Tiêu đen
Tiêu đen là loại tiêu quen thuộc và được sử dụng phổ biến nhất trong gain bếp mỗi chúng ta.
Hạt tiêu đen được thu hoạch khi tiêu gần chín, quả còn xanh hoặc có điểm vàng trong chùm quả, bên trong đã xuất hiện phần sọ cứng. Tiếp theo, hạt tiêu được phơi dưới nắng, hạt săn lại, chuyển thành màu đen.
Tiêu đen thường được dùng như một loại dược liệu để trị các loại bệnh như ho, đau họng hay cảm lạnh. Ngoài ra, tiêu đen còn là vị thuốc giúp ngăn ngừa ung thư vú, hỗ trợ giảm cân và chống cảm lạnh, điều trị một số vấn đề về dạ dày như chứng khó tiêu, đầy hơi, táo bón. Không những vậy, tiêu đen còn có tác dụng chữa bệnh. Tiêu trắng thường được dùng với công dụng tăng hương vị món ăn nhiều hơn.
Tiêu sọ
Tiêu sọ còn có tên gọi là hồ tiêu trắng hay hồ tiêu sọ. Hạt tiêu trắng có được bằng cách thu hoạch tiêu đã chín đỏ, sau đó ngâm trong nước cho phần vỏ và thịt hạt mềm ra rồi chà sát để lấy phần sọ bên trong. Tiếp theo, người ta cũng sẽ mang phơi nắng để hạt tiêu chuyển dần sang màu trắng ngà hoặc vàng xám.
Tiêu trắng thường được dùng với công dụng tăng hương vị món ăn nhiều hơn.
Loại tiêu sọ này có màu trắng ngà hoặc trắng xám, ít nhăn nheo và ít thơm hơn vì đã bị loại bỏ phần vỏ, phần tinh dầu cay tuy nhiên chúng lại có vị cay hơn vì đã quá chín.
Tiêu hồng
Tiêu hồng hay còn gọi là tiêu đỏ là cây bụi nhỏ có tên khoa học là Schinus terebinthifolius và tên tiếng anh là Pink Pepper.
Nói về độ cay và thơm, tiêu hồng hoàn toàn thua các loại tiêu ở Việt Nam nhưng vì có màu sắc đẹp và khó trồng nên giá thành khá cao và thích hợp để decor trong các món ăn, nhất là món Âu.
Nhưng hạt tiêu hồng lại đóng góp rất nhiều trong y học: chúng có tác dụng kích thích lợi tiểu, nhuận tràng, điều trị triệu chứng của các bệnh cúm, cảm lạnh, ho hoặc viêm phế quản. Tiêu hồng có tính chất kháng viêm, được sử dụng để điều trị các bệnh phụ khoa như viêm âm đạo mãn tính hay là liều thuốc cho rối loạn kinh nguyệt. Tuy nhiên, nên lưu ý rằng phụ nữ mang thai không nên sử dụng hạt tiêu hồng.
Tiêu xanh
Hạt tiêu xanh là gia vị quen thuộc trong bếp của các gia đình. Nó được thêm vào tẩm ướp, nấu các món ăn để tăng thêm mùi thơm. Hạt tiêu xanh là sản phẩm được hái từ cây tiêu khi còn xanh, hạt bên trong vẫn chưa cứng, có vị cay nhẹ. Trong hạt tiêu xanh có chứa rất nhiều vitamin C, tốt cho sức khỏe con người.
Các nhà khoa học đã nghiên cứu cho thấy ½ cốc hạt tiêu xanh cung cấp tới 230% nhu cầu canxi 1 ngày cho mỗi người. Ngoài ra trong hạt tiêu còn chứa rất nhiều các chất có lợi cho sức khỏe khác như: tinh dầu, chất béo, tinh bột, piperin và chanvixin tạo vị cay hắc cho tiêu.
Hạt mắc khén
Đây là thứ gia vị rất đặc biệt của Tây Bắc, có mùi thơm độc đáo bất ngờ! Nhiều người cứ gọi là “Hạt Tiêu rừng”,
Quả hình tròn, hạt hình cầu khi chín màu đen óng, hạt mắc khén thực chất là vỏ hạt, có vị cay và thơm, được sử dụng như một gia vị truyền thống của các dân tộc thiểu số ở Tây Bắc Việt Nam, nhất là người Thái.
Thời điểm thu hoạch hạt mắc khén là thời điểm cây ra quả, người dân sẽ bẻ nguyên cả chùm rồi đem về phơi hoặc hong khô trên bếp để dùng quanh năm mà không sợ bị hỏng.
Thực ra, nên gọi tên loại gia vị này là quả mắc khén vì loại gia vị này là cả quả phơi khô chứ không phải chỉ dùng hạt. Quả mắc khén lúc tươi thường có màu xanh lá cây. Ngon nhất thì dùng lúc quả còn tươi nhưng vì nhu cầu sử dụng quanh năm mà quả chỉ có thể bảo quản trong một thời gian ngắn nên bắt buộc phải phơi khô để bảo quản thì mới sử dụng được lâu.
Thanh Hà (Theo HHTH)
