Don Quảng Ngãi - hương vị nhỏ bé mà khó quên

Nhắc đến Quảng Ngãi, nhiều người thường nghĩ đến bánh đập, bún cá ngừ, mì Quảng… song không phải ai cũng biết đến don — món đặc sản nức tiếng, mang đậm hương vị riêng của vùng đất này. Với những người con Quảng Ngãi, don không chỉ là món ăn ngon mà còn là ký ức quê nhà thân thuộc.

Con don nhỏ xíu, vỏ mỏng hình quả trám, con dài nhất chưa đến 2 cm, sống ngoài tự nhiên nên an toàn, giàu dinh dưỡng và được nhiều người yêu thích.

Đối với du khách miền Bắc hay miền Nam, cái tên “don” còn khá lạ lẫm, bởi đây là loại nhuyễn thể chỉ có ở Quảng Ngãi, thuộc họ nhà hến. Con don nhỏ xíu, vỏ mỏng hình quả trám, con dài nhất chưa đến 2 cm, sống ngoài tự nhiên nên an toàn, giàu dinh dưỡng và được nhiều người yêu thích.

Don thường sinh sống ở sông Trà và sông Vệ, là hai con sông gắn liền với đời sống người dân Quảng Ngãi. Mùa don rộ nhất vào khoảng tháng 5 – 6 hằng năm. Khi ấy, người dân lại ngâm mình hàng giờ dưới nước, cần mẫn cào từng con don nhỏ xíu vùi sâu dưới cát — một công việc vất vả nhưng gắn bó mật thiết với đời sống nơi đây.

Sau khi cào, don được rửa sạch, ngâm để nhả cát rồi đem luộc theo tỷ lệ một phần don – hai phần nước, đến khi don há miệng. Thịt don được đãi bỏ vỏ, nấu cùng nước luộc, nêm gia vị đơn giản, thêm hành lá, hẹ và không thể thiếu ớt xiêm — đúng chuẩn hương vị xứ Quảng.

Những món ngon từ don xứ Quảng:

Don nước

Món don nước đặc trưng của Quảng Ngãi tưởng chừng đơn giản, nhưng lại quyến rũ lạ kỳ. Nước luộc don được nấu lại cùng thịt don, hành lá, hành phi, hẹ, ớt xiêm xanh và gia vị, mang đến vị cay nồng dậy mùi.

Một bát don nước có màu trắng đục, thịt don lắng dưới, phía trên là hành tây thái mỏng, bánh tráng bẻ vụn ăn kèm. Bánh tráng dùng là loại dày, giòn tan, chấm cùng vị ngọt thanh của don, cay của ớt xiêm khiến thực khách ăn một lần nhớ mãi.

Don xào

Giống như hến xúc bánh đa, don xào cũng là món ăn khoái khẩu.

Giống như hến xúc bánh đa, don xào cũng là món ăn khoái khẩu. Thịt don xào với hành tím, nêm nước mắm, tiêu, rồi trộn cùng rau thơm thái nhỏ, lá chanh, húng quế, ngò và lạc rang giã nhỏ. Thưởng thức cùng bánh đa nướng hoặc cơm nóng đều ngon.

Canh don

Ngoài don nước, canh don cũng được ưa chuộng nhờ vị thanh mát, dễ ăn. Thịt don xào sơ với hành tím, sau đó đổ nước luộc don, thêm rau mồng tơi hoặc rau tùy thích. Bát canh nóng hổi, ngọt tự nhiên, vừa đậm đà vừa nhẹ nhàng.

Cháo don

Nhờ vị ngọt tự nhiên, don nấu cháo cũng rất hấp dẫn. Nước luộc don dùng nấu cháo, thịt don xào chín, trộn vào cháo nhừ, thêm hành lá, hành phi — món ăn dân dã mà giàu dinh dưỡng.

Món don đã in sâu trong tiềm thức của bao thế hệ người Quảng Ngãi. Dẫu đi đâu xa, họ vẫn nhớ về vị ngọt thanh, cay nồng của don như nhớ hương vị quê hương. Nhiều địa phương khác cũng bán canh don, nhưng chỉ khi thưởng thức ngay tại Quảng Ngãi, người ta mới cảm nhận trọn vẹn hương vị nguyên bản.

Nếu có dịp đến Quảng Ngãi, đừng quên thưởng thức don — món ăn độc đáo mà bình dị, mang đậm nét văn hóa ẩm thực của vùng đất miền Trung. Du khách có thể tìm đến những địa chỉ nổi tiếng như don Vạn Tượng, Nghĩa Hiệp, Phú Thọ… hoặc mua don về làm quà cho gia đình, bạn bè.

Những đặc sản níu chân du khách khi đến Phú Yên

Mực nhảy Cửa Lò – Đặc sản tươi rói làm nên thương hiệu biển Nghệ

Bún bò Đò Trai – Hương vị quê Hà Tĩnh đậm đà khó quên