 |
| Quy định số 365 của Bộ Chính trị quy định rõ tiêu chuẩn các chức danh lãnh đạo chủ chốt của Đảng, Nhà nước gồm: Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Thủ tướng, Chủ tịch Quốc hội, Thường trực Ban Bí thư. Ảnh: Phạm Thắng |
Quy định cụ thể đối với các chức danh cao nhất của Đảng, Nhà nước
Theo Quy định số 365-QĐ/TW, các chức danh lãnh đạo cao nhất gồm Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Quốc hội, Thường trực Ban Bí thư đều phải đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn chung của Uỷ viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư. Đồng thời, từng vị trí có những yêu cầu riêng biệt, thể hiện vai trò hạt nhân lãnh đạo và trung tâm đoàn kết của hệ thống chính trị.
Với chức danh Tổng Bí thư, quy định nhấn mạnh phải là người tiêu biểu nhất về đạo đức và trí tuệ của toàn Đảng, có uy tín cao trong Trung ương, Bộ Chính trị, toàn Đảng và Nhân dân. Tổng Bí thư được xác định là hạt nhân lãnh đạo, trung tâm đoàn kết, có khả năng quy tụ và phát huy sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị, toàn Đảng, toàn dân và sức mạnh thời đại. Người đảm nhiệm chức vụ này cần có tư duy lý luận chính trị sắc sảo, kiến thức toàn diện trên các lĩnh vực, bản lĩnh chính trị vững vàng, khả năng định hướng chiến lược, phát triển lý luận và nghiên cứu thực tiễn. Đồng thời, phải từng kinh qua, hoàn thành tốt nhiệm vụ ở cương vị bí thư tỉnh ủy, thành ủy hoặc trưởng ban, bộ, ngành Trung ương; tham gia Bộ Chính trị trọn một nhiệm kỳ trở lên.
Đối với Chủ tịch nước, quy định yêu cầu có uy tín cao, là trung tâm đoàn kết trong Đảng và Nhân dân; có năng lực nổi trội, toàn diện, đặc biệt trong các lĩnh vực đối nội, đối ngoại, an ninh, quốc phòng và hiểu biết sâu rộng về công tác tư pháp. Người giữ chức vụ này phải có khả năng gắn kết các lực lượng xã hội và cộng đồng dân tộc trong, ngoài nước, quyết liệt trong lãnh đạo, điều hành theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn.
Với Thủ tướng Chính phủ, yêu cầu đặt ra là có uy tín cao, năng lực toàn diện, nổi bật trong hoạch định chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh. Đồng thời, Thủ tướng phải có tư duy nhạy bén, năng động, quyết đoán, quyết liệt trong xử lý các vấn đề phức tạp liên quan đến lĩnh vực hành pháp. Người đảm nhiệm vị trí này phải am hiểu sâu rộng nền hành chính quốc gia, kinh tế - xã hội đất nước, cũng như tình hình quốc tế, có năng lực tổ chức, quản lý, điều hành hệ thống hành chính nhà nước.
Đối với Chủ tịch Quốc hội, quy định nêu rõ yêu cầu phải có uy tín cao, là trung tâm đoàn kết trong Quốc hội, trong toàn Đảng và Nhân dân. Người đảm nhiệm chức vụ này cần có năng lực nổi trội toàn diện, đặc biệt trong việc hoạch định chiến lược, chỉ đạo xây dựng pháp luật, giám sát thực thi pháp luật, bảo đảm dân chủ, công bằng, minh bạch, đại diện cho ý chí, nguyện vọng của Nhân dân. Đồng thời, phải có hiểu biết sâu sắc về pháp luật Việt Nam, pháp luật và thông lệ quốc tế, cũng như năng lực điều hành hiệu quả hoạt động của Quốc hội.
Với Thường trực Ban Bí thư, ngoài uy tín cao và phẩm chất chính trị vững vàng, người giữ cương vị này phải có tư duy lý luận sắc sảo, kiến thức sâu rộng, kinh nghiệm phong phú trong công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị. Đồng thời, phải nhạy bén về chính trị, quyết liệt trong điều hành và có năng lực điều phối hài hòa, hiệu quả hoạt động của các cơ quan tham mưu, giúp việc Trung ương, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội.
Tiêu chuẩn chung và trường hợp đặc biệt
Ngoài các chức danh nêu trên, Quy định số 365-QĐ/TW còn đề cập đến khung tiêu chuẩn cho nhiều chức danh lãnh đạo, quản lý khác như: Trưởng ban Đảng Trung ương, Chủ nhiệm Uỷ ban Kiểm tra Trung ương, Chánh Văn phòng Trung ương Đảng, Chủ tịch Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam…
Tất cả các chức danh này đều phải đáp ứng tiêu chuẩn chung của Uỷ viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư. Đồng thời, cần có phẩm chất, năng lực nổi bật gắn với chức năng, nhiệm vụ cụ thể được giao, bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện, đồng bộ và hiệu quả của hệ thống chính trị.
Một điểm quan trọng trong quy định là đối với những chức danh chủ chốt của Đảng và Nhà nước, ngoài các tiêu chuẩn, yêu cầu chung và riêng đã được xác định, nếu xuất hiện trường hợp đặc biệt thì sẽ do Ban Chấp hành Trung ương Đảng quyết định. Điều này vừa bảo đảm tính chặt chẽ trong công tác cán bộ, vừa tạo sự linh hoạt để đáp ứng yêu cầu thực tiễn trong từng giai đoạn cách mạng.
