Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng: Chưa hộ kinh doanh nào bị phạt vì hóa đơn điện tử

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trả lời chất vấn. Ảnh: Tô Thế

Thúc đẩy chuyển đổi hộ kinh doanh, hoàn thiện chính sách thuế minh bạch

Trả lời chất vấn đại biểu Lã Thanh Tân (TP. Hải Phòng), Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng đánh giá khu vực hộ kinh doanh là tiềm năng rất lớn để Việt Nam hiện thực hóa mục tiêu 2 triệu doanh nghiệp vào năm 2030 theo Nghị quyết 68. Dù Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa đã quy định chính sách chuyển đổi, nhưng số lượng hộ chuyển lên mô hình doanh nghiệp vẫn còn thấp. Nguyên nhân chính đến từ khoảng cách lớn về chi phí tuân thủ, hệ thống kế toán, tổ chức quản trị và tâm lý e ngại pháp lý.

Để tháo gỡ rào cản này, Bộ Tài chính đang rà soát, hoàn thiện khung pháp lý về hộ kinh doanh, thu hẹp sự chênh lệch giữa mô hình hộ và doanh nghiệp. Đồng thời, bộ cũng chuẩn bị hạ tầng kỹ thuật để từ 1/1/2026 sẽ bãi bỏ thuế khoán. Một loạt chính sách ưu đãi cũng đang được triển khai như miễn thuế thu nhập doanh nghiệp ba năm đầu, bãi bỏ lệ phí môn bài, hỗ trợ phần mềm kế toán và nền tảng số dùng chung.

Với chính sách thuế, Bộ trưởng Thắng khẳng định không có sự siết chặt mà ngược lại còn cởi mở hơn. Ngưỡng chịu thuế được nâng từ 100 triệu lên 200 triệu đồng/năm, giúp hộ kinh doanh giảm áp lực và hướng đến kinh doanh minh bạch.

Không xử phạt, tập trung hỗ trợ hộ kinh doanh

Nghị định 70/2025/NĐ-CP quy định từ 1/6, các hộ kinh doanh khoán có doanh thu từ 1 tỷ đồng trở lên phải sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền. Tuy nhiên, nhiều hộ kinh doanh còn lúng túng khi chuyển đổi, khiến không ít người lo ngại bị phạt nếu áp dụng sai quy trình.

Trước lo lắng đó, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng khẳng định: “Không có chuyện phạt bất kỳ hộ kinh doanh nào trong giai đoạn đầu triển khai hóa đơn điện tử. Cục Thuế đang hỗ trợ tối đa, chỉ khi chính sách vận hành thông suốt và có hành vi cố tình vi phạm mới bị xử lý”.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành phiên chất vấn. Ảnh: Lâm Hiển

Liên quan đến việc một số hộ tư thương yêu cầu khách trả tiền mặt để né hóa đơn điện tử, Bộ trưởng cho biết đây là hành vi vi phạm pháp luật thuế, cần được chấn chỉnh. Tuy nhiên, ông cũng khẳng định hiện tượng này không phổ biến, chủ yếu mang tính cá biệt. Song song đó, Bộ cũng bác bỏ thông tin cho rằng hộ kinh doanh đóng cửa do thuế, bởi nguyên nhân thực chất là từ chiến dịch xử lý hàng giả, hàng nhái, khiến nhiều hộ không đủ điều kiện buộc phải tạm dừng hoạt động.

Tăng tốc thu hút FDI và đổi mới tư duy điều hành sau hợp nhất

Tính đến cuối tháng 5/2025, Việt Nam có khoảng 44.000 dự án FDI còn hiệu lực, tổng vốn đăng ký đạt hơn 517 tỷ USD, vốn thực hiện hơn 331 tỷ USD. Khu vực FDI đóng góp 20,5 tỷ USD cho ngân sách nhà nước năm 2024. Theo Bộ trưởng Thắng, đây là động lực quan trọng trong đổi mới sáng tạo và nâng cao chuỗi giá trị nội địa.

Bộ Tài chính đang triển khai các nhóm giải pháp nhằm tận dụng tốt dòng vốn này. Trong đó, nhấn mạnh phát triển chuỗi liên kết ngành giá trị cao, khuyến khích doanh nghiệp FDI dẫn dắt doanh nghiệp nội, yêu cầu ràng buộc chuyển giao công nghệ trong các dự án đầu tư lớn và xây dựng thể chế cho các khu công nghiệp thông minh, trung tâm vi mạch và AI. Chính phủ cũng đặt mục tiêu đào tạo ít nhất 50.000 nhân lực ngành bán dẫn đến năm 2030.

Về việc hợp nhất hai bộ, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng khẳng định đây là bước đi đúng đắn giúp điều hành chính sách đồng bộ, tối ưu hóa nguồn lực và tăng hiệu quả phân bổ đầu tư công. Ông dẫn chứng, nợ công hiện nay chỉ còn 34,7% GDP – thấp hơn nhiều so với mức trần 60% của Quốc hội, nhờ điều hành tài khóa chặt chẽ. Với mô hình bộ hợp nhất, Việt Nam sẽ theo đuổi mục tiêu kép: tăng trưởng nhanh nhưng bền vững, đầu tư có trọng tâm và giữ vững an ninh tài chính quốc gia.

Thủ tướng yêu cầu tăng cường quản lý, sử dụng hóa đơn điện tử

Từ 1/6, hộ kinh doanh kê khai thuế ra sao để không bị vi phạm?