 |
| Xuất khẩu cà phê Việt Nam dự kiến đạt gần 8 tỷ USD, mức cao nhất từ trước đến nay. |
Thách thức và cơ hội trong bối cảnh xuất khẩu cà phê
Niên vụ cà phê 2024-2025, kéo dài từ tháng 10/2024 đến tháng 9/2025, đang bước vào giai đoạn cuối với những dấu ấn chưa từng có. Theo số liệu thống kê, chỉ trong 7 tháng đầu năm 2025, Việt Nam đã xuất khẩu khoảng 1,1 triệu tấn cà phê, thu về gần 6 tỷ USD, vượt tổng kim ngạch của cả năm 2024 và tăng đến 65,1% so với cùng kỳ năm trước. Đây thực sự là một năm thành công rực rỡ của ngành cà phê nước ta.
Theo các chuyên gia trong ngành, mức tăng trưởng ngoạn mục này một phần nhờ các hợp đồng xuất khẩu đã được ký từ cuối năm 2024, thời điểm giá cà phê thế giới đạt mức cao lịch sử do nguồn cung toàn cầu thiếu hụt. Đặc biệt, trong vòng một thập kỷ qua, quy trình sản xuất cà phê Robusta tại Việt Nam đã được cải tiến vượt bậc, giúp chất lượng sản phẩm không chỉ được nâng cao mà còn vượt trội so với nhiều quốc gia khác. Nhờ vậy, cà phê Việt Nam được các nhà rang xay toàn cầu ưu tiên chọn mua và trả giá cao hơn.
Ngoài ra, sự phục hồi nhu cầu từ các thị trường lớn như Liên minh châu Âu (EU), Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc... cũng góp phần thúc đẩy kim ngạch xuất khẩu. Tuy nhiên, ngành cà phê Việt Nam cũng đang đứng trước những rào cản thương mại, thuế quan ngày càng khắt khe tại các thị trường xuất khẩu, đòi hỏi các doanh nghiệp phải thích nghi nhanh chóng. Châu Âu tiếp tục là thị trường xuất khẩu cà phê lớn nhất, với sản lượng đạt 670.000 tấn, tương đương kim ngạch 3,6 tỷ USD.
Các thị trường châu Mỹ và châu Á chiếm lần lượt 4,7% và 20,7% trong tổng kim ngạch xuất khẩu. Trong khi đó, thị trường Trung Quốc vẫn còn nhiều tiềm năng chưa được khai thác triệt để, với lượng cà phê nhân xuất khẩu sang đây còn khá khiêm tốn. Ông Nguyễn Nam Hải, Chủ tịch Hiệp hội Cà phê Ca cao Việt Nam, nhấn mạnh đây là cơ hội để các doanh nghiệp trong ngành linh hoạt trong kế hoạch sản xuất và kinh doanh, tận dụng các cơ hội và vượt qua các thử thách từ rào cản thương mại để thúc đẩy xuất khẩu cà phê phát triển bền vững.
Giải pháp nâng cao chất lượng và mở rộng thị trường để bứt phá
Để giữ vững và nâng cao vị thế trên thị trường quốc tế, các chuyên gia và doanh nghiệp trong ngành cà phê đã và đang chú trọng đẩy mạnh các giải pháp thiết thực. Trước hết, phát triển cà phê đặc sản và chế biến sâu là xu hướng tất yếu nhằm gia tăng giá trị gia tăng cho sản phẩm. Việc đạt được các chứng nhận bền vững, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế không chỉ nâng cao uy tín mà còn giúp cà phê Việt Nam tránh bị ép giá, tạo dựng thương hiệu mạnh trên thị trường.
Các doanh nghiệp cũng tích cực đầu tư công nghệ chế biến, áp dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc minh bạch, đồng thời khai thác hiệu quả các hiệp định thương mại tự do như EVFTA, UKVFTA, CPTPP... nhằm mở rộng thị trường và tối ưu hóa giá trị xuất khẩu. Đặc biệt, các doanh nghiệp cà phê cần đẩy nhanh tiếp cận thị trường Trung Quốc, vốn đang mở rộng cửa với nhiều doanh nghiệp Brazil nhưng chưa thực sự khai thác hết tiềm năng của Việt Nam. Theo ông Nông Đức Lai, Tham tán Thương mại Việt Nam tại Trung Quốc, cần tập trung nâng cao chất lượng sản phẩm, tìm hiểu và tuân thủ các quy định nhập khẩu của thị trường này, đồng thời chú trọng đầu tư mẫu mã, bao bì phù hợp với thị hiếu tiêu dùng.
Ngoài ra, việc xây dựng và đăng ký thương hiệu cũng được xem là một trong những nhiệm vụ quan trọng, cần tiến hành ngay từ giai đoạn đầu thâm nhập thị trường nhằm bảo vệ quyền lợi và tạo lợi thế cạnh tranh. Các hoạt động xúc tiến thương mại không chỉ nên tập trung tại các đô thị lớn mà cần mở rộng đến các địa phương phía Bắc và Tây Bắc Trung Quốc để khai thác sâu sắc hơn nhu cầu tiêu thụ cà phê tại khu vực này. Như vậy, sự phối hợp chặt chẽ giữa nâng cao chất lượng sản phẩm, đổi mới công nghệ, cải tiến quy trình chế biến, đa dạng hóa sản phẩm và chiến lược mở rộng thị trường sẽ giúp ngành cà phê Việt Nam duy trì đà tăng trưởng bền vững, khẳng định vị trí trên bản đồ cà phê thế giới.
