Loại hạt tưởng là “rác” bỏ đi, hoá ra lại cực kì tốt cho sức khỏe

Vì sức khỏe cộng đồng 16/06/2023 14:59 Theo dõi TH&SP trên

Khi nói đến tác dụng làm thuốc của trái vải, người ta chỉ hay nhắc tới cùi vải, rất ít khi nói đến hạt vải. Trên thực tế, hạt vải là vị thuốc đã được sử dụng trong dân gian và Đông y từ rất lâu đời.

Lạ đời, thứ hạt người Việt thường bỏ đi, ở nước ngoài có giá tiền triệu 9 lợi ích tuyệt vời của quả vải thiều đối với sức khỏe 5 món ăn giải khát ngon miễn chê từ quả vải

Loại hạt tưởng là “rác” bỏ đi, hoá ra lại cực kì tốt cho sức khỏe

Theo Đông y, hạt vải (có tên khác là lệ chi hạch, lệ nhân, đại lệ hạch) có vị cam sáp (ngọt chát), tính ôn (tính ấm), có tác dụng tán hàn chỉ thống, tốt cho bệnh nhân tiêu chảy, đau răng, đau tinh hoàn và tiểu đường type 2, đau dạ dày thể can vị bất hòa, thống kinh và sản hậu đau bụng do can uất khí trệ, huyết ứ.

Công dụng tuyệt vời của hạt vải rất ít người biết

Vải là loại trái ngon, lại là thứ “dược thực lưỡng dụng” vừa là thức ăn vừa là thuốc. Tuy nhiên, khi nói đến tác dụng làm thuốc của trái vải, người ta chỉ hay nhắc tới cùi vải, rất ít khi nói đến hạt vải. Trên thực tế, hạt vải là vị thuốc đã được sử dụng trong dân gian và Đông y từ rất lâu đời. Tác dụng chữa bệnh của hạt vải đã được ghi chép đầu tiên trong sách “Bản thảo diễn nghĩa” của danh y Khấu Tông Thích từ năm 1116.

Trong Đông y, hạt vải có tên lệ chi hạch; còn gọi là lệ nhân, đại lệ hạch,... Trong sách thuốc Đông y, hạt vải được xếp vào loại Thuốc lý khí (lý = chỉnh lý, lý khí = chữa trị các chứng bệnh liên quan đến chức năng của khí), cùng với những vị thuốc quen thuộc như hương phụ (củ gấu), trần bì (vỏ quít chín để lâu ngày), thanh bì (vỏ quít xanh), chỉ thực, mộc hương, ô dược,...

Theo Đông y, lệ chi hạch (hạt vải) có vị cam sáp (ngọt chát), tính ôn (ấm), vô độc (không độc); quy kinh vào 3 kinh can, vị và thận. Có tác dụng hành khí tán kết, tán hàn chỉ thống. Trong Đông y cổ truyền, chủ yếu dùng để chữa “sán khí thống” (thoát vị, đau) do hàn ngưng khí trệ, tinh hoàn sưng đau, đau dạ dày thể can vị bất hòa, thống kinh và sản hậu đau bụng do can uất khí trệ, huyết ứ.

Kết quả nghiên cứu về hóa học và dược lý đã phát hiện thêm một số tác dụng mới của hạt vải. Cụ thể: Thuốc chế từ hạt vải có tác dụng ức chế rõ ràng đối với kháng nguyên bề mặt của virut viêm gan B; có tác dụng phòng ngừa hình thành sỏi mật, có khả năng chữa trị một số thể bệnh đau dạ dày.

Đặc biệt, kết quả nghiên cứu trên động vật thí nghiệm đã cho thấy, tiêm hoạt chất chiết từ hạt vải cho chuột nhắt có tác dụng giảm đường huyết và làm cho lượng glycogen ở gan giảm rõ ràng. Kết quả nghiên cứu lâm sàng đã chứng thực: Hạt vải có tác dụng cải thiện quá trình chuyển hóa đường, có khả năng phòng trị đái tháo đường, cũng như phòng ngừa các biến chứng thận ở những người mắc đái tháo đường; Cơ chế tác động đối với đường huyết của hạt vải tương tự như tác dụng của biguanide.

