Tiểu thương thời số hóa: Từ sổ tay đến máy tính tiền

Kinh tế 19/06/2025 15:00 Theo dõi TH&SP trên

Việc bắt buộc dùng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền khiến nhiều tiểu thương lo lắng. Nhưng nếu được hỗ trợ đúng cách, đây sẽ là cơ hội để hộ kinh doanh truyền thống thích nghi, đổi mới và vững vàng hơn trong môi trường số hóa ngày càng phát triển.

Hóa đơn điện tử – bước đệm xây thương hiệu cho hộ kinh doanh thời số hóa

Gập ghềnh bước vào hành trình số hóa

Nhiều tiểu thương tại chợ truyền thống vẫn quen với cách ghi chép thủ công và chưa sẵn sàng tiếp cận công nghệ số.

Theo quy định tại Nghị định 70/2023 sửa đổi Nghị định 123, từ ngày 1/6/2025, các hộ kinh doanh cá thể có doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm trong 6 nhóm ngành nghề buộc phải sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền, kết nối trực tiếp với cơ quan thuế. Đây được xem là bước tiến quan trọng trong nỗ lực hiện đại hóa quản lý thuế, nâng cao tính minh bạch và giảm thất thu ngân sách.

Tuy nhiên, khi áp dụng vào thực tế, chủ trương này đang vấp phải không ít khó khăn, đặc biệt tại các chợ truyền thống – nơi phần lớn tiểu thương đã quen với phương thức bán hàng thủ công. Tại chợ An Đông (quận 5, TPHCM), bà H., một tiểu thương gắn bó hơn 30 năm với ngành hàng giày dép, chia sẻ: “Tôi quen ghi chép bằng tay, cộng sổ mỗi tối. Giờ bảo sử dụng máy tính tiền, còn kết nối với cơ quan thuế thì tôi lo lắm, vì đâu biết dùng công nghệ. Sợ thao tác sai rồi bị phạt, mất vốn thì khổ”.

Tình trạng tương tự cũng xuất hiện ở nhiều chợ lớn như Bình Tây, Tân Định, Hòa Hưng… nơi mô hình buôn bán chủ yếu dựa vào tiền mặt, trí nhớ người bán và sổ tay ghi chép. Việc sử dụng phần mềm, điện thoại thông minh hay thanh toán qua QR code vẫn còn xa lạ với nhiều tiểu thương, đặc biệt là những người lớn tuổi. Sự thay đổi diễn ra quá nhanh khiến họ cảm thấy bị “đuối sức” giữa dòng chảy số hóa.

Không chỉ loay hoay với thao tác công nghệ, một bộ phận hộ kinh doanh còn bày tỏ lo ngại việc sử dụng hóa đơn điện tử khiến họ bị giám sát chặt chẽ, mất đi sự linh hoạt vốn có trong buôn bán. Đáng chú ý, nhiều người hiểu chưa đúng: cho rằng phải “lên doanh nghiệp”, hay hóa đơn điện tử chỉ áp dụng với bán hàng online… khiến không ít tiểu thương rơi vào tâm trạng hoang mang.

Theo bà Nguyễn Cẩm Chi – Giám đốc Khối tư vấn phát triển bền vững, Công ty MCG Management Consulting, Việt Nam hiện có hơn 5,2 triệu hộ kinh doanh cá thể, tạo ra khoảng 8–9 triệu việc làm và đóng góp gần 30% vào ngân sách quốc gia. Đây là lực lượng kinh tế quan trọng nhưng cũng rất dễ bị tổn thương nếu không được hỗ trợ đúng cách trong quá trình chuyển đổi số, nhất là nhóm tiểu thương ít tiếp cận công nghệ.

Khi được đồng hành, chuyển đổi không còn là rào cản

Tiểu thương được hỗ trợ sử dụng phần mềm bán hàng và máy tính tiền, từng bước làm quen với hóa đơn điện tử.

Từ góc nhìn quản lý nhà nước, việc áp dụng hóa đơn điện tử là bước đi tất yếu. Ông Nguyễn Nam Bình – Chi cục trưởng Chi cục Thuế khu vực 2 (TPHCM) cho biết, nhiều tiểu thương ban đầu tỏ ra e ngại, nhưng khi được hướng dẫn cụ thể, họ đã chủ động chuyển đổi: “Nếu muốn tiếp tục kinh doanh thì phải làm. Không kê khai, không hóa đơn là tự loại mình khỏi thị trường. Một khi làm quen rồi, sẽ thấy lợi ích rất rõ ràng về lâu dài”.

