 |
| Lạp xưởng nướng đá đang gây sốt với giới trẻ bởi sự mới lạ. |
Lạp xưởng nướng đá có ảnh hưởng đến sức khỏe?
Lạp xưởng nướng đá không chỉ là một biến thể thú vị của món ăn truyền thống mà còn là một trải nghiệm ẩm thực độc đáo mà chắc chắn nhiều người muốn thử. Lạp xưởng nướng đá hay còn có tên gọi khác là xúc xích Hà Khẩu đang là một trend ẩm thực mới trong giới trẻ và trở thành "cơn sốt" trong thế giới ăn vặt. Để thưởng thức món ăn này, nhiều người đã không ngần ngại xếp hàng chờ từ 15 đến 20 phút, thậm chí lâu hơn.
Lạp xưởng nướng đá là một cách nướng có xuất xứ từ Trung Quốc. Theo đó, món ăn được nướng trên một lớp đá sỏi, bên dưới sử dụng bếp điện để tạo nhiệt cho những viên sỏi ở trên. Theo lời của người bán hàng thì việc nướng trên đá (sỏi) như vậy sẽ tốt hơn cho sức khỏe so với nướng bằng than hay ga. Thế nhưng, không ít người cũng lo lắng về chuyện món ăn này chứa nhiều chất béo không kém các món chiên, rán khác.
Theo nhận định của những người từng thưởng thức món này, hương vị của nó không thật sự suất xắc, nhưng có điều thú vị là nó được nướng trên những viên đá sỏi, hơi nóng của viên đá sẽ khiến lạp xưởng chín đều bên ngoài, nhưng vẫn giữ được độ mềm ẩm bên trong. Ngoài ra, khi lạp xưởng được ăn kèm với ớt bột cũng tạo nên hương vị khác biệt mà không một loại xúc xích hay lạp xưởng nào có được.
Trước cơn sốt của món ăn vỉa hè này, nhiều chuyên gia đã lên tiếng cảnh báo về vấn đề an toàn với sức khỏe khi sử dụng. PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh (Chuyên gia về Công nghệ thực phẩm) cho rằng, món ăn này tạo nên cơn sốt vì nó đánh vào sự tò mò của mọi người, khi đã tạo được hiệu ứng thì người đến xem và mua ăn thử càng đông, tạo ra cảnh tượng xếp hàng.
Theo ông Thịnh, bản chất của việc nướng đá cũng chỉ là làm thực phẩm chín bằng nhiệt, thay vì nướng trực tiếp ở lò, hay rán truyền thống thì họ đưa đá lên than (hoặc lửa), sau đó khiến cho đá nóng và cho thực phẩm vào làm chín. Nếu nhìn bề ngoài, cách làm này tưởng an toàn, tuy nhiên nó lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ với sức khỏe mà mọi người nên tránh.
Một cây lạp xưởng nướng đá chứa bao nhiêu calo?
Lượng calo trong lạp xưởng có thể thay đổi tùy theo cách chế biến. Một cây lạp xưởng nướng đá có thể có từ 250 đến 400 calo không kể sốt, và 250-450 calo nếu thêm sốt ớt.
Lạp xưởng hấp hoặc luộc có thể có ít calo hơn do không cần thêm dầu mỡ để chế biến. Lạp xưởng chiên hoặc xào với các loại rau hay nguyên liệu khác có thể làm tăng lượng calo do thêm dầu mỡ và nguyên liệu khác. Tuy nhiên lượng calo cũng phụ thuộc vào lượng dầu và loại rau được sử dụng.
Để biết chính xác lượng calo trong món lạp xưởng nướng đá mà bạn đang thưởng thức, cần có thông tin chi tiết về loại lạp xưởng và cách chế biến cụ thể.
Mỗi ngày, mỗi người có thể ăn bao nhiêu cây lạp xưởng nướng đá?
Cũng giống như các loại thực phẩm chế biến khác, lạp xưởng nướng đá không được khuyến khích tiêu thụ nhiều. Bạn nên ăn với số lượng hợp lý, tùy thuộc vào nhu cầu calo và chế độ ăn uống tổng thể của mình.
Mỗi 100 gram lạp xưởng nướng đá chứa khoảng 508 calo, trong khi một bát cơm (250 gram) chứa khoảng 116 calo. Như vậy, ăn một cây lạp xưởng nướng đá tương đương với 2 bát cơm.
Ngoài ra, sau khi được nướng ở nhiệt độ cao, hàm lượng chất béo trong lạp xưởng sẽ tăng lên rất nhiều. Bên cạnh đó, một lượng muối cũng được thêm vào lạp xưởng trong quá trình sản xuất. Bởi vậy, nếu bạn ăn quá nhiều có thể gây khô miệng, khát nước và các triệu chứng nghiêm trọng khác như đau họng, nóng trong người.
