Măng tây, có tên khoa học là Asparagus officinalis, thuộc họ hoa loa kèn có màu trắng, xanh lá cây và tím.
Măng tây là thực phẩm quý giá, nguồn gốc từ châu Âu. Nó thường được sử dụng như một món ăn đơn thuần nhưng có hàm lượng dinh dưỡng cao và nhiều dược tính.
Hiện nay, măng tây được trồng rộng rãi trên khắp thế giới, cây du nhập vào Việt Nam và được nhiều bà nội trợ yêu thích, lựa chọn đưa vào thực đơn chế biến ra các món ăn bổ dưỡng.
Thành phần của măng tây gồm chất xơ, đạm, glucid, các vitammin K, C, A, pyridoxine (B6), riboflavin (B2), thiamin (B1), acid folid, măng tây còn có các chất khoáng cần thiết cho cơ thể con người như kali, magnê, canxi, sắt, kẽm, tốt cho bà mẹ mang thai.
Công dụng của măng tây
Duy trì mức homocysteine
Măng tây cũng được xem là nguồn cung cấp vitamin B giúp duy trì mức homocysteine vừa phải trong máu. Đồng thời, vitamin B6, B12 và folate giúp chuyển hóa từ homocysteine thành cysteine rồi đến axit amin methionine trong chu kỳ methyl hóa bình thường.
Nói cách khác, vitamin B cực kỳ quan trọng trong việc duy trì lượng đường trong máu thông qua việc cân bằng sự chuyển hoá giữa đường và tinh bột. Vì thế, nếu cơ thể thiếu hụt vitamin B, bạn sẽ có nguy cơ đối mặt với các căn bệnh nguy hiểm như: Tổn thương mạch máu, động máu tĩnh mạch, xơ vữa động mạch và các triệu chứng liên quan đến rối loạn nhịp tim.
Bảo vệ thị lực
Do chứa lượng vitamin A dồi dào, măng tây giúp thị lực trở nên khỏe mạnh hơn. Ngoài ra, măng tây có chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ võng mạc trước các tổn thương gây ra do các gốc oxy tự do.
Điển hình như, glutathione có trong măng tây giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh quáng gà hay đục thuỷ tinh thể.
Điều trị bệnh hangovers
Hangovers là một hiệu ứng sinh lý xuất hiện khi cơ thể hấp thụ quá nhiều đồ uống có cồn. Các triệu chứng điển hình là tình trạng lo lắng, mệt mỏi hoặc rối loạn dạ dày (buồn nôn, mất nước,...).
Phần lá và chồi của măng tây chứa 1 lượng axit amin và khoáng chất tương đối lớn, giúp giảm thiểu hiệu ứng hangovers, đồng thời bảo vệ gan khỏi tác hại của thức uống có cồn..
Giảm các triệu chứng kinh nguyệt
Trước và trong thời kỳ kinh nguyệt, phụ nữ thường có các triệu chứng như đầy hơi, mệt mỏi, trầm cảm, đau bụng hành kinh,... Tin vui cho các chị em, đó là chiết xuất từ măng tây có thể làm giảm các triệu chứng này thông qua việc kiểm soát lượng máu bị mất và duy trì sự cân bằng nội tiết tố.
Ngăn ngừa bệnh ung thư
Theo nghiên cứu đã được công bố trên tờ Cancer Letters, người ta tìm thấy chất saponin trong chồi măng tây. Chất này có khả năng gây chết tế bào, từ đó ngăn ngừa khối u phát triển. Ngoài ra, măng tây cũng nạp thêm cho cơ thể một lượng glutathione - hợp chất chống oxy hóa và giải độc.
Ngoài những công dụng nổi bật kể trên, măng tây còn có thể hỗ trợ điều trị nhiều chứng bệnh khác như nhiễm trùng đường tiết niệu, bệnh thấp khớp, bệnh lao và giảm nguy cơ trầm cảm.