Theo hướng dẫn từ cơ quan thuế, máy tính tiền không nhất thiết phải là thiết bị POS chuyên dụng, mà có thể là một hệ thống linh hoạt gồm phần mềm bán hàng, điện thoại thông minh, máy in hóa đơn… miễn là đáp ứng được yêu cầu ghi nhận giao dịch, tính tiền, xuất hóa đơn và kết nối dữ liệu với cơ quan thuế. Nhờ đó, hộ kinh doanh có thể quản lý doanh thu, hàng tồn kho, chi phí một cách khoa học, tiết kiệm thời gian và giảm rủi ro.

Từ góc độ ngành Công Thương, Thứ trưởng Phan Thị Thắng nhận định, đây chính là "thời điểm vàng" để các hộ kinh doanh nhỏ tiến dần thành “doanh nhân số”. “Từ việc quen dùng tiền mặt, nay tiểu thương có thể tiếp cận các công cụ hiện đại như mã QR, ví điện tử, chuyển khoản 24/7. Nếu làm đúng và có hỗ trợ phù hợp, họ không chỉ bắt kịp mà còn mở rộng thị trường”, bà nhấn mạnh.

Nhằm hiện thực hóa mục tiêu này, Bộ Công Thương đã giao Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số triển khai hàng loạt chương trình hỗ trợ: đào tạo kỹ năng sử dụng máy tính tiền, bán hàng online, sử dụng phần mềm quản lý thu – chi, hướng dẫn thanh toán không dùng tiền mặt… Trong đó, việc “xóa bỏ rào cản tâm lý” cho tiểu thương được xác định là yếu tố tiên quyết. “Nhiều người mặc định rằng mình không biết công nghệ, không học được, nên không dám bắt đầu. Tâm lý đó cần được thay đổi”, đại diện Cục chia sẻ.

Thực tế cho thấy, khi có sự đồng hành đúng cách từ cơ quan quản lý và các đơn vị hỗ trợ, ngay cả những sạp hàng nhỏ trong chợ truyền thống – tưởng như lạc hậu – cũng có thể trở thành một phần của hệ sinh thái thương mại hiện đại. Những tiểu thương vốn bán hàng bằng kinh nghiệm và tính nhẩm suốt nhiều năm, nếu được trang bị kiến thức và kỹ năng số, sẽ có khả năng quản lý hiệu quả hơn, giảm rủi ro, gia tăng lợi nhuận và tiến xa hơn trong hành trình hội nhập.

Chuyển đổi số tạo đà cho nông sản vươn xa

2030: Thương mại điện tử số hóa toàn diện, 100% giao dịch có hóa đơn

Hóa đơn điện tử – bước đệm xây thương hiệu cho hộ kinh doanh thời số hóa

Niềm tin hàng Việt từ minh bạch số hóa

Chuyển đổi số mở lối phát triển cho doanh nghiệp tư nhân

Bình An

Tags:

Cùng chuyên mục

Đề xuất điều chỉnh quy định kinh doanh vàng miếng: Cần rõ vai trò và giảm rào cản thị trường

Tin khác

Nông sản Việt vững bước trên hành trình chất lượng

Trước yêu cầu ngày càng cao từ thị trường Trung Quốc, nông sản Việt đang từng bước chuyển mình theo hướng chuyên nghiệp và bền vững. Chuẩn hóa vùng trồng, minh bạch chuỗi cung ứng là chìa khóa để khẳng định thương hiệu nông sản Việt trên trường quốc tế.

Chuyển đổi mô hình hộ kinh doanh để phát triển bền vững

Chuyển đổi từ hộ cá thể lên doanh nghiệp đang mở ra cơ hội nâng tầm quản trị, minh bạch hóa hoạt động và tiếp cận chính sách hỗ trợ. Đây được xem là bước đi tất yếu giúp hộ kinh doanh vươn lên chuyên nghiệp, hòa nhập sâu hơn vào chuỗi giá trị hiện đại.

Mở rộng đường xuất khẩu cho nông sản Việt

Trước đà giảm sâu của kim ngạch rau quả từ đầu năm 2025, việc đa dạng hóa thị trường, mặt hàng và nâng cao năng lực tuân thủ kiểm dịch quốc tế đang trở thành hướng đi tất yếu để nông sản Việt Nam bứt phá và mở rộng đường xuất khẩu bền vững.

