kiệm chống lãng phí trong tinh giản biên chế, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Trường Giang cho biết, theo báo cáo của Chính phủ, giai đoạn 2015-2020, số viên chức ở các đơn vị sự nghiệp công lập giảm 11%, vượt chỉ tiêu theo Nghị quyết của Đảng là tối thiểu 10%. Tính từ đầu kỳ báo cáo đến cuối kỳ báo cáo, số lượng viên chức và số lượng đơn vị sự nghiệp công lập giảm, tuy nhiên theo đại biểu số lượng đơn vị sự nghiệp công lập có thể giảm nhiều hơn.

Đơn cử như tại Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đầu kỳ báo cáo là 114 đơn vị, cuối kỳ báo cáo là 104 đơn vị sự nghiệp công lập, giảm 10 đơn vị sự nghiệp công lập. Nhiều đơn vị sự nghiệp công lập có tới hơn 2 nghìn biên chế, theo đại biểu có những đơn vị sự nghiệp công lập có thể chuyển thành các công ty cổ phần hoặc chuyển giao tư nhân quản lý. Đại biểu đề nghị trong kiến nghị của Đoàn giám sát của Quốc hội cần giao Chính phủ sắp xếp lại các đơn vị sự nghiệp công lập, giảm hơn nữa số lượng các đơn vị sự nghiệp công lập hiện nay.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Trường Giang cho rằng kết quả thực hiện tinh giản biên chế giai đoạn 2016-2021 chưa thực chất.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Trường Giang cũng nêu thực tế số lượng biên chế được giao và số thực hiện tại các bộ, ngành, địa phương có sự chênh lệch lớn, nhất là số thực hiện thấp hơn số được giao. Theo đại biểu, việc giao ngân sách theo số biên chế là nguyên nhân chính khiến các đơn vị sự nghiệp công lập khó thực hiện tự chủ, đại biểu đề nghị cần giao ngân sách theo sản phẩm đầu ra.

Đánh giá về hạn chế của hệ thống pháp luật, Báo cáo của Chính phủ nêu còn tình trạng xin lùi dự án, chậm ban hành văn bản, nhưng Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Vũ Thị Lưu Mai kỳ vọng báo cáo của Chính phủ làm rõ những quy định nào của hệ thống pháp luật còn bất cập. Bởi qua giám sát thực tế cho thấy, hệ thống pháp luật là một trong những nguyên nhân chính dẫn tới việc tổ chức thực hiện yếu kém. Tuy nhiên, báo cáo của Chính phủ chưa phân tích hệ thống pháp luật hạn chế ở giác độ nào; đề nghị Chính phủ bổ sung phụ lục cụ thể vấn đề còn thiếu, cần sửa đổi, bổ sung, đặc biệt chỉ ra lỗ hổng hệ thống pháp luật dẫn tới thất thoát, lãng phí.

Về công tác tổ chức thực hiện, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Vũ Thị Lưu Mai kỳ vọng Chính phủ có đánh giá chính xác ở tầm vĩ mô, việc hoạch định chính sách quốc gia của Chính phủ trong giai đoạn 2016-2021, gắn với thực hành tiết kiệm, chống lãng phí như thế nào, các chính sách do Chính phủ ban hành đã mang lại tác động tích cực ra sao, có sự lãng phí ngay từ khi xây dựng chính sách hay không? Đại biểu cũng đề nghị Chính phủ làm rõ sự lãng phí cơ hội, thời cơ trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, đánh giá hiệu quả từ việc tận dụng các hiệp định thương mại tự do thời gian qua…

Ngoài ra, một số ý kiến của thành viên Đoàn giám sát của Quốc hội cũng đề nghị làm rõ trách nhiệm của Chính phủ trong quản lý các loại tài nguyên đất, rừng, vùng trời, vùng biển; hiệu quả của việc sử dụng kinh phí cho khoa học công nghệ một năm có bao nhiêu đề tài sử dụng ngân sách nhà nước, bao nhiêu đề tài ứng dụng trong thực tế; điểm mặt, chỉ tên sự thất thoát tại các vụ án lớn đã được đưa ra xét xử…

Ủy viên Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Nguyễn Ngọc Sơn.

Đồng tình với nhiều nội dung trong Báo cáo của Chính phủ, Ủy viên Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Nguyễn Ngọc Sơn nêu thực tế việc ban hành tiêu chuẩn, quy chuẩn, định mức rất thấp, lạc hậu, nhiều năm chưa được sửa đổi, bổ sung; việc áp dụng các định mức, tiêu chuẩn chưa phát huy được tính dẫn dắt, phần lớn các định mức, tiêu chuẩn căn cứ vào ngắn hạn chưa căn cứ vào tính dài hạn, có định mức mới ban hành đã lạc hậu; đại biểu đề nghị cần xây dựng chiến lược về tiêu chuẩn hóa quốc gia về vấn đề này. Bên cạnh đó, đại biểu nêu thực tế về cơ chế thừa nhận kết quả đánh giá giữa các bộ ngành trong quản lý sản phẩm hàng hóa chưa thống nhất, cũng là sự lãng phí…

Cũng tại buổi giám sát, đại diện lãnh đạo các bộ: Tư pháp, Kế hoạch và Đầu tư, Xây dựng, Y tế, Tài chính giải trình một số vấn đề thành viên Đoàn giám sát nêu liên quan đến vướng mắc về thể chế chính sách và tổ chức thi hành pháp luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, giải ngân vốn đầu tư công, việc ban hành tiêu chuẩn, quy chuẩn, định mức, công tác lập, thẩm định, giao kế hoạch đầu tư công trung hạn và hàng năm, nợ đọng xây dựng cơ bản, giao ngân sách theo biên chế, thu hồi tài sản sai phạm, nguyên nhân tăng chi thường xuyên…

Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Phạm Bình Minh phát biểu tại buổi giám sát.