Hỗ trợ hệ tiêu hoá
Măng tây chứa nhiều chất Inulin hay còn gọi là Prebiotic. Đây là một loại carbohydrate phức tạp, không được tiêu hóa cho đến khi đến ruột già và được nuôi dưỡng bởi một lợi khuẩn lactobacillus. Chính vì vậy, Inulin hỗ trợ cơ thể trong việc hấp thụ chất dinh dưỡng.
Thêm vào đó, măng tây còn là nguồn cung cấp chất xơ dồi dào có đặc tính nhuận tràng. Điều này hỗ trợ hệ tiêu hoá hoạt động trơn tru, tránh đầy hơi/táo bón và giảm cholesterol trong cơ thể.
Cải thiện sức khỏe sinh sản
Theo liệu pháp Ayurvedic, rễ măng tây có khả năng kích thích tình dục ở cả nam và nữ, do đó thường được sử dụng để điều chỉnh hormone và chữa trị bệnh rối loạn tình dục.
Ở nữ giới, măng tây có công dụng điều trị hội chứng mãn kinh và thiếu máu. Ngoài ra, măng tây cũng tác động tích cực lên tuyến vú, giúp cải thiện số lượng và chất lượng của phụ nữ đang cho con bú.
Ở nam giới, ngoài việc giúp tăng ham muốn tình dục, măng tây còn giúp giảm bớt triệu chứng lo âu, suy nhược cả về thể chất lẫn tinh thần. Không những vậy, số lượng và sức khoẻ tinh trùng cũng sẽ được cải thiện đáng kể.
Hỗ trợ sức khỏe tim mạch
Măng tây còn chứa một loại flavonoid có đặc tính chống viêm, có tên là Rutin. Chất này được dùng nhiều trong điều trị bệnh trĩ và ngăn ngừa đông máu.
Bên cạnh đó, rutin còn có công dụng đặc biệt là tăng cường tính thấm của mao mạch, giảm độ nhớt của máu, giảm huyết áp cao và giảm cholesterol. Từ đó, Rutin hỗ trợ duy trì sức khỏe tim mạch.
Kiểm soát bệnh tiểu đường
Nhờ lợi ích mà khoáng chất Crom mang lại, măng tây giúp điều chỉnh lượng đường trong máu, qua đó cải thiện điều tiết insulin và ngăn chặn bệnh tiểu đường, bao gồm cả bệnh tiểu đường tuýp 2.
Hỗ trợ sức khỏe hệ thần kinh
Chất phytoestrogen có măng tây làm giảm nguy cơ mắc các bệnh thoái hóa thần kinh. Đây là tình trạng di truyền hoặc ảnh hưởng định kỳ đến tế bào thần kinh, mà cơ thể không thể thay thế các tế bào bị tổn thương đó, điển hình như bệnh Alzheimer, Huntington và Parkinson.
Lưu ý khi dùng măng tây
Măng tây rất nhanh hỏng nên khi mua về nên chế biến càng sớm càng tốt.
Trong măng tây có chứa chất phản ứng với sắt, có thể làm đổi màu măng tây, rất độc hại nên không dùng nồi sắt khi nấu loại thực phẩm này.
Ăn quá nhiều có thể gây táo bón, đau bụng.
Khi ăn nếu thấy các triệu chứng như ngứa cổ họng, phát ban, đầy hơi,… thì nên dừng lại ngay.
Những người đang điều trị hay dùng thuốc tây, không nên ăn để tránh làm ảnh hưởng đến tình trạng bệnh.
Các trường hợp dùng măng tây để chữa bệnh nên hỏi ý kiến của bác sĩ và tư vấn của thầy thuốc.
Cách bổ sung canxi hiệu quả từ rau xanh |
Loại rau có hình dáng độc đáo, được giới nhà giàu săn lùng vì giàu dinh dưỡng |
Những lợi ích của việc uống nước rau mùi |