Trung Quốc kiểm tra thêm chất vàng O, loạt container sầu riêng phải quay đầu

Trung Quốc kiểm tra thêm chất vàng O, loạt container sầu riêng phải quay đầu.

Quy định mới khiến ngành sầu riêng gặp khó

Nhiều doanh nghiệp xuất khẩu sầu riêng Việt Nam, đặc biệt tại Đăk Lăk, đang đối mặt với khó khăn lớn do quy định kiểm tra khắt khe của Trung Quốc.

Một doanh nghiệp chuyên xuất khẩu sầu riêng vừa cho biết, doanh nghiệp vừa buộc phải quay đầu 10 container sầu riêng với tổng trọng lượng 170 tấn vì không thể thông quan tại cửa khẩu. Nguyên nhân là phía Trung Quốc áp dụng các quy định kiểm định khắt khe hơn, đặc biệt là yêu cầu kiểm tra chất vàng O - một loại hóa chất có nguy cơ gây ung thư.

5 trong số đó đã bị Hải quan Trung Quốc trả về do doanh nghiệp chưa có giấy kiểm định chất vàng O. 5 container còn lại, doanh nghiệp này cũng cho quay đầu về Hà Nội, vì chưa có giấy. Do không thể xuất khẩu, buộc doanh nghiệp phải bán rẻ để tránh thiệt hại.

Cũng theo đại diện doanh nghiệp, đây là lần đầu tiên doanh nghiệp bị trả hàng, vì trước đây chỉ kiểm tra cadimi và đều đạt tiêu chuẩn. Trước sự biến động của thị trường, buộc doanh nghiệp phải dừng xuất khẩu để chờ hướng dẫn cụ thể hơn từ phía nước bạn.

Là doanh nghiệp xuất khẩu trái cây sang thị trường Trung Quốc, bà Ngô Tường Vy - Tổng giám đốc Công ty Chánh Thu – cho hay, thời điểm này doanh nghiệp cũng đang dừng các lô hàng sầu riêng xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc để nghiên cứu và chuẩn bị hồ sơ đáp ứng yêu cầu mới. Khi hoàn tất mọi thủ tục, công ty sẽ tiếp tục xuất khẩu.

Toàn ngành sầu riêng xuất khẩu của Việt Nam đều đang đối mặt với khó khăn từ những quy định kiểm tra mới.

Cần nhanh chóng có giải pháp bảo đảm an toàn cho sầu riêng xuất khẩu

Hải quan Trung Quốc nhận định chất vàng O có thể nhiễm vào tới thịt quả nên phải kiểm tra cả bên trong. Ảnh Mạnh Khương

Vàng O là thuốc nhuộm tổng hợp có màu sắc vàng tươi. Rất có thể một số đối tác nhập khẩu đưa chất vàng O sang và yêu cầu phía sản xuất sử dụng để tăng thêm màu sắc cho sầu riêng. Việc tiếp xúc kéo dài với chất này có thể gây hại, một số nghiên cứu cho thấy nó có thể gây ung thư. Việc sử dụng bị hạn chế hoặc bị cấm ở một số quốc gia, đặc biệt là đối với các ứng dụng thực phẩm hoặc mỹ phẩm do lo ngại về an toàn.

Quy định kiểm tra chất vàng O được Trung Quốc áp dụng sau khi phát hiện một số lô sầu riêng Thái Lan nhiễm hóa chất này vào cuối năm 2024. Sự thay đổi đột ngột đã khiến nhiều doanh nghiệp Việt Nam không kịp chuẩn bị, dẫn đến tình trạng hàng hóa bị trả lại hoặc chờ đợi lâu tại cửa khẩu.

Tại cửa khẩu Hữu Nghị, lượng xe sầu riêng thông quan mỗi ngày giảm mạnh, từ 70-80 xe năm ngoái xuống chỉ còn 20-30 xe. Ông Phùng Văn Ba, Phó Chi cục trưởng Hải quan Hữu Nghị, cho biết tốc độ thông quan chậm chủ yếu do phía Trung Quốc thắt chặt kiểm tra. Chỉ những lô hàng đáp ứng đầy đủ quy định mới được chấp nhận.

Cục Bảo vệ Thực vật đã yêu cầu các địa phương tăng cường giám sát vùng trồng và cơ sở đóng gói. Việc kiểm tra dư lượng hóa chất, kim loại nặng và truy xuất nguồn gốc được siết chặt để đảm bảo trái cây xuất khẩu đạt tiêu chuẩn quốc tế. Những đơn vị vi phạm sẽ bị dừng mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói, gây ảnh hưởng lớn đến ngành.

Ông Đặng Phúc Nguyên - Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam (Vinafruit) – cho hay, Trung Quốc kiểm tra 100% lô hàng xuất khẩu và có thể mất đến 1 tuần để thông quan khiến việc xuất khẩu sầu riêng đang bị gián đoạn. Hải quan Trung Quốc nhận định chất vàng O có thể nhiễm vào tới thịt quả nên phải kiểm tra cả bên trong. Cơ quan chức năng của Trung Quốc cũng cảnh báo không được sử dụng sầu riêng trả về để chế biến đông lạnh vì khả năng cũng sẽ gặp phải vấn đề kiểm soát tương tự sầu riêng tươi.

Về phía Hiệp hội Rau quả Việt Nam cũng đang cảnh báo đến doanh nghiệp về các container không xuất khẩu được thì không được bán cho người tiêu dùng hoặc chế biến trước khi mang mẫu đi kiểm tra dư lượng vàng O. Nếu không tìm thấy dư lượng thì có thể bán nhưng nếu có tồn dư hóa chất thì phải tiêu hủy để không làm ảnh hưởng đến uy tín và cũng để bảo vệ an toàn cho người tiêu dùng.

Sầu riêng đang vào những tuần cao điểm tiêu thụ do đúng dịp Tết Nguyên đán. Nếu không nhanh chóng có giải pháp bảo đảm an toàn cho sầu riêng xuất khẩu, giá sầu riêng sẽ rớt mạnh sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán. Do đó, ông Đặng Phúc Nguyên đề nghị cơ quan chức năng Việt Nam cần phải nhanh chóng có nhiều phòng kiểm nghiệm để cấp giấy chứng nhận an toàn, không có dư lượng chất vàng O để không gây gián đoạn hoạt động xuất khẩu sầu riêng.

Năm 2024, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng Việt Nam đạt 3,3 tỷ USD, chiếm gần 50% tổng giá trị xuất khẩu rau quả cả nước. Với Trung Quốc là thị trường chính, ngành sầu riêng đặt mục tiêu đạt 3,5 tỷ USD vào năm 2025. Tuy nhiên, để đạt được kỳ vọng này, các doanh nghiệp cần nhanh chóng thích nghi và đáp ứng các tiêu chuẩn mới.

Vượt Thái Lan, Việt Nam trở thành nhà cung cấp sầu riêng lớn nhất cho Trung Quốc

Sầu riêng nghịch mùa 200.000 đồng/kg, thương lái lùng khắp các vườn để mua

Xuất khẩu sầu riêng giảm mạnh có đáng lo?