Theo đó, kể từ 17/3, lần đầu tiên lãnh đạo của tất cả các quốc gia thành viên EU đã thống nhất với đề xuất của Ủy ban châu Âu thông qua một kế hoạch chung đóng cửa biên giới khu vực lãnh thổ EU, thời gian trong 30 ngày. Tuy nhiên, việc đóng cửa biên giới (closure of external borders) không phải là phong tỏa (lockdown).
EU thống nhất thiết lập các "tuyến đường xanh" ưu tiên cho giao thông thiết yếu để bảo đảm vận chuyển hàng hóa thông suốt. Điều này cũng áp dụng cho việc vận chuyển trang thiết bị y tế. EU cũng tìm cách phối hợp mua thiết bị y tế chung cho các nước thành viên. Các quốc gia thành viên cũng sẽ phối hợp để hồi hương các công dân châu Âu bị mắc kẹt ở nước ngoài bởi vô số lệnh đóng cửa biên giới và cấm giao thông áp được đặt trước sự lan rộng của đại dịch.
Bộ Công thương cho biết quy định kiểm soát dịch bệnh của EU trước mắt có thể chưa tác động trực diện đến hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa giữa Việt Nam và EU bởi lẽ quy định này chỉ áp dụng đối với hành trình di chuyển của các cá nhân; hoạt động vận chuyển, thông thương hàng hóa cơ bản không bị hạn chế.
"Tuy nhiên, xét trên một số khía cạnh kinh tế, các biện pháp kiểm soát dịch trên thực tế sẽ ảnh hưởng đến tốc độ luân chuyển hàng hóa từ khâu xuất khẩu, vận chuyển, thông quan, lưu kho, bốc dỡ đến tiêu thụ hàng hóa; gây gián đoạn hoặc làm chậm trễ dòng chảy kinh tế - thương mại - dịch vụ", Bộ Công thương lưu ý.
Theo đánh giá của Bộ Công thương, lượng cung - cầu của thị trường, nhu cầu trao đổi hàng hóa và các hoạt động giao thương giữa EU và Việt Nam sẽ phần nào bị hạn chế trong thời gian tới, nhất là các mặt hàng như dệt may, da giày, đồ gỗ, điện thoại, vốn là các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam. Các quy định liên quan đến kiểm soát dịch cũng có thể sẽ gây đình trệ việc ký kết các đơn hàng xuất khẩu trong các quý tới.
Ảnh minh họa
Bộ Công thương cũng dự báo kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang EU hai quý đầu năm 2020 có thể giảm từ 6- 8% nếu dịch bệnh tiếp tục kéo dài đến tháng 6. Một số mặt hàng chủ lực như máy tính, điện thoại và linh kiện dự kiến sẽ tiếp tục sụt giảm mạnh do gặp khó khăn cả về khâu cung ứng lẫn nhu cầu thị trường giảm.
Tăng trưởng xuất khẩu nửa cuối năm 2020 có thể khả quan hơn do bệnh dịch được đẩy lùi và EVFTA đi vào hiệu lực. Do vậy, các doanh nghiệp cần theo dõi sát tình hình dịch bệnh để có kế hoạch sản xuất và kinh doanh phù hợp, đồng thời có phương án chuyển đổi hình thức xúc tiến thương mại như quảng bá trực tuyến, kết nối doanh nghiệp trực tuyến để duy trì và phát triển thị trường ngay cả khi dịch bệnh đang diễn ra; bảo đảm có thể nhanh chóng khôi phục mọi hoạt động ngay sau khi dịch bệnh suy giảm và kết thúc.
EU hiện là thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của Việt Nam. Năm 2019, lượng hàng hóa xuất khẩu qua đường biển đạt 20,5 tỉ euro, đường hàng không đạt 14,5 tỉ euro, đường sắt đạt 671 triệu euro; trong khi nhập khẩu qua đường biển, đường hàng không và đường sắt lần lượt là 5,99 tỉ euro, 3,56 tỉ euro và 9 triệu euro.
Lê Quyên (Theo HHTH)