Một số bài thuốc từ hạt vải

Dưới đây là một số bài thuốc từ hạt vải theo Đông y, khi áp dụng cần tham khảo ý kiến của thầy thuốc để có tư vấn phù hợp với thể trạng sức khỏe:

Hỗ trợ điều trị và phòng ngừa biến chứng tiểu đường type 2

Bài thuốc 1: Chuẩn bị hạt vải phơi khô, xắt nhỏ đem sắc lấy nước tới khi hỗn hợp cô lại thành cao. Chia cao thành các viên nhỏ khoảng 0,3g/viên. Sử dụng ngày 3 lần, mỗi lần từ 4 - 6 viên liên tục trong 3 tháng cho một liệu trình.

Bài thuốc 2: Chuẩn bị hạt vải sấy khô, tán mịn và cất trong lọ thủy tinh kín. Mỗi ngày uống 3 lần trước khi ăn 30 phút, mỗi lần uống 10g trong vòng 3 tháng.

Đau dạ dày mãn tính

Chuẩn bị hạt vải sấy khô đem tán mịn và cất trong lọ thủy tinh kín để dùng hàng ngày. Mỗi ngày uống 3 lần, mỗi lần uống 6g. Có thể pha bột với nước ấm.

Phòng ngừa sỏi mật

Chuẩn bị 20 g hạt vải, 20g hạt quýt, 10g trần bì, 2 trái hồng táo và 3 bát nước sạch. Đem các nguyên liệu đã chuẩn bị đun sôi và uống thay nước, dùng trong ngày.

Hỗ trợ chữa tinh hoàn sưng đau

Chuẩn bị hạt vải đã đốt tồn tính, nghiền mịn. Mỗi ngày lấy từ 4 - 6g bột này pha với nước ấm để uống. Mỗi ngày uống 3 lần để có hiệu quả.

Phụ nữ thống kinh, sản hậu đau bụng

Chuẩn bị 15g hạt vải thiêu tồn tính, 30g củ gấu (hương phụ) đem nghiền mịn và trộn đều. Mỗi ngày uống 3 lần, mỗi lần uống 6g pha với nước muối nhạt hoặc nước đun sôi.

Tiêu chảy

Chuẩn bị 4 - 8g hạt vải đã sấy khô đem tán mịn chiêu với nước ấm uống khi tiêu chảy.

Đau bụng dưới, sa tinh hoàn

Chuẩn bị 12g hạt vải, 4g xuyên tiêu, 4g đại hồi, 2g tiểu hồi, 12g xuyên luyện tử, 4g mộc hương, 2g thanh diêm, 2g muối ăn. Đem tất cả nghiền thành bột mịn. Ngày uống 2 lần, mỗi lần lấy 2g chiêu với nước đun sôi để có hiệu quả.

Thuốc Đông y: Công dụng y học tuyệt vời của ba loại quả mùa Hè

9 lợi ích tuyệt vời của quả vải thiều đối với sức khỏe

5 món ăn giải khát ngon miễn chê từ quả vải

Phạm Khải

Tags:

Cùng chuyên mục

Những thói quen đơn giản giúp ngăn ngừa sỏi thận hiệu quả

Những sai lầm phổ biến khi dùng thuốc nhỏ mắt

Những thời điểm vàng để uống nước tốt cho sức khỏe

Điều gì xảy ra khi ăn quá nhiều mít?

Cân bằng nội tiết tố nữ nhờ yoga

Nấm đông cô – Món ngon “dưỡng sinh” từ thiên nhiên

Người bệnh mạn tính được kê đơn thuốc ngoại trú tới 3 tháng từ 1/7

Tắm sai cách, hại da mà không biết

Từ 1/7, lao động nam được nghỉ thai sản ra sao khi vợ sinh con?

Người tiểu đường có nên ăn xoài?

Nhận diện sớm biểu hiện của bệnh zona thần kinh

Lợi ích và những điều cần tránh khi xông hơi sau khi tập gym

Tin khác

Vì sao chiều cao người Việt thấp hơn chuẩn thế giới gần 8 cm?

