| Tinh dầu – Tiềm năng thay thế sử dụng kháng sinh trong chăn nuôi Tinh dầu mùi già Bà Bé mang đậm nét “hương đồng gió nội” Chiết xuất tinh dầu từ cây dại, chàng trai người Tày bỏ túi tiền tỷ mỗi năm |
 |
| Kỳ lạ loại tinh dầu thơm "điếc mũi" lại có giá 1,6 tỷ đồng/lít, có bao nhiêu bán cũng hết |
Tinh dầu trầm hương được gọi là “vua” của các loại tinh dầu. Chúng không chỉ được sử dụng trong ngành sản xuất nước hoa, mà trong lĩnh vực y tế, tinh dầu này cũng được đánh giá cao. Đây là loại tinh dầu có chi phí cao nhưng chúng cũng mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, phong thủy và tâm linh.
Ở huyện miền núi Hương Khê, Hà Tĩnh, ông Phạm Anh Tuấn (SN 1965) được nhiều người biết đến bởi là đại gia nức tiếng khi sở hữu khối tài sản "kếch xù". Nay ông Tuấn còn nổi tiếng làm giàu, thu lợi từ cây dó bầu. Mỗi lít tinh dầu tự nhiên chưng cất từ cây dó được ông Tuấn bán ra với giá mỗi lít 1 tỷ đồng.
Ông Tuấn cho biết, mỗi năm ông bỏ ra vài chục tỷ đồng để thu mua hàng vạn cây dó trầm từ các hộ dân xã Phúc Trạch (huyện Hương Khê) để về làm trầm hương, nấu tinh dầu.
"Tôi thu mua những cây dó trầm cổ thụ, có nhiều trầm, chủ yếu là cây dó có trầm tự nhiên. Sau đó, tôi gửi cây ở các hộ gia đình rồi thu hoạch dần. Rồi tôi thuê thợ người Huế ra chế tác, gạn trầm bán với giá từ vài trăm đến vài tỷ đồng".
Ngoài ra, ông Tuấn còn chưng cất tinh dầu trầm tự nhiên. 1cc tinh dầu ông bán 1 triệu đồng. Mỗi lít tinh dầu trầm tự nhiên có giá 1 tỷ đồng.
"Tuy nhiên, để bán trầm, tinh dầu được giá cao đòi hỏi người kinh doanh phải biết chọn cây trầm lâu năm, trầm tự nhiên không phải trầm nhân tạo. Trầm tự nhiên thì tinh dầu và chất lượng trầm sẽ tốt hơn rất nhiều. Chất trầm tốt tùy thuộc vào chất lượng giống cây, chất đất, điều kiện của từng vùng đất được trồng", ông Tuấn nói.
Theo ông Tuấn, "trầm" được sản sinh từ cây dó bầu. Người dân ở huyện Hương Khê mua cây dó bầu về trồng, khi cây dó bầu phát triển trên 10 năm thì tạo ra trầm.
"Trầm tự nhiên tức là khi cây dó bầu được trồng lâu năm, có một loài sâu đục thân, đục khoét vào thân cây rồi tạo ra vết thương. Khi bị sâu đục khoét, cây dó bị thương, chất dầu trong cây tụ lại để kháng cự sự phá hoại nhiễm bệnh từ bên ngoài. Chất dầu đọng lại đó dần dần biến tính và thành trầm. Tuỳ thời gian hình thành và mức độ nhiễm sẽ cho ra những khối trầm to nhỏ và hình dáng khác nhau", ông Tuấn chia sẻ.
 |
Cũng mê trầm như ông Tuấn, anh Châu Tự Trọng bén duyên với các sản phẩm từ trầm hương từ năm 2014 và quyết định kinh doanh loại sản phẩm này cho đến nay. Nhận thấy nhu cầu thị trường về tinh dầu trầm hương, anh đã bắt đầu bán loại tinh dầu này cách đây 7 năm về trước. Nhưng đến năm 2019, anh mới bắt đầu hợp tác sản xuất tinh dầu trầm hương vì nhu cầu thị trường tăng và để kiểm soát được chất lượng tinh dầu trầm.
