Sá sùng - đặc sản thượng hạng ở Quảng Ninh xưa chỉ dành cho vua chúa

Sá sùng Quảng Ninh thường có màu nâu đỏ, có hình dạng giống giun đất.

Là dược liệu quý trong Đông y

Ở Việt Nam, Quảng Ninh là một trong những địa danh có nhiều sá sùng nhất hiện nay, đặc biệt là huyện Vân Đồn. Sá sùng Quảng Ninh thường có màu nâu đỏ, có hình dạng giống giun đất, thân có những sợi vân nhỏ và ruột sá sùng chứa toàn cát.

Sá sùng là loài động vật thân mềm, không xương, dài khoảng 5-10cm, màu nâu đỏ, thân có những sợi vân nhỏ, ruột chứa đầy cát. Sá sùng thường được các ngư dân vùng biển Quảng Ninh bắt vào sáng sớm, khi nước triều vừa rút.

Người ta nhận biết nơi sống của sá sùng dựa vào dấu vết của chúng sau một đêm đi kiếm ăn, giao phối. Mùa khai thác sá sùng thường diễn ra từ tháng 3 đến tháng 7 và cũng là lúc sá sùng có chất lượng tốt nhất.

Sá sùng có thể ăn tươi hoặc sấy khô dùng dần.

Để bắt được sá sùng, người dân dùng dụng cụ là chiếc mai to, thục mạnh lưỡi mai xuống cát, dùng lực vít cán mai để bẩy cát lên, lộ ra những con sá sùng mềm như nhộng. Người săn sá sùng phải tinh mắt để nhìn đúng tổ; tay phải nhanh, chân phải khỏe để đạp cây mai cắm thật sâu, chặn con mồi không lẩn vào trong cát. Con sá sùng sau đó được sơ chế bằng cách lộn ngược ra để loại bỏ hết cát và tạp chất bên trong, sau đó rửa bằng nước muối để giảm mùi tanh. Sá sùng có thể ăn tươi hoặc sấy khô dùng dần.

Sinh trưởng dưới lớp cát sâu, sá sùng có tính mát, vị mặn, giúp thanh nhiệt, giải độc, bổ dương khí, là dược liệu quý trong Đông y. Theo nghiên cứu thì sá sùng chứa 17 nguyên tố khoáng và 18 loại axit amin, trong đó có nhiều loại cần thiết cho cơ thể. Dùng sá sùng thường xuyên rất có lợi với người mắc bệnh suy nhược thần kinh, tiểu đêm, đổ mồ hôi trộm…

Chứa nhiều chất dinh dưỡng, sá sùng được chế biến thành nhiều món ngon với hương vị hấp dẫn như chiên giòn, xào, nướng, nấu cháo, canh… Đặc biệt, với nhiều hàng phở gia truyền, sá sùng là gia vị không thể thiếu trong nước dùng để mang lại vị phở đặc trưng, đậm đà, thanh ngọt.

Kinh nghiệm chọn sá sùng

Sá sùng là một trong những loại hải sản vô cùng quý hiếm hiện nay. Bởi loại hải sản này có chứa rất nhiều giá trị dinh dưỡng tốt cho sức khỏe của con người. Theo nghiên cứu thì sá sùng chứa 17 nguyên tố khoáng và 18 loại axit amin. Trong số các loại chất dinh dưỡng đó có 8 loại rất cần thiết cho cơ thể. Theo Đông y, sá sùng có vị ngọt, tính mát, thanh nhiệt nên được sử dụng để chữa rất nhiều bệnh khác nhau.

Sá sùng tươi cũng là một trong những lựa chọn của rất nhiều người. Tuy nhiên, rất ít người có kinh nghiệm trong việc lựa chọn sá sùng tươi. Để mua được những con sá sùng ngon, giữ nguyên chất dinh dưỡng thì bạn nên chọn sá sùng mình dày, to đều, sạch cát. Đặc biệt, sá sùng phải có mùi thơm đặc trưng của hải sản vùng biển đó chính là vị tanh.

Sá sùng có thể làm được rất nhiều món như xào, nướng, nấu cháo, tẩm bột chiên giòn...

Khi mua sá sùng Quảng Ninh bạn không nên chọn vội. Bởi như vậy rất dễ mua phải những loại sá sùng kém chất lượng. Tuy vẻ bên ngoài, hình dáng của nó khá giống với sá sùng thật nhưng chắc chắn những loại sá sùng kém chất lượng thì mùi vị và chất bổ dưỡng không được đảm bảo.

Nếu những ai muốn mua sá sùng khô về làm quà thì sá sùng phơi khô là lựa chọn hoàn hảo nhất dành cho bạn. Khi mua sá sùng khô bạn cũng nên chú ý, bởi không phải loại sá sùng nào cũng có giá thành như nhau. Sá sùng Quảng Ninh đắt hay rẻ còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố khác nhau như kích thước, chất lượng,...

Và một điều quan trong khi chọn mua sá sùng phơi khô đó là không mua sá sùng đã ngả màu. Bởi khi sản phẩm đổi màu có nghĩa là đã để quá lâu hoặc bị mốc. Nếu ăn vào sẽ rất có hại cho sức khỏe con người.

Sá sùng là một trong những loại hải sản vô cùng quý hiếm hiện nay.

Để có thể mua được món quà sá sùng Quảng Ninh khô, ngon thì bạn nên chọn những con sá sùng có mình dày và có kích thước đều. Ngược lại với sá sùng tươi thì khi được phơi khô, sá sùng sẽ có mùi thơm chứ không tanh và có màu trắng ngà. Nếu sá sùng có màu trắng ngà nhưng mình không được dày thì cũng không nên mua.

Về Quảng Ninh, ai cũng thưởng thức món đặc sản sá sùng. Với những lợi ích cho sức khỏe, sá sùng con được cánh mày râu truyền tai như là món bồi bổ sức khỏe sinh lý rất tốt. Sá sùng tươi sau khi rửa sạch đất cát và lộn bỏ ruột có giá từ khoảng 500,000 - 800,000 đồng/kg. Với sá sùng khô thì có giá cao hơn nhiều, tại Quảng Ninh, 1kg sá sùng khô được chào bán với giá từ 3 triệu - 4 triệu đồng./.