Thanh Hóa quyết liệt phòng, chống dịch tả lợn Châu Phi

Ngày 15/6/2025, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành Công văn số 9002/UBND-NN, yêu cầu các sở, ngành, địa phương trên toàn tỉnh khẩn trương triển khai đồng bộ, quyết liệt các biện pháp phòng, chống bệnh dịch tả lợn châu Phi nhằm kiểm soát nguy cơ lây lan và bùng phát dịch trên diện rộng.

Gạo Việt vươn tầm nhờ chiến lược chất lượng

Giá gạo xuất khẩu của Việt Nam biến động trong bối cảnh thương mại toàn cầu nhiều biến chuyển. Tuy nhiên, nhờ định hướng nâng cao chất lượng và mở rộng thị trường, gạo Việt đang khẳng định vị thế ngày càng rõ nét trên bản đồ lương thực thế giới.

Hộ kinh doanh nhỏ trước ngã rẽ hóa đơn điện tử

Việc áp dụng quy định mới theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP khiến nhiều hộ kinh doanh nhỏ lẻ lúng túng, thậm chí tạm dừng hoạt động. Khó khăn lớn nhất đến từ hóa đơn đầu vào và nỗi lo bị xử phạt khi chưa kịp thích ứng với yêu cầu mới.

Đàm phán thương mại Việt - Mỹ vòng 3: Tiến gần hơn đến thỏa thuận song phương

Tại vòng đàm phán thứ 3 diễn ra từ ngày 9–12/6 tại Washington D.C, phía Mỹ đánh giá cao thiện chí và nỗ lực của Việt Nam, đồng thời cơ bản thống nhất với các ý tưởng do Việt Nam đề xuất. Đây là bước tiến quan trọng trong tiến trình hướng tới một thỏa thuận thương mại song phương vì lợi ích cân bằng, bền vững cho cả hai quốc gia.

Xử lý tài sản công sau sáp nhập: Hoàn tất trước ngày 30/6/2025

Bộ Tài chính vừa ban hành hướng dẫn chi tiết, yêu cầu các địa phương khẩn trương xây dựng và hoàn tất phương án xử lý tài sản công dôi dư sau sắp xếp đơn vị hành chính, chậm nhất trước ngày 30/6/2025, nhằm tránh lãng phí, thất thoát và sử dụng kém hiệu quả tài sản công.

Xuất khẩu rau quả giảm tốc: Đích đến 8 tỷ USD vẫn trong tầm tay

Dù giá trị xuất khẩu rau quả 5 tháng đầu năm 2025 sụt giảm so với cùng kỳ năm ngoái, nhưng với những tín hiệu tích cực từ thị trường và nỗ lực của doanh nghiệp, ngành hàng này vẫn đặt kỳ vọng cán đích mục tiêu 8 tỷ USD trong năm nay.

Thanh toán không tiền mặt thúc đẩy kinh tế số

Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc nhận định, thanh toán không tiền mặt giúp nâng cao hiệu quả ngân hàng, tăng minh bạch tài chính, hỗ trợ thương mại điện tử và dịch vụ công, từ đó trở thành động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế số.

Ưu đãi thuế cho báo chí: Gỡ “nút thắt” tài chính, tạo động lực phát triển

Với 452/453 đại biểu tán thành, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi), trong đó quy định áp dụng mức thuế suất ưu đãi 10% đối với thu nhập của các cơ quan báo chí, bao gồm cả quảng cáo. Đây được xem là một động thái tích cực, tạo thêm nguồn lực để báo chí thực hiện sứ mệnh truyền thông, đặc biệt trong bối cảnh nhiều khó khăn tài chính hiện nay.

Quảng Bình nâng cấp hạ tầng, hiện đại hóa công nghệ tại cửa khẩu quốc tế Cha Lo

Là cửa ngõ quan trọng liên thông với các nước trong khu vực Đông Nam Á, Quảng Bình đang nỗ lực nâng cao việc phát triển hạ tầng thương mại biên giới của tỉnh đến năm 2025, tầm nhìn đến 2030 nhằm khai thác tiềm năng, lợi thế.

Quốc hội chốt áp thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường, xăng các loại

Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua đã bổ sung nhiều mặt hàng mới vào diện chịu thuế. Đây là bước điều chỉnh quan trọng nhằm định hướng tiêu dùng, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và thúc đẩy phát triển bền vững.

Chuyển đổi số thắp lửa mới cho logistics Việt

Chuyển đổi số không chỉ là xu hướng mà đã trở thành yêu cầu sống còn với ngành logistics Việt Nam. Trong dòng chảy số hóa, yếu tố an toàn thông tin và phát triển bền vững đang trở thành hai trụ cột then chốt để nâng cao năng lực cạnh tranh toàn cầu.