Chiều cao trung bình của người Việt đã cải thiện rõ rệt sau một thập kỷ, nhưng vẫn thấp hơn chuẩn toàn cầu do trẻ em chưa chăm sóc đúng trong các giai đoạn vàng.

Lạm dụng thuốc nhức đầu, hạ sốt có thể âm thầm tàn phá gan

Paracetamol là thuốc giảm đau, hạ sốt phổ biến đến mức nhiều người xem nhẹ những rủi ro tiềm ẩn. Việc lạm dụng hoặc dùng sai cách có thể gây tổn thương gan.

Từ 1/7 việc khám chữa bệnh thuận tiện hơn, quyền lợi BHYT rộng hơn

Từ ngày 1/7/2025, Luật BHYT sửa đổi chính thức có hiệu lực, mang đến hàng loạt chính sách thuận lợi cho người dân và nhóm yếu thế trong xã hội.

Mất thính lực do tiếng ồn: Nguy cơ âm thầm bạn không nên bỏ qua

Mất thính lực do tiếng ồn là dạng điếc mắc phải phổ biến thứ hai sau lão hóa. Tiếng ồn lớn không chỉ làm tổn thương tai trong mà còn gây ảnh hưởng toàn cơ thể nếu không được phòng ngừa đúng cách.

Bệnh viện Đa khoa Thanh Hóa: Xây dựng y đức từ nền tảng Đảng

Ngày 28/6, Đảng bộ Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thanh Hóa long trọng tổ chức Đại hội đại biểu nhiệm kỳ 2025–2030. Đây là sự kiện chính trị quan trọng, thể hiện rõ vai trò lãnh đạo toàn diện của Đảng trong lĩnh vực y tế, khẳng định những bước chuyển mình mạnh mẽ của bệnh viện không chỉ về chuyên môn, công nghệ, mà còn trong công tác xây dựng tổ chức Đảng trong sạch, vững mạnh, hướng tới phát triển bền vững và lấy người bệnh làm trung tâm phục vụ.

Uống nước lạnh ngày nắng nóng: Cẩn thận nếu bạn thuộc nhóm này

Nước lạnh có thể mang lại cảm giác sảng khoái tức thì trong những ngày oi bức. Tuy nhiên, với một số người, thói quen này tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe.

Rau bí – món ngon dân dã, thực phẩm vàng cho sức khỏe

Không chỉ là nguyên liệu quen thuộc trong bữa ăn hằng ngày, rau bí còn mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe nhờ giá trị dinh dưỡng cao,

Cảnh giác với thực phẩm khiến bệnh zona thần kinh nặng hơn

Zona thần kinh không chỉ gây đau đớn mà còn dễ để lại biến chứng nếu không điều trị kịp thời. Bên cạnh khám bệnh, chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát bệnh.

Chảy máu cam: Làm sao để xử lý nhanh và đúng cách tại nhà?

Không ít người lúng túng khi gặp tình huống chảy máu mũi bất ngờ. Một vài thao tác đơn giản tại chỗ có thể giúp cầm máu hiệu quả, tránh những rủi ro không đáng có.

Chuyên gia cảnh báo: Mỹ phẩm giả không chỉ phá hủy làn da mà còn đầu độc cơ thể

Mỹ phẩm giả không chỉ làm hỏng da mà còn âm thầm tàn phá cơ thể – cảnh báo từ chuyên gia da liễu sau loạt vụ thu giữ hàng tấn sản phẩm trôi nổi.

Giảm tê bì chân tay tại nhà: Những phương pháp đơn giản, hiệu quả

Tê bì chân tay là cảm giác mất cảm giác, ngứa ran hoặc cảm giác như kim châm ở các chi. Tình trạng này có thể xảy ra ở bất kỳ phần nào của cơ thể nhưng phổ biến nhất là ở tay và chân.

Những cách tự nhiên giúp bổ sung vitamin D hiệu quả

Bổ sung vitamin D không khó nếu bạn biết tận dụng đúng nguồn từ thiên nhiên. Tắm nắng hợp lý, ăn uống khoa học và kết hợp dưỡng chất phù hợp sẽ giúp cơ thể hấp thu vitamin D tối ưu.

