Cây củ lùn là gì?
 |
| Cây lùn khá cao, củ lùn mọc thành chùm, nằm không sâu nên rất dễ nhổ lên. |
Củ lùn hay còn gọi là củ năng tàu, tên khoa học là Calathea allouia, đây là một loài thực vật có hoa trong họ Marantaceae, có nguồn gốc từ Nam Mỹ và một số nước như Cuba, Hispaniola, Puerto Rico, Tiểu Antilles, Brazil.... Ở một số vùng nhiệt đới, thường được trồng để thu hoạch lấy củ.
Củ lùn thường mọc thành bụi cao khoảng 1m, lá dày từ 20- 30cm. Củ lùn có hình dáng tròn nhỏ, vỏ ngoài màu vàng nhạt, có cuống dài, các củ tập trung thành chùm, bên trong thịt màu trắng trong, lõi màu trắng đục có bột. Củ lùn thường được mang luộc hoặc hấp có vị thơm thơm, giòn giòn, vị ngọt, bùi bùi nhẹ nhàng.
 |
| Cũng giống như các loại khoai khác củ lùn chứa nhiều chất xơ tốt cho sức khỏe tiêu hóa, giảm cân, giảm mỡ máu... |
Nhìn bề ngoài, củ lùn thường gây nhầm lẫn với củ từ. Tuy nhiên không giống củ từ hay các loại khoai khác, củ lùn có phần ruột giòn sần sật, ít bột nên không gây ngán.
Ở Việt Nam, củ lùn phân bố chủ yếu ở khu vực Tây Nam Bộ. Loại củ này được trồng nhiều và thu hoạch duy nhất 1 lần trong năm. Thông thường mùa củ lùn kéo dài từ tháng 11 âm lịch đến tháng 2 năm sau.
Loại củ này khá lạ lẫm với các bạn ở miền Bắc nhưng được bán nhiều ở Sài Gòn. Những năm gần đây, củ lùn trở thành loại củ được nhiều người lùng tìm. Cũng do ăn củ này không ngán, mát mát nên rất dễ ăn.
Tác dụng của củ lùn đối với sức khỏe
 |
Người thường có câu "nhỏ nhưng có võ" khi nhắc đến củ lùn. Bởi loại củ này chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe. Chính vì thế mọi người rất thích ăn loại củ mát ngọt tự nhiên này.
Củ lùn chứa nhiều kali, canxi, photpho giúp ổn định huyết áp, hỗ trợ giảm mỡ máu, cải thiện tim mạch, giảm thiểu nguy cơ đột quỵ.
Củ lùn mọng nước giúp bổ sung nước cho cơ thể, từ đó có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, mát gan, lợi tiểu.
Củ lùn chứa nhiều chất xơ tốt cho hệ tiêu hóa, phòng ngừa và trị táo bón . Ngoài ra loại củ này còn giảm cholesterol, ổn định đường huyết, giúp no lâu, giảm cân.
Trong củ lùn dồi dào các chất chống oxy hóa như vitamin A, B, C, E... làm chậm quá trình lão hóa, đẹp da, kháng viêm. Vitamin A trong thực phẩm tốt cho thị lực, phòng ngừa các bệnh về mắt.
Ăn củ lùn có tăng cân không?
 |
Ăn củ lùn sẽ không ảnh gây ảnh hưởng đến việc cân nặng của bạn vì trong củ lùn chứa tinh bột nhưng lại rất ít calo giúp các chị em phụ nữ có thể cung cấp tinh bột cho cơ thể nhưng lại không lo về vấn đề tăng cân, hơn thế nữa ăn củ lùn còn giúp làm mát cơ thể, giải độc, đem lại làn da mịn màng.
Các món ăn thơm ngon được chế biến từ củ lùn
 |
| Gà om củ lùn |
Củ lùn là loại thực phẩm dân dã, bình dị của người dân miệt vườn, sông nước. Loại củ này thường được mang luộc, hấp bán tại các bến xe từ miền Tây lên Sài Gòn như một loại đặc sản. Ngoài ra cũng như các loại khoai khác loại củ này có thể dùng để nấu chè, canh xương hầm thanh mát, ngon cơm.
