Trà - "cứu tinh" cho hệ tiêu hóa ngày Tết Tư thế yoga đơn giản cho hệ tiêu hóa khỏe mạnh Đậu lăng - dinh dưỡng cho trái tim và hệ tiêu hóa |
Men vi sinh (Probiotic) là các vi sinh vật sống có lợi cho sức khỏe, đặc biệt hỗ trợ cải thiện hệ tiêu hóa và ngăn ngừa các rối loạn đường ruột. Chúng tồn tại tự nhiên trong cơ thể, đóng vai trò bảo vệ, hỗ trợ quá trình tiêu hóa và giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột.
![]() |
Men vi sinh có nhiều trong sữa chua, trà kombucha, thực phẩm lên men... |
Là những vi khuẩn có lợi, probiotic có khả năng ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây hại, từ đó góp phần tăng cường hệ miễn dịch. Chúng có mặt trong nhiều loại thực phẩm như sữa chua, trà kombucha, thực phẩm lên men (phô mai kefir, súp miso, kimchi…) và các chế phẩm bổ sung dạng lỏng, viên nang hoặc viên nén.
Tuy nhiên, không phải ai cũng phù hợp để sử dụng men vi sinh, cần cân nhắc trước khi bổ sung vào chế độ dinh dưỡng.
Người suy giảm miễn dịch
Men vi sinh chứa các vi khuẩn hoặc nấm men có lợi, nhưng đối với những người có hệ miễn dịch suy yếu – như bệnh nhân ung thư đang hóa trị, người nhiễm HIV/AIDS, hoặc người sử dụng thuốc ức chế miễn dịch sau ghép tạng – việc bổ sung probiotic có thể tiềm ẩn rủi ro.
Thay vì mang lại lợi ích, các vi khuẩn có lợi này đôi khi có thể gây nhiễm trùng nghiêm trọng. Một số nghiên cứu đã ghi nhận các trường hợp nhiễm khuẩn huyết ở bệnh nhân suy giảm miễn dịch sau khi sử dụng men vi sinh. Dù tình huống này hiếm gặp, nhưng các bác sĩ vẫn khuyến cáo cần thận trọng hoặc tránh sử dụng probiotic trong những trường hợp này để đảm bảo an toàn cho người bệnh.
Trẻ sinh non
Trẻ sinh non có hệ tiêu hóa chưa phát triển hoàn chỉnh, do đó việc sử dụng men vi sinh có thể tiềm ẩn rủi ro và thường không được khuyến khích.
Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã cảnh báo về các trường hợp trẻ sơ sinh, đặc biệt là trẻ sinh non, bị nhiễm trùng nặng hoặc thậm chí tử vong sau khi sử dụng men vi sinh không đúng cách. Vì vậy, để đảm bảo an toàn và đạt hiệu quả tốt nhất, cha mẹ cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ khi bổ sung men vi sinh cho trẻ, bao gồm cả liều lượng và cách sử dụng phù hợp.
![]() |
Trẻ sinh non có hệ tiêu hóa chưa phát triển hoàn chỉnh, không bổ sung men vi sinh. |
Trẻ em mắc hội chứng ruột ngắn
Hội chứng ruột ngắn xảy ra khi một phần mô ruột bị cắt bỏ do phẫu thuật hoặc bệnh lý, làm suy giảm khả năng hấp thu dưỡng chất. Điều này cũng có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của men vi sinh và tiềm ẩn nguy cơ nhiễm trùng.
Đã có báo cáo về các trường hợp nhiễm khuẩn huyết liên quan đến Lactobacillus GG ở trẻ mắc hội chứng ruột ngắn. Vì vậy, việc sử dụng men vi sinh ở nhóm đối tượng này cần được cân nhắc cẩn thận và tuân theo chỉ định chặt chẽ của bác sĩ để đảm bảo an toàn.
