Hiện giá thịt heo đang ở mức khá cao đã đem lại lợi nhuận cho người chăn nuôi. |
Theo báo cáo tại “Hội nghị thúc đẩy phát triển chăn nuôi heo bền vững”, hiện tổng số heo của cả nước khoảng 25,5 triệu con, tăng khoảng 2,9% so với cùng kỳ năm 2023. Năm 2023, chăn nuôi heo phát triển ổn định trong bối cảnh chăn nuôi nông hộ chuyển mạnh sang chăn nuôi bán công nghiệp, liên kết với doanh nghiệp, chăn nuôi trang trại theo chuỗi, an toàn sinh học, an toàn dịch bệnh và ứng dụng công nghệ tiên tiến ngày càng gia tăng, đẩy mạnh. Chính những nỗ lực, kết quả này đã giúp đưa ngành chăn nuôi của Việt Nam từ manh mún, nhỏ lẻ, tự cung tự cấp trước đây thành quốc gia có ngành chăn nuôi heo đứng thứ 5 trên thế giới về đầu con và thứ 6 về sản lượng.
Chăn nuôi an toàn sinh học chưa được chủ trang trại quan tâm
Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến nhấn mạnh, chăn nuôi heo của Việt Nam được xác định là ngành chủ lực, quan trọng đã và đang chuyển dịch dần từ chăn nuôi quy mô nhỏ sang chăn nuôi tập trung, hàng hóa, quy mô lớn. Ngày càng nhiều mô hình chăn nuôi trang trại, tập trung và hình thành các chuỗi giá trị chăn nuôi.
Hiện giá thịt heo đang ở mức khá cao đã đem lại lợi nhuận cho người chăn nuôi và doanh nghiệp sau một thời gian bị thua lỗ. Trong rổ thực phẩm, thịt heo chiếm 65% chỉ số CPI.
Do đó, ngành chăn nuôi đặt ra yêu cầu vừa đảm bảo tăng trưởng, nguồn cung thực phẩm, đảm bảo người chăn nuôi có lãi song cũng cần chúng ta phải sớm có những giải pháp quyết liệt, kịp thời để chỉ số CPI tăng ở mức hợp lý, hài hòa lợi ích giữa người chăn nuôi và người tiêu dùng, góp phần nâng cao đời sống của người dân.
Nói về nguồn cung thịt heo, ông Lê Thanh Hòa - Phó Cục trưởng Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường cho biết, nguồn cung hiện nay đang có xu hướng sụt giảm do dịch bệnh tả heo châu Phi lan rộng nhưng vẫn đảm bảo đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước.
Ông Hòa dự báo, từ nay đến cuối năm 2024, giá thực phẩm nói chung và thịt heo nói riêng có xu hướng ổn định do nguồn cung dồi dào và nhu cầu ổn định nhờ giá nguyên liệu trong nước được duy trì.
Theo ông Phạm Kim Đăng - Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, ngành chăn nuôi trên toàn thế giới đã và đang có nhiều biến động, được dự báo vẫn tiếp tục phát triển trong năm 2024 và những năm tiếp theo. Đối với chăn nuôi heo đang có những xu thế mới và một số xu thế này đang và sẽ ảnh hưởng đến cách thức tiếp cận của Việt Nam.
Đặc biệt, trước tình hình diễn biến