Củ lùn cần luộc bao lâu để đạt độ ngon hoàn hảo?
 |
| Củ lùn ngâm nước trước khi luộc sẽ thơm ngon, mọng nước hơn. |
Nhiều người cho biết, luộc củ lùn tuy dễ nhưng để có được hương vị hấp dẫn thì không hề đơn giản. Để món củ lùn luộc thơm ngon, giữ được nhiều dinh dưỡng, bạn có thể làm theo cách sau đây:
Củ lùn cắt hết rễ phụ, rửa sạch, để ráo nước.
 |
| Củ lùn luộc chín ăn có vị giòn sần sật, bùi bùi, ngọt thanh tự nhiên, nhiều nước rất ngon. |
Cho củ lùn vào nồi, để thêm một ít muối, đổ nước ngập củ lùn, bắt lên bếp nấu sôi trong khoảng 30 phút (có thể thêm ít lá dứa khi luộc để dậy mùi thơm). Mở nắp vung, nghe có mùi thơm thoang thoảng là chín.
Đổ củ lùn đã luộc ra thau nước lạnh, chờ nguội, vớt ra để ráo (đây là cách giúp bạn dễ lột vỏ củ lùn khi ăn).
Cách nấu chè củ lùn
 |
| Khoai lùn luộc chín, bóc vỏ, thái nhỏ, bột báng ngâm nước. |
Vào những ngày trời hè oi bức được ăn chén chè củ lùn ngọt thanh, mát dịu, giòn sần sật thì còn gì bằng. Tuy đơn giản, dân dã nhưng món ăn vặt giải nhiệt này lại khiến nhiều người nhớ về kỷ niệm thời thơ ấu bên nồi chè củ lùn mẹ nấu. Dưới đây cùng tham khảo cách nấu chè khoai đơn giản này nhé!
Củ lùn rửa sạch, bỏ vào nồi luộc 30 phút. Khi loại củ này chín vớt ra, bóc vỏ, cắt thành các khoanh vừa ăn.
Bột báng ngâm trước 30 phút, rửa sạch, để ráo. Bắc nồi nước lên bếp cho bột báng vào nấu đến khi bột báng nở.
Bột báng nở bạn cho hết củ lùn, 100gram đường phèn vào khuấy đều. Nêm nếm độ ngọt lại cho vừa miệng. Nấu đến khi nước chè sôi bùng lên cho vào một ống vani khuấy đều rồi tắt bếp.
 |
| Khi nấu chè bạn có thể cho vào bó lá dứa hay gừng thái sợi tăng thêm độ thơm ngon. |
Tùy theo sở thích bạn có thể ăn chè khoai nóng hoặc chờ nguội cho loại củ này vào tủ lạnh để ăn lạnh. Để món chè thơm hơn bạn có thể bỏ thêm lá dứa trong lúc nấu cũng rất thích hợp. Cách nấu chè khoai lùn mang đến món ăn vặt dinh dưỡng, ngọt ngào lạ miệng rất tốt cho những ngày buồn chán.
 |
Ngoài ra, củ lùn cũng giống như các loại khoai khác còn có thể mang nấu canh, hầm xương rất ngon. Các món ăn vặt từ củ lùn hứa hẹn sẽ mang đến ngày nghỉ vui vẻ, thư giãn tuyệt vời. Nếu bạn là người con miền Tây chắc chắn sẽ thấy loại thực phẩm này rất đỗi quen thuộc và gần gũi.
Củ lùn là món ăn quen thuộc với rất nhiều người lớn lên ở miền Tây Nam bộ. Đây không chỉ là một loại thực phẩm giúp thanh mát cho những ngày hè nóng bức, mà còn là một loại củ dân giã gợi nhớ về “tuổi thơ” của nhiều người.
