| Giải đáp mọi thắc mắc về xăng E10 trước ngày chính thức mở bán Vì sao đa số người tiêu dùng vẫn "lạnh nhạt" với xăng E10 trong ngày đầu mở bán? |
 |
| Từ ngày 1-1-2026, thị trường sẽ đồng loạt triển khai kinh doanh xăng sinh học E10 thay cho xăng E5. |
Lộ trình xóa bỏ xăng khoáng: Có khả thi?
Theo thông tin mới nhất từ Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam, cơ quan quản lý đang tiến hành lộ trình chuyển đổi toàn bộ thị trường sang sử dụng xăng sinh học E10 từ ngày 1-1-2026. Đây là bước tiếp theo sau khi xăng E5 được triển khai từ năm 2018 nhằm giảm khí thải độc hại và bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, câu chuyện liệu xăng khoáng RON 95, đặc biệt là dòng RON 95-V cao cấp, có bị loại bỏ hoàn toàn hay không vẫn đang là chủ đề gây tranh luận.
Ông Bùi Ngọc Bảo, Chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam, cho biết: “Quan điểm của Bộ Công Thương là tiến tới xóa bỏ hoàn toàn xăng khoáng, giống như cách từng áp dụng với RON 92 để thay thế bằng E5”. Ông nhấn mạnh rằng xăng E10 không phải là một dòng duy nhất mà có thể có các loại như E10RON95, E10RON97… phù hợp với nhu cầu khác nhau của người tiêu dùng.
Rút kinh nghiệm từ quá trình triển khai xăng E5 trước đây – vốn chưa đạt hiệu quả như kỳ vọng do tâm lý e dè của người dùng và hạ tầng phân phối chưa đồng bộ – các cơ quan chức năng đang nghiên cứu phương án chuyển đổi kỹ lưỡng hơn để tránh lặp lại sai lầm.
Một trong những điểm đáng chú ý là các quy định hiện hành chỉ yêu cầu quản lý các mặt hàng lưu thông phổ biến đạt chuẩn khí thải mức 2 hoặc 3. Các loại xăng có tiêu chuẩn cao hơn như RON 95-V vẫn do doanh nghiệp tự quyết định sản xuất và phân phối. Vì vậy, vẫn còn khả năng một số doanh nghiệp sẽ tiếp tục duy trì RON 95-V song song với xăng E10, tùy thuộc vào nhu cầu thị trường.
Doanh nghiệp và người tiêu dùng: Mỗi bên một nỗi lo
Dù vậy, đại diện một số doanh nghiệp đầu mối xăng dầu lại đưa ra thông tin hoàn toàn khác. Một lãnh đạo doanh nghiệp khẳng định: “Thông tin chúng tôi nhận được là khi xăng E10 được bán đại trà, toàn bộ xăng khoáng, kể cả RON 95-V, sẽ bị loại bỏ để tránh phức tạp trong pha chế, vận hành và hệ thống logistics”.
Theo lý giải, việc cùng lúc phân phối nhiều loại xăng với các thành phần khác nhau sẽ khiến quá trình lưu trữ, vận chuyển và trụ bơm trở nên rườm rà, làm tăng chi phí đầu tư. Trong khi đó, nếu chỉ kinh doanh E10 với một hàm lượng ethanol thống nhất, hệ thống sẽ đơn giản hơn rất nhiều.
Từ ngày 1-8 vừa qua, một số trạm xăng của các doanh nghiệp như Petrolimex, PVOIL đã bắt đầu bán thử nghiệm xăng E10 tại Hà Nội, TP HCM và Hải Phòng. Đây là loại xăng sinh học có hàm lượng ethanol lên tới 10%, cao hơn E5 trước đây. Giá xăng E10 cũng rẻ hơn khoảng 240 đồng/lít so với xăng khoáng RON 95-III – mặt hàng phổ biến hiện tại.
Tuy nhiên, giá rẻ chưa hẳn là yếu tố thuyết phục được người tiêu dùng. Nhiều khách hàng vẫn tỏ ra dè dặt khi được hỏi về việc chuyển sang sử dụng xăng E10.
Anh Minh Việt, sống tại phố Thái Hà (Hà Nội), chia sẻ: “Xe của tôi thuộc dòng mô tô phân phối lớn nên tôi chưa dám đổ xăng E10. Tôi sẵn sàng thử nhưng cần thêm thời gian tìm hiểu xem xe của mình có phù hợp không”.
Câu chuyện lo ngại về chất lượng xăng sinh học không phải mới. Khi xăng E5 được đưa vào thị trường cách đây vài năm, đã có nhiều tranh cãi liên quan đến hiệu suất động cơ, nguy cơ ăn mòn linh kiện và mức tiêu hao nhiên liệu. Dù các nhà khoa học đã nhiều lần khẳng định E5 và E10 đều đạt tiêu chuẩn, tâm lý người tiêu dùng vẫn chưa hoàn toàn yên tâm.
Không chỉ người dùng, các đại lý phân phối xăng dầu cũng có lý do để e ngại. Việc chuyển đổi sang xăng sinh học đòi hỏi đầu tư lại hệ thống bồn chứa, trụ bơm và quy trình vận hành. Đây là chi phí không nhỏ, nhất là với các cửa hàng nhỏ hoặc ở vùng sâu, vùng xa.
Đợi thêm chính sách rõ ràng
Hiện tại, chưa có văn bản chính thức nào từ Chính phủ hoặc Bộ Công Thương quy định xóa bỏ hoàn toàn xăng khoáng RON 95-V. Những phát biểu từ Hiệp hội Xăng dầu hay đại diện doanh nghiệp mới dừng ở mức định hướng và đề xuất.
Về phía người tiêu dùng, việc sử dụng xăng E10 chắc chắn sẽ trở thành xu hướng trong tương lai, nhất là khi yếu tố môi trường ngày càng được quan tâm. Tuy nhiên, để việc chuyển đổi diễn ra suôn sẻ, cần có thời gian tuyên truyền, giải thích, đồng thời bảo đảm chất lượng và ổn định nguồn cung.
Một chuyên gia trong lĩnh vực năng lượng nhận định: “Việc thay thế xăng khoáng bằng E10 là phù hợp với xu hướng phát triển bền vững. Nhưng để người dân và doanh nghiệp cùng sẵn sàng, cần chính sách hỗ trợ cụ thể, lộ trình rõ ràng và cam kết về chất lượng nhiên liệu”.
Như vậy, trong khi thị trường đang chờ đợi những hướng dẫn cụ thể từ cơ quan quản lý, cả doanh nghiệp và người tiêu dùng vẫn đứng trước nhiều câu hỏi mở. Liệu xăng RON 95-V sẽ bị “khai tử”? Câu trả lời sẽ rõ ràng hơn trong thời gian tới, khi chính sách chính thức được ban hành.