Người cao tuổi bị bệnh cấp tính
Men vi sinh đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe ở người cao tuổi. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng lợi ích của men vi sinh không chỉ giới hạn ở việc hỗ trợ chức năng đường ruột mà còn mở rộng đến các lĩnh vực như tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện nhận thức, giảm nguy cơ trầm cảm, hỗ trợ trao đổi chất và duy trì sức mạnh cơ bắp.
Tuy nhiên, nếu người cao tuổi mắc bệnh cấp tính hoặc bệnh lý nghiêm trọng, việc bổ sung men vi sinh cần được xem xét cẩn thận. Tốt nhất, họ nên tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo sử dụng đúng cách và phù hợp với tình trạng sức khỏe của mình.
Người mắc bệnh nặng
Bệnh nhân nằm trong khoa chăm sóc đặc biệt (ICU) thường có tình trạng sức khỏe phức tạp và hệ miễn dịch suy yếu, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc bổ sung men vi sinh trong những trường hợp này có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, chẳng hạn như viêm nội mạc tim do vi khuẩn probiotic.
![]() |
Trong môi trường bệnh viện, nơi có nhiều loại vi khuẩn kháng thuốc, men vi sinh có thể vô tình trở thành một yếu tố gây rủi ro. |
Hơn nữa, trong môi trường bệnh viện, nơi có nhiều loại vi khuẩn kháng thuốc, men vi sinh có thể vô tình trở thành một yếu tố gây rủi ro, làm phức tạp thêm tình trạng của bệnh nhân. Vì vậy, việc sử dụng men vi sinh ở những bệnh nhân mắc bệnh nặng cần được cân nhắc kỹ lưỡng và chỉ thực hiện dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ.
Người mắc khối u ác tính
Những người bị khối u ác tính, đặc biệt là bệnh nhân đang trong quá trình điều trị ung thư, thường có hệ miễn dịch suy giảm. Trong trường hợp này, việc sử dụng men vi sinh có thể không mang lại lợi ích mà thậm chí còn gây tác động xấu đến chức năng miễn dịch.
Do đó, bệnh nhân ung thư cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bổ sung men vi sinh để đảm bảo an toàn và tránh những rủi ro tiềm ẩn đối với sức khỏe.
Người có bệnh lý ruột nghiêm trọng
Những người mắc bệnh Crohn hoặc viêm loét đại tràng thường có niêm mạc ruột bị tổn thương, khiến hệ tiêu hóa trở nên nhạy cảm hơn. Việc bổ sung men vi sinh trong những trường hợp này có thể làm tăng nguy cơ kích ứng, gây phản ứng không mong muốn và thậm chí làm trầm trọng thêm tình trạng viêm nhiễm.
Ngoài ra, nhiều bệnh nhân viêm ruột đang điều trị bằng thuốc ức chế miễn dịch hoặc thuốc sinh học. Việc sử dụng men vi sinh song song với những loại thuốc này có thể dẫn đến tương tác không mong muốn và làm phức tạp quá trình điều trị. Vì vậy, người mắc bệnh lý đường ruột cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng men vi sinh để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Bệnh nhân đang hồi phục sau phẫu thuật đường ruột
Sau phẫu thuật đường ruột, hệ tiêu hóa cần thời gian để phục hồi, và niêm mạc ruột có thể vẫn đang trong quá trình tái tạo. Việc bổ sung men vi sinh trong giai đoạn này có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng hoặc gây ra các biến chứng không mong muốn.
Người dị ứng với thành phần của men vi sinh
Mặc dù men vi sinh thường được coi là an toàn, nhưng một số người có thể bị dị ứng với các thành phần trong sản phẩm, chẳng hạn như protein từ vi khuẩn lactobacillus, chất bảo quản hoặc các thành phần phụ khác.
Phản ứng dị ứng có thể dao động từ nhẹ (phát ban, ngứa) đến nghiêm trọng (khó thở, sốc phản vệ). Những người có tiền sử dị ứng thực phẩm hoặc nhạy cảm với các sản phẩm lên men như sữa chua, kefir có nguy cơ cao hơn khi sử dụng men vi sinh.
![]() |
![]() |
![]() |