Thông thường, theo khuyến nghị thì bạn không nên ăn quá 2 cây lạp xưởng nướng đá trong một ngày để đảm bảo chế độ ăn cân đối và lành mạnh. Điều quan trọng là phải có một chế độ ăn đa dạng và cân đối với đủ loại thực phẩm từ các nhóm thực phẩm khác nhau.
Cảnh báo khả năng gây hại với sức khỏe
 |
| PGS Nguyễn Duy Thịnh cảnh báo ăn lạp xưởng nướng đá tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây hại với sức khỏe. |
Theo PGS Nguyễn Duy Thịnh cảnh báo khả năng gây hại với sức khỏe của món ăn này như sau:
Nguy cơ từ việc nướng đá
Ông Thịnh cho rằng, với hàng dài người chờ đợi đến lượt để mua lạp xưởng như vậy, có thể chủ quán không thể thay và vệ sinh đá thường xuyên, từ đó dẫn tới nguy cơ gây bệnh, kể cả với những loại đá chất lượng cao.
Trong quá trình nướng, sẽ có lượng dầu, mỡ nhất định hoặc mỡ trong chính chiếc lạp xưởng sẽ chảy ra và ngấm xuống những viên đá. Khi đó, dưới tác dụng của nhiệt, mỡ này sẽ bị đốt cháy và tạo ra các chất nguy hại với sức khỏe, trong đó có chất gây ung thư.
Nguy cơ mất vệ sinh an toàn thực phẩm
Khi được bày bán ở vỉa hè với số lượng lớn như vậy, không ai có thể khẳng định rằng lạp xưởng có nguồn gốc an toàn. Ngoài ra, trong quá trình bảo quản, vận chuyển, nếu không đảm bảo thì món ăn rất dễ bị vi khuẩn tấn công, bởi bản chất đây là thực phẩm đã được chế biến sẵn. Do vậy, nguy cơ bị ngộ độc do mất an toàn vệ sinh thực phẩm là rất cao.
Nguy cơ gia tăng các bệnh lý mãn tính
Ông Thịnh cho rằng, bản chất của lạp xưởng cũng là thực phẩm chế biến sẵn, vì thế ngoài các chất bảo quản thì chúng còn chứa nhiều muối. Nếu ăn thường xuyên, ăn với số lượng lớn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe như gây ung thư, tăng huyết áp, tim mạch…
TS.BS Nguyễn Trọng Hưng (Viện Dinh dưỡng Quốc gia) cũng cho rằng, nên hạn chế sử dụng những món đồ chế biến sẵn như lạp xưởng, xúc xích, thịt hun khói, thịt muối... Mặc dù không thể phủ nhận món ăn này rất tiện lợi và có hương vị kích thích người ăn, nhất là trẻ nhỏ, chúng tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây hại với sức khỏe.
“Rất khó để cấm mọi người sử dụng thức ăn chế biến sẵn, vì thế chúng tôi chỉ khuyến cáo nên hạn chế, sử dụng chỉ một lần/tuần và không dùng quá nhiều một lúc. Khi dùng nên ăn nhiều rau xanh để giúp tiêu hóa dễ hơn, quét bớt mỡ thừa và cân bằng dưỡng chất cho cơ thể. Nên mua về tự chế biến, tránh ăn ở vỉa hè vì nguyên liệu và cách chế biến không đảm bảo an toàn”, bác sĩ Hưng khuyên.thực
Những khuyến cáo khi ăn lạp xưởng nướng đá
Ăn lạp xưởng nướng đá, cũng như các loại thực phẩm khác có chứa calo và chất béo cao, có những khuyến cáo cụ thể như sau:
Hạn chế lượng tiêu thụ: Không nên ăn quá nhiều lạp xưởng nướng đá trong một ngày vì chúng có thể làm tăng lượng calo và chất béo bão hòa tiêu thụ.
Cân đối chế độ ăn: Nên kết hợp lạp xưởng với rau củ và nguồn protein ít chất béo để tạo nên một bữa ăn cân đối hơn. Nên chú ý đến cách chế biến để tránh việc thêm quá nhiều dầu mỡ không cần thiết.
Tính toán nhu cầu calo: Đối với những người đang theo chế độ ăn kiêng hoặc có nhu cầu calo cụ thể, cần xác định lượng calo từ lạp xưởng nướng đá và điều chỉnh lượng thực phẩm tiêu thụ trong ngày cho phù hợp.
Đối với người có vấn đề sức khỏe: Những người có vấn đề về tim mạch, huyết áp cao hoặc cholesterol nên thận trọng khi tiêu thụ do lượng chất béo bão hòa và natri có thể cao.
Đa dạng hóa chế độ ăn: Không nên phụ thuộc quá nhiều vào một loại thực phẩm nào, kể cả lạp xưởng nướng đá. Nhớ rằng mọi khuyến cáo cần phải dựa trên nhu cầu và điều kiện cụ thể của mỗi người. Tốt nhất, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng trước khi tiêu thụ.