Hóa đơn điện tử – bước đệm xây thương hiệu cho hộ kinh doanh thời số hóa

Từ ngày 1/6/2025, quy định bắt buộc áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền với hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỉ đồng mỗi năm đã chính thức có hiệu lực. Đây là bước đi nhằm nâng cao tính minh bạch trong quản lý thuế, đồng thời mở ra cơ hội giúp hộ kinh doanh chuyên nghiệp hóa và xây dựng thương hiệu trong thời đại số. Tuy nhiên, để thích nghi, họ cần vượt qua nhiều rào cản cả về kỹ năng số lẫn tư duy kinh doanh.

Việt Nam sẵn sàng mở cửa thị trường cho hàng hóa xuất khẩu của Mỹ

Trong khuôn khổ chuyến công tác tại Mỹ, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã có các cuộc làm việc với Thượng nghị sĩ Roger Marshall và lãnh đạo Tập đoàn Exxon Mobil nhằm thúc đẩy quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt – Mỹ, đặc biệt trong lĩnh vực thương mại, năng lượng và đầu tư.

Xóa bỏ thuế khoán: “Bước đệm thể chế” đưa hộ kinh doanh lên doanh nghiệp

Chấm dứt cơ chế thuế khoán từ năm 2026 không chỉ là điều chỉnh kỹ thuật thuế mà còn là cải cách tư duy quản lý, góp phần tạo lập môi trường kinh doanh minh bạch, bình đẳng. Song để chính sách đi vào thực tiễn một cách hiệu quả, cần có giai đoạn chuyển tiếp hợp lý và sự hỗ trợ linh hoạt để hộ kinh doanh “lớn lên” mà không bị ngợp trong thủ tục và chi phí tuân thủ.

Hàng giả, ai thiệt hại?

Hàng giả, hàng nhái không chỉ gây thiệt hại cho doanh nghiệp làm ăn chân chính, mà còn đe dọa trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng và uy tín quốc gia. Trong cuộc chiến đầy cam go này, không ai là người đứng ngoài cuộc – từ cơ quan chức năng, doanh nghiệp đến từng người dân.

Loại bỏ những rào cản để kinh tế tư nhân phát triển theo Nghị quyết 68

Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị được ví như “cơn mưa rào” đối với khu vực kinh tế tư nhân sau một thời kỳ khô hạn chính sách. Tuy nhiên, để nước mưa thực sự thấm đất, cộng đồng doanh nghiệp và chuyên gia cho rằng cần đồng bộ tháo gỡ hai nút thắt lớn: thể chế pháp lý chồng chéo và cơ chế tín dụng ngặt nghèo. Quan trọng hơn cả, chính sách chỉ hiệu quả khi được triển khai thực chất, có trọng tâm và đến đúng địa chỉ.

Dệt may – da giày Việt Nam: Hướng đến chuỗi cung ứng tự chủ và thị trường mới

Trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu biến động, rủi ro thuế quan gia tăng và yêu cầu khắt khe về phát triển bền vững từ các thị trường lớn, ngành dệt may – da giày Việt Nam đang nỗ lực tái cấu trúc chiến lược. Việc mở rộng thị trường xuất khẩu, tự chủ nguyên phụ liệu và ứng dụng công nghệ số đang được xác định là những “chìa khóa” quan trọng giúp ngành hàng chủ lực này giữ vững vị thế trên bản đồ thương mại toàn cầu.

Việt Nam xuất siêu 4,67 tỷ USD, máy tính – dệt may dẫn dắt tăng trưởng

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều bất định, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam trong 5 tháng đầu năm 2025 vẫn đạt 355,79 tỷ USD, tăng 15,7% so với cùng kỳ năm ngoái. Xuất khẩu tăng trưởng 14% lên 180,23 tỷ USD, nhập khẩu đạt 175,56 tỷ USD, tăng 17,5%, giúp cán cân thương mại tiếp tục xuất siêu 4,67 tỷ USD – theo số liệu từ Cục Thống kê (Bộ Tài chính).

Giăng bẫy giữa cơn sốt vàng: Mạo danh ngân hàng, doanh nghiệp để lừa đảo

Khi giá vàng trong nước chênh cao so với thế giới và nguồn cung khan hiếm, nhu cầu mua tích trữ tăng mạnh đã tạo “đất diễn” cho hàng loạt hình thức lừa đảo. Từ giả mạo thương hiệu kinh doanh vàng đến mạo danh ngân hàng, các đối tượng lừa đảo ngày càng tinh vi, đánh vào lòng tin và tâm lý muốn sinh lời nhanh của người dân. Nhiều ngân hàng, doanh nghiệp lớn đồng loạt phát đi cảnh báo, kêu gọi khách hàng nâng cao cảnh giác để không trở thành nạn nhân.

