Bộ Chính trị quy định 5 chức danh lãnh đạo chủ chốt của Đảng, Nhà nước

Theo quy định mới của Bộ Chính trị, các chức danh Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Quốc hội, Thường trực Ban Bí thư là lãnh đạo chủ chốt của Đảng, Nhà nước. Ảnh: Nhật Bắc

Nền tảng đồng bộ, thống nhất cho công tác cán bộ

Ngày 8/9/2025, thay mặt Bộ Chính trị, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú đã ký ban hành Quy định số 368-QĐ/TW về Danh mục vị trí chức danh, nhóm chức danh, chức vụ lãnh đạo của hệ thống chính trị. Quy định này có hiệu lực ngay từ ngày ký và thay thế cho Kết luận số 35-KL/TW ngày 5/5/2022 của Bộ Chính trị.

Mục đích chính của việc ban hành quy định là nhằm xác định rõ ràng vị trí, chức danh và chức vụ lãnh đạo trong toàn bộ hệ thống chính trị. Đây là cơ sở nền tảng để thực hiện đồng bộ, thống nhất công tác cán bộ và quản lý đội ngũ cán bộ, đồng thời là căn cứ quan trọng để xem xét việc xếp lương và các chế độ phụ cấp. Quy định cũng là cơ sở để các cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị trực thuộc Trung ương cụ thể hóa danh mục vị trí, chức danh thuộc thẩm quyền quản lý của mình.

Việc ban hành quy định mới hướng tới yêu cầu xây dựng một hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, đảm bảo sự thống nhất, tổng thể và liên thông giữa các chức danh. Quy định được xây dựng trên nguyên tắc khoa học, thực tiễn, công bằng, minh bạch, có tính kế thừa và ổn định. Qua đó, xem xét điều chỉnh một số chức danh chưa hợp lý, khắc phục những hạn chế, bất cập trong công tác cán bộ thời gian qua.

Một trong những nguyên tắc cốt lõi được nhấn mạnh là việc thực hiện nghiêm các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đặc biệt là nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể quyết định, đồng thời phát huy đầy đủ trách nhiệm cá nhân, nhất là người đứng đầu.

Theo đó, việc sắp xếp các chức danh, chức vụ lãnh đạo phải tuân thủ nguyên tắc: cấp trưởng, cấp trên trực tiếp được xếp vào nhóm, bậc chức vụ nào thì cấp phó, cấp dưới trực tiếp sẽ được xếp vào nhóm, bậc tương ứng. Danh mục chỉ xem xét các chức danh lãnh đạo chuyên trách, không sắp xếp các chức danh kiêm nhiệm. Trong trường hợp một người đảm nhiệm nhiều chức vụ, vị trí công tác sẽ được xác định theo chức vụ cao nhất.

Bổ sung Thường trực Ban Bí thư vào nhóm lãnh đạo chủ chốt

Điểm mới và đáng chú ý nhất trong Quy định số 368 là việc xác định rõ các chức danh lãnh đạo chủ chốt và lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước. Danh mục kèm theo quy định được chia thành 4 nhóm chính.

Nhóm I bao gồm các chức danh lãnh đạo chủ chốt và lãnh đạo cấp cao. Theo đó, 5 chức danh lãnh đạo chủ chốt của Đảng và Nhà nước gồm: Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Quốc hội và Thường trực Ban Bí thư. So với Kết luận 35 trước đây, chức danh Thường trực Ban Bí thư đã được chính thức bổ sung vào nhóm này.

Cũng trong Nhóm I, các chức danh lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam được mở rộng, bao gồm: Ủy viên Bộ Chính trị; Uỷ viên Ban Bí thư; Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; Chủ nhiệm Uỷ ban Kiểm tra Trung ương, trưởng ban đảng ở Trung ương, Chánh Văn phòng Trung ương Đảng; Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; Phó Chủ tịch nước, Phó Thủ tướng Chính phủ, Phó Chủ tịch Quốc hội, Chánh án Toà án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao.

Nhóm II là các chức danh, chức vụ lãnh đạo thuộc diện Bộ Chính trị quản lý. Nhóm này gồm các chức danh như Ủy viên Trung ương Đảng chính thức, Bộ trưởng và Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Bí thư tỉnh ủy, thành ủy, Chủ tịch HĐND, UBND TP. Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh...

Nhóm III bao gồm các chức danh, chức vụ lãnh đạo thuộc diện Ban Bí thư quản lý, được chia làm 3 bậc. Bậc 1 có các chức danh như Phó Trưởng ban đảng ở Trung ương, Thứ trưởng, Phó Bí thư tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND, UBND tỉnh, thành phố...

Nhóm IV là khung chức danh, chức vụ lãnh đạo thuộc diện cấp ủy, tổ chức đảng, lãnh đạo cơ quan, đơn vị quản lý.

Để tổ chức thực hiện, quy định yêu cầu các ban thường vụ tỉnh uỷ, thành uỷ, đảng uỷ trực thuộc Trung ương phải rà soát, điều chỉnh, bổ sung chức danh theo phân cấp quản lý để đảm bảo phù hợp. Quân ủy Trung ương và Đảng uỷ Công an Trung ương có trách nhiệm xây dựng danh mục chức danh, chức vụ lãnh đạo trong Quân đội nhân dân và Công an nhân dân, đảm bảo đồng bộ với hệ thống chính trị. Ban Tổ chức Trung ương được giao chủ trì, hướng dẫn, kiểm tra và giám sát việc thực hiện quy định này trên cả nước.