Một bát bún thang lươn Hưng Yên. |
Ông bà ta có câu “Nhất Kinh Kỳ, nhì Phố Hiến” để nói về hai vùng đất có văn hóa ẩm thực độc đáo thuở xa xưa. Ở Hưng Yên, bún thang lươn từ lâu đã trở thành món ăn quen thuộc, không ai biết rõ món ăn này ra đời từ khi nào và hành trình phát triển để trở thành một “đặc sản” ra sao, chỉ biết mỗi khi nhắc đến người ta nhớ ngay đến quê hương. Có lẽ vì thế mà cái tên “Bún thang lươn Phố Hiến” ra đời, như một lời nhắc nhở về gốc tích xa xưa của mình.
Bún thang lươn là thức quà sáng thân thiết của người dân Hưng Yên từ bao năm nay; đối với những người con xa quê, điều tuyệt vời sau chuyến hồi hương đó chính là sáng hôm sau được thưởng thức hương vị bún thang lươn quê nhà, bởi món ăn này không chỉ có hương vị đặc sắc hấp dẫn gây thương nhớ mà khi thưởng thức ta như được hòa vào với cái hồn quê hương.
Tương truyền, bún thang thực chất ra đời từ việc đồ ăn thừa trong mâm cỗ cúng ngày Tết nhiều, nên người ta nghĩ ra món ăn này để giải ngán cũng như tránh lãng phí.Nhắc đến bún thang người ta sẽ dễ nghĩ ngay đến những nguyên liệu quen thuộc như bún, thịt gà xé, giò, trứng thái sợi, rau răm,….
Để có bát bún thang lươn "chuẩn" Phố Hiến thơm ngon đậm đà đủ sắc màu, người nấu phải lựa chọn kỹ lưỡng khoảng 20 nguyên liệu khác nhau. |
Đây là món ăn quen thuộc mà tao nhã ở miền Bắc với cách chế biến cầu kỳ, nguyên liệu được hòa trộn với nhau trong dư vị đậm đà. Nếu như Hà Nội có bún thang Phố Cổ ngon nức tiếng, bún thang lươn Phố Hiến cũng lừng danh đất Hưng Yên bởi thấm đượm hương vị đồng quê, kích thích mọi giác quan của người thưởng thức.
Nghe tên gọi "bún thang lươn," chắc hẳn nhiều người cho rằng vị tanh của lươn sẽ khó hài hòa cùng vị ngọt thanh của tô bún thang, nhưng nhờ đôi tay khéo léo và cách chế biến tài tình, từ món ăn sáng bún thang lươn đã trở thành đặc sản của riêng Hưng Yên.
Để có bát bún thang lươn "chuẩn" Phố Hiến thơm ngon đậm đà đủ sắc màu, người nấu phải lựa chọn kỹ lưỡng khoảng 20 nguyên liệu khác nhau. Cách nấu tuy đơn giản nhưng có nhiều công đoạn và khá công phu, tỉ mỉ.
Một số nguyên liệu để làm món bún thang lươn. |
Vốn dĩ bún thang đã đòi hỏi sự cầu kỳ trong chế biến, bún thang lươn lại càng cầu kỳ hơn bởi nguyên liệu chính là lươn. Lươn nấu bún thang phải chọn loại lươn đồng còn sống, không quá to nhưng mình dày, nhiều thịt, thui qua lửa rồi mới mổ. Việc này giúp cho lươn không bị mất máu, thịt lươn có vị ngọt và thơm.
Trứng được tráng bằng chảo nhỏ và dày. Để trứng chiên đủ độ mỏng, người ta không cho dầu ăn thẳng vào chảo mà dùng một miếng mỡ khổ quết một vòng quanh chảo nóng. Khi chảo nóng già, bốc khói lên thì đổ trứng vào. Liệng chảo một vòng cho trứng bám vào đáy chảo rồi đổ phần trứng thừa ra ngay. Thường thì miếng trứng đầu tiên được gọi là "miếng tráng chảo" vì miếng này sẽ dày và dễ bị rách. Chỉ từ lần tráng thứ hai, trứng mới đủ tiêu chuẩn để sử dụng. Miếng trứng sẽ được để nguội rồi thái chỉ.
Bún được làm ở thôn Viên Tiêu, xã Tân Hưng, thành phố Hưng Yên (còn gọi là bún Viên Tiêu), vì ở đây có nguồn gạo tốt, hạt mẩy. Trong quá trình ép sợi, bún được ép chặt nên giữ được độ dai ngon.
Phần nước dùng của món bún thang lươn cũng được nấu rất cầu kỳ với xương ống ninh, cùng cua đồng cho thêm tôm he, sá sùng để tạo vị cay nhẹ, cho thêm chút mắm tôm cho tròn vị.
Hương vị của món bún thang Hưng Yên rất hấp dẫn, đậm vị đồng quê nhưng lại rất dễ ăn, ít ngán nên không kén người ăn. |
Bát bún thang lươn như bức tranh muôn màu bởi sự kết hợp hài hòa giữa màu trắng của bún Viên Tiêu làm nền, màu vàng cánh gián của lươn, màu vàng ruộm của trứng tráng, giò lụa thái chỉ màu vàng béo của thịt ba nổi lên trên nền màu rau răm, hành lá xanh rờn.
Thưởng thức món bún thang Phố Hiến thực khách nhớ thêm chút mắm tôm, chanh, ớt và ăn kèm các loại rau sống như hoa chuối xắt mỏng, rau ngổ, xà lách, rau mùi, kinh giới, tía tô để cho tô bún gợi mùi hấp dẫn.
Hương vị của món bún thang Hưng Yên rất hấp dẫn, đậm vị đồng quê nhưng lại rất dễ ăn, ít ngán nên không kén người ăn. Món ăn không chỉ đẹp về màu sắc, hấp dẫn về hương vị mà còn chứa rất nhiều dưỡng chất nên phù hợp với mọi đối tượng, chỉ với một bát bún tháng mỗi buổi sáng là đã đủ năng lượng cho một ngày dài./.