Thay mặt Chính phủ, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Phạm Bình Minh cảm ơn các ý kiến thành viên Đoàn giám sát của Quốc hội; khẳng định sau cuộc họp, Chính phủ sẽ tiếp thu tối đa và giao cho các bộ ngành tiếp tục hoàn thiện Báo cáo trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến. Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Phạm Bình Minh cũng đề nghị cân nhắc nội dung kiến nghị của Đoàn Giám sát về việc ấn định thời gian thực hiện nhiệm vụ trong năm 2022 và những nhiệm vụ hoàn thành 6 tháng đầu năm 2023 và các năm tiếp theo. Cần rà soát lại các nhiệm vụ, thời gian thực hiện các nhiệm vụ, bởi việc triển khai các nhiệm vụ phải tuân thủ các quy định của pháp luật, trong khi thời gian từ nay đến hết năm 2022 không còn nhiều.

Phát biểu kết luận buổi làm việc, Thượng tướng Trần Quang Phương – Phó Chủ tịch Quốc hội, Trưởng Đoàn giám sát khẳng định, các ý kiến tại buổi giám sát cơ bản thống nhất với Báo cáo của Chính phủ và Tổ công tác, đề nghị Phó Thủ tướng Thường trực Phạm Bình Minh chỉ đạo quyết liệt hoàn chỉnh Báo cáo trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội vào Phiên họp tháng 9/2022. Qua 7 ý kiến với 31 vấn đề, 5 ý kiến của các bộ, ngành và ý kiến tiếp thu của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Phạm Bình Minh, Đoàn giám sát đánh giá cao trách nhiệm, tinh thần cầu thị của Chính phủ và thành viên Đoàn giám sát để tiếp tục hoàn thiện báo cáo trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Thượng tướng Trần Quang Phương – Phó Chủ tịch Quốc hội, Trưởng Đoàn giám sát phát biểu kết luận buổi làm việc.

Thượng tướng Trần Quang Phương – Phó Chủ tịch Quốc hội, Trưởng Đoàn giám sát khẳng định, chuyên đề giám sát về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí là lĩnh vực khó, phạm vi rộng, phức tạp, liên quan đến nhiều đối tượng nên việc đánh giá nhận định cần sự phối hợp chặt chẽ giữa Đòan giám sát với Chính phủ, các bộ, ngành. Đây cũng là chuyên đề được Quốc hội, cử tri và Nhân dân cả nước quan tâm.

Để hoàn thiện báo cáo, đề nghị Chính phủ chỉ đạo hoàn thiện Báo cáo tổng quát ở tầm vĩ mô, điều hành quản lý Nhà nước về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trên phạm vi cả nước, nhằm sử dụng hiệu quả nguồn lực của đất nước, bao gồm cả nhân lực, vật lực, cơ hội phát triển. Báo cáo cần khẳng định các ưu điểm nổi bật, có dẫn chứng lĩnh vực, bộ, ngành làm tốt; chỉ ra địa phương, bộ ngành, lĩnh vực còn tồn tại, khuyết điểm, từ đó phân tích rõ nguyên nhân, trong đó đặc biệt làm rõ nguyên nhân chủ quan, quy rõ trách nhiệm trong thực hiện chính sách pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.

Chính phủ tiếp tục tổng hợp đầy đủ, chính xác khách quan các nội dung thông tin, số liệu theo yêu cầu của Đoàn giám sát, không để trùng lặp, mâu thuẫn, lượng hóa tối đa kết quả thực hiện; rà soát, làm rõ các chỉ tiêu thống kê số lượng danh mục văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; rà soát hệ thống tiêu chuẩn, định mức, chế độ của tất cả các ngành, lĩnh vực, từ đó đánh giá tiêu chuẩn định mức không phù hợp, đã lạc hậu.

Đối với nội dung liên quan đến giám sát chuyên đề của Quốc hội khóa XIV (14 chuyên đề), trong đó có 7 chuyên đề liên quan trực tiếp đến thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, Chính phủ, Bộ Tài chính cần đánh giá kết quả và việc thực hiện kiến nghị của 7 chuyên đề giám sát để báo cáo Quốc hội. Đồng thời, Chính phủ bổ sung hai nội dung liên quan về quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách và vốn vay nước ngoài giai đoạn 2016-2021 vào Báo cáo.

Thượng tướng Trần Quang Phương – Phó Chủ tịch Quốc hội, Trưởng Đoàn giám sát nhấn mạnh, căn cứ ý kiến tại buổi làm việc và các kiến nghị của Chính phủ, Bộ Tài chính phối hợp với Tổ công tác của Đoàn giám sát hoàn thiện báo cáo toàn văn, báo cáo tóm tắt và dự thảo nghị quyết. Đoàn giám sát cũng tiếp thu ý kiến của Phó Thủ tướng Thường trực Phạm Bình Minh, đề nghị các bộ giúp Chính phủ xác định lại thời gian thực hiện các kiến nghị, thống nhất với Đoàn giám sát trước khi báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định. Đối với vấn đề đã rõ, đã chín, được thực tiễn kiểm nghiệm đề nghị Chính phủ khẩn trương tập trung chỉ đạo khắc phục, không đợi đến khi Quốc hội có Nghị quyết về vấn đề này mới triển khai.