Thói quen thường ngày âm thầm “nuôi dưỡng” gàu

Gàu không chỉ do cơ địa hay thời tiết mà còn xuất phát từ những thói quen tưởng chừng vô hại như gội đầu sai cách, dùng mỹ phẩm tóc thường xuyên, ăn uống thiếu dưỡng chất…

Chuyên gia cảnh báo tác hại của dầu cho chăn nuôi khi bị sử dụng cho người

Vụ việc hàng chục nghìn tấn dầu ăn chăn nuôi chế biến thành thực phẩm cho người. Các chuyên gia cảnh báo loại dầu này chứa độc chất có thể gây ung thư, tổn thương gan, thận và nhiều bệnh mạn tính nguy hiểm.

Vi nhựa trong căn bếp: Mối nguy âm thầm từ những vật dụng quen thuộc

Vi nhựa không chỉ tồn tại ngoài môi trường mà còn ẩn trong những vật dụng bếp quen thuộc, âm thầm phát tán vào thức ăn và đe dọa sức khỏe gia đình bạn.

Các loại trái cây bổ sung protein

Một số loại trái cây không chỉ giàu vitamin và chất xơ mà còn là nguồn protein thực vật ít ai ngờ tới. Ngoài ra, chúng còn bổ sung chất xơ, các vitamin và khoáng chất.

Lối sống hiện đại – “kẻ tiếp tay” cho suy thận ở giới trẻ

Suy thận không còn là bệnh của người già. Ngày càng nhiều người trẻ, đặc biệt dưới 40 tuổi, mắc bệnh do lối sống thiếu lành mạnh và tâm lý chủ quan với sức khỏe.

Phương pháp kiểm soát căn bệnh thoái hóa khớp gối

Thoái hóa khớp gối là bệnh xương khớp phổ biến, dù không thể chữa khỏi nhưng có thể kiểm soát tốt triệu chứng và cải thiện vận động.

Dâu tằm – Loại quả quý hay “con dao hai lưỡi”?

Giàu dưỡng chất và chất chống oxy hóa, dâu tằm mang đến nhiều lợi ích. Tuy nhiên, nếu dùng sai cách có thể tạo ra nhiều rủi ro cho sức khỏe.

Sĩ tử cần làm gì để giữ gìm sức khỏe mùa thi?

Không chỉ ôn luyện kiến thức, sĩ tử cần chú trọng dinh dưỡng, giấc ngủ và sức khỏe tinh thần để đạt phong độ tốt nhất trong kỳ thi tốt nghiệp THPT.

Căn bệnh âm thầm từ thói quen ngồi nhiều, đứng lâu

Tình trạng đứng hoặc ngồi một chỗ quá lâu tưởng chừng vô hại nhưng lại là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến suy giãn tĩnh mạch chi dưới, đặc biệt trong các ngành nghề đặc thù.

Có nên gội đầu mỗi ngày?

Nhiều người có thói quen gội đầu mỗi ngày để giữ tóc sạch và bóng khỏe, tuy nhiên các chuyên gia cảnh báo rằng việc lạm dụng có thể gây phản tác dụng, ảnh hưởng đến da đầu và chất lượng tóc.

Tổ yến bổ dưỡng, nhưng không phải ai cũng nên dùng

Tổ yến là thực phẩm quý được nhiều người tin dùng để bồi bổ sức khỏe. Tuy nhiên, không phải ai cũng phù hợp với loại thực phẩm này.

Sở Y tế Thanh Hóa khuyến cáo không sử dụng dầu phong thấp Trường Thọ giả

Trước tình trạng xuất hiện dầu phong thấp Trường Thọ giả trên thị trường, Sở Y tế Thanh Hóa đã phát đi thông báo khẩn, khuyến cáo người dân không sử dụng sản phẩm không rõ nguồn gốc, đồng thời phối hợp các cơ quan tăng cường quản lý thị trường nhằm ngăn chặn thuốc giả lưu hành.