Gỡ rào cản công nghệ để hộ kinh doanh nhỏ lẻ thực hiện kê khai thuế

Từ ngày 1/6/2025, hàng chục nghìn hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỷ đồng mỗi năm phải chuyển từ thuế khoán sang kê khai thực tế và sử dụng hóa đơn điện tử. Trong bối cảnh Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị yêu cầu xóa bỏ hoàn toàn hình thức thuế khoán trong năm 2026, nhiều chuyên gia cho rằng cần có chính sách hỗ trợ công nghệ, chi phí và thủ tục đơn giản hóa để hộ kinh doanh nhỏ lẻ yên tâm chuyển đổi.

Tôm Việt Nam bất ngờ chịu thuế chống bán phá giá cao từ Hoa Kỳ

Bộ Thương mại Hoa Kỳ vừa công bố kết quả sơ bộ rà soát hành chính lần thứ 19 về thuế chống bán phá giá tôm đông lạnh từ Việt Nam, trong đó một doanh nghiệp bị áp mức thuế cao đột biến 35,29%. Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam cùng các doanh nghiệp liên quan bày tỏ quan ngại sâu sắc, cho rằng có sai sót trong quá trình tính toán.

Chỉ số giá tiêu dùng tháng 5 tăng nhẹ, giá vàng và USD tiếp tục biến động

CPI tháng 5/2025 tăng 0,16% so với tháng trước, lạm phát cơ bản tăng 0,33%. Biến động giá vàng và tỷ giá USD tiếp tục thu hút sự chú ý của thị trường tài chính.

Từ 1/6, hộ kinh doanh kê khai thuế ra sao để không bị vi phạm?

Từ ngày 1-6-2025, hàng chục nghìn hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm chính thức phải sử dụng hóa đơn điện tử phát hành từ máy tính tiền kết nối trực tiếp với cơ quan thuế, thay cho hình thức thuế khoán truyền thống. Đây là bước đi quan trọng nhằm minh bạch hóa nguồn thu, nhưng cũng đặt ra không ít thách thức về chuyển đổi số và tuân thủ pháp lý với khu vực kinh tế nhỏ lẻ.

Không áp thuế đối ứng 46%: Lợi ích cho cả Việt Nam và Hoa Kỳ

Bộ trưởng Đỗ Đức Duy: "Không áp thuế đối ứng sẽ tạo việc làm cho người lao động Mỹ, giúp người tiêu dùng được tiếp cận thực phẩm chất lượng cao với giá hợp lý từ Việt Nam".

Kinh tế tư nhân: Gỡ rào cản, trao trọng trách để bứt phá

Tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nam 2025 phiên thứ hai với chủ đề “Kinh tế tư nhân: Gỡ rào cản – Giao trọng trách”, nhiều chuyên gia cho rằng thời điểm hiện tại là cơ hội vàng để khu vực tư nhân vươn lên đóng vai trò trung tâm, động lực quan trọng nhất của nền kinh tế. Tuy nhiên, để hiện thực hóa điều đó, cần tháo gỡ rào cản thể chế, đảm bảo an toàn pháp lý và thiết lập hành lang phát triển minh bạch, công bằng.

“Chỉ nhận tiền mặt” để né thuế: Coi chừng bị xử lý hình sự

Trước tình trạng một số cơ sở kinh doanh từ chối thanh toán chuyển khoản để né thuế, Chi cục Thuế Khu vực I (thuộc Cục Thuế TP Hà Nội và tỉnh Hòa Bình) đã phát đi thư ngỏ khuyến nghị hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh tuân thủ nghiêm quy định pháp luật về thuế, đồng thời nhấn mạnh hành vi "chỉ nhận tiền mặt" không làm giảm nghĩa vụ thuế mà có thể bị xử lý theo pháp luật.

Đàm phán thương mại Việt Nam – Hoa Kỳ: Tạo đà cho bước tiến mới

Hai Bộ trưởng Việt Nam và Hoa Kỳ cam kết tăng cường hợp tác, đẩy nhanh tiến độ đàm phán Hiệp định thương mại đối ứng, tạo tiền đề cho vòng đàm phán kỹ thuật thứ ba dự kiến tổ chức trong nửa đầu tháng 6-2025.

Xem thêm