Trên thị trường, người tiêu dùng sẽ thấy rất nhiều cơ sở bán tinh dầu trầm hương với nhiều mức giá khác nhau. Theo anh Trọng, anh chia ra thành 2 loại: tinh dầu trầm hương nhân tạo và tinh dầu trầm hương tự nhiên.
Loại tinh dầu trầm hương nhân tạo thì lấy nguyên liệu trầm hương từ cây dó bầu được trồng trên 10 năm và cấy tạo vi sinh học (men vi sinh) thời gian cấy từ 3 – 5 năm đạt chuẩn chất lượng organic, không có hoá chất độc hại. Giá bán loại này vào khoảng 600 – 800 triệu đồng/lít.
Loại tinh dầu trầm hương tự nhiên được chọn từ nguyên liệu trầm tự nhiên không có sự tác động của con người đó là trồng cây dó bầu và để có trầm tự nhiên qua thời gian trên 25 năm qua quá trình tác động của thiên nhiên như mưa gió cãy cành, côn trùng như kiến, sâu, sùng đục thân tạo vết thương tiết ra tinh dầu và hình thành trầm hương. Loại này sẽ được rao bán từ 900 triệu – 1,6 tỷ đồng/lít
Mỗi loại đều có những tiêu chí lựa chọn riêng để có thể đưa vào sản xuất tinh dầu đạt chuẩn về chất lượng và mùi thơm.
“Mỗi lít tinh dầu trầm hương cần khoảng 900 kg – 1.300 kg nguyên liệu trầm hương tuỳ thuộc vào loại trầm hương chứa hàm lượng tinh dầu nhiều trầm hoặc ít trầm và tuỳ người nấu theo phương pháp nào”, anh chia sẻ. Vì thế, giá bán của chúng mới cao đến như vậy.
 |
Anh Trọng chia sẻ về quy trình sản xuất tinh dầu trầm hương trải qua 5 công đoạn:
Công đoạn 1: Cắt cây và đục đẽo tỉa trầm tách, loại bỏ đi phần sát dó trắng của cây dó bầu, khi tới lớp dầu trầm thì dừng lại, công đoạn này đòi hỏi người thợ phải chuyên nghiệp khéo léo tỉ mỉ mới tách được sạch sẽ phần lớp dó trắng mà không bị phạm dầu.
Công đoạn 2: Phân loại lựa chọn miếng trầm đạt tiêu chí ở trên và loại bỏ tạp chất, đất cát nếu có…
Công đoạn 3: Chẻ nhỏ hoặc nghiền to và ủ 1 thời gian 6 – 10 ngày cho giảm độ hăng, cay của cây dó mới thu hoạch.
Công đoạn 4: Cho vào lò chưng cất hơi nước là phương pháp chưng chất truyền thống, thủ công, thời gian từ 4 – 5 ngày hoặc chưng cất theo phương pháp hiện đại CO2.
Công đoạn 5: Thu hoạch được thành phẩm tiến hành lọc tạp chất, dầu cặn xong để 1-3 tháng thoát hết hơi nước và mùi hăng, nồng của gỗ dó, còn lại mùi hương thơm thuần khiết và để càng lâu càng thơm.
Hiện tại, trung bình mỗi tháng anh sản xuất khoảng 10 lít loại tinh dầu trầm hương nhân tạo cấy vi sinh và 2 lít tinh dầu trầm hương tự nhiên để phục vụ khách hàng trong nước và các nước Trung Đông. Anh cho biết số lượng này chưa đủ cung cấp cho thị trường trong và ngoài nước. Anh sẽ gia tăng sản xuất trong thời gian tới để cung cấp nhiều hơn nữa ra thị trường.
Ngoài việc phát triển tinh dầu trầm hương, anh dự định sẽ mở các lớp, hội thảo chia sẻ miễn phí để nhiều người biết đến công dụng và cách dùng về các sản phẩm làm từ loại gỗ quý, hiếm này.
