| Lá cây từng bỏ đi bất ngờ thu tỷ đô nhờ xuất khẩu Những loại lá cây đem lại doanh thu tỷ đô Kiếm tiền tỷ nhờ đi nhặt lá tre |
 |
| Anh Tạ Quý Tôn giới thiệu những sản phẩm được làm từ xơ mướp. |
Bỏ ngân hàng về quê trồng mướp
Được biết, anh Tôn đến với nghề trồng mướp rất tình cờ. Anh vốn là nhân viên ngân hàng với mức thu nhập khoảng 30 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên trong quá trình làm việc, anh luôn trăn trở tìm hướng phát triển sự nghiêp.
Đã từng được đi học tập và làm việc tại Australia, anh Tôn nhận thấy rất nhiều khách sạn lớn ở đây sử dụng các sản phẩm từ xơ mướp để làm bông tắm, đai chà lưng và những sản phẩm gia dụng ở nhà bếp. Tuy nhiên, những sản phẩm này nguồn hàng không ổn định. Trong khi đó ở Việt Nam trồng rất nhiều mướp, xơ mướp chủ yếu dùng để rửa chén, bát hoặc không dùng. Vì thế, anh Tôn đã nảy sinh ý tưởng làm những sản phẩm từ xơ mướp để xuất khẩu.
Ý tưởng đã có, anh Tôn quyết định xin nghỉ việc ngân hàng về quê trồng mướp, trở thành nông dân chính hiệu. Đầu năm 2019, anh Tôn đã thuê lại 2ha đất tại địa phương để trồng mướp lấy xơ. Tuy nhiên, anh gặp khá nhiều khó khăn để tìm được loại mướp cho xơ tốt nhất.
Ban đầu, anh nghĩ cứ trồng loại mướp ăn bình thường là có thể lấy xơ được nên đã lấy rất nhiều giống mướp về trồng. Nhưng những loại mướp này cho ra trái nhỏ, xơ không mướt, không mềm nên chất lượng xơ rất kém. Không nản trí, anh đã lên mạng tìm hiểu và đã tìm được giống mướp trái to, thẳng, khi già xơ dày và mịn, rất phù hợp để trồng tại vùng đất Thuận Thành.
 |
| Anh Tạ Quý Tôn luôn kiểm tra cẩn thận những quả mướp đã đạt chất lượng để lấy xơ |
Để tạo ra các sản phẩm như bông tắm, đai chà lưng, lót giày và những sản phẩm gia dụng… từ xơ mướp, anh Tôn đã xây dựng thêm khu gia công sản phẩm với nhiều loại máy móc như máy may, máy ép, máy cắt. Sản phẩm từ xơ mướp đều được anh Tôn làm theo phương pháp thủ công, do đó mỗi sản phẩm đều có tính độc đáo riêng.
Theo anh Tôn, để làm ra các sản phẩm đều phải là mướp già, khô, sau đó được loại bỏ lớp vỏ, hạt và chỉ giữ lại xơ mướp. Tùy vào từng sản phẩm mà xơ mướp được cán dày hay mỏng. Với tiêu chí đặt ra là sản phẩm thân thiện môi trường nên khi sản xuất không dùng chất tẩy trắng hoặc ngâm hóa chất bảo quản.
Muốn tạo ra những sản phẩm có mẫu mã đẹp, độ kết dính, anh Tôn sử dụng phương pháp may bằng chỉ, sợi đay và vải thay vì sử dụng keo dán nên vẫn bảo đảm vẻ đẹp thẩm mỹ và sự mộc mạc. Tiêu chí sản phẩm của cơ sở sản xuất là xơ mướp phải có độ dày, xơ trắng và mịn thì mới có thể sử dụng được. Đặc biệt, mướp khi trồng không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật nên người sử dụng rất yên tâm.
Nỗ lực nâng tầm sản phẩm
Hiện anh Tôn chủ yếu cung cấp các sản phẩm làm từ xơ mướp tại thị trường Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc và một số nước ở châu Âu, với 15 dòng sản phẩm chủ yếu là bộ sản phẩm cho nhà bếp, nhà tắm và đồ dùng cá nhân như lót giày, giày dép đi trong nhà với giá bán trung bình từ 4-9 USD/sản phẩm.
 |
| Xưởng sản xuất xơ mướp "made in Việt Nam" phục vụ thị trường xuất khẩu. |
Anh Tôn luôn xác định chất lượng sản phẩm phải đặt lên hàng đầu nên năm đầu tiên khởi nghiệp các sản phẩm sản xuất ra chủ yếu là để “chào hàng.” Chính tính độc đáo của sản phẩm xơ mướp tự nhiên đã “chinh phục” các thị trường khó tính nước ngoài. Đến nay, trung bình mỗi tháng anh xuất khẩu từ 3-5 đơn hàng sang thị trường nước ngoài với trị giá từ 30.000-40.000 USD/tháng.
Đáp ứng nhu cầu của đối tác, ngoài diện tích 2ha trồng mướp lấy xơ tại xã Nguyệt Đức, anh còn mở rộng vùng trồng nguyên liệu tại huyện Lương Tài, Gia Bình và một số tỉnh thành phía Bắc như Nam Định, Hải Dương với tổng diện tích hơn 30ha… Dự kiến, năm 2025, anh Tôn sẽ xây dựng vùng nguyên liệu khoảng 300ha để đáp ứng nhu cầu xuất khẩu.
Theo anh Tôn, thực tế ở nước ta hiện nay cũng đã có nhiều tổ chức, cá nhân xây dựng mô hình sản xuất các sản phẩm từ xơ mướp. Tuy nhiên, quy mô còn mang tính chất nhỏ lẻ chưa đáp ứng nhu cầu của thị trường. Do đó, anh luôn hướng tới xây dựng một quy trình hoàn chỉnh từ việc xây dựng vùng nguyên liệu, sơ chế đến tìm đầu ra cho sản phẩm.
Thời gian tới, anh Tôn tiếp tục phát triển danh mục trên 20 đầu sản phẩm để xuất khẩu sang thị trường nước ngoài; đồng thời chào bán một số sản phẩm làm từ xơ mướp cho người tiêu dùng trong nước, lan tỏa sâu hơn thông điệp sản xuất xanh đến với người tiêu dùng. Các ngành chức năng đang hướng dẫn anh tham gia chương trình “Mỗi xã phường một sản phẩm” (OCOP).
Khi tham gia chương trình OCOP, sản phẩm sẽ được hỗ trợ tuyên truyền, quảng bá, xây dựng bộ nhận diện nhãn hiệu OCOP Bắc Ninh; xúc tiến thương mại và liên kết tiêu thụ sản phẩm. Bên cạnh đó, anh còn hỗ trợ triển khai các hình thức tổ chức sản xuất; huy động nguồn lực tài chính, nguồn vốn để thực hiện.
Những chiếc xơ mướp tưởng như vô dụng, nhưng đà được anh Tạ Quý Tôn biến thành những sản phẩm hữu ích, tiện dụng. Khẳng định thương hiệu xơ mướp từ khâu sản xuất đến sơ chế đã giúp cơ sở sản xuất liên tục mở rộng thị trường xuất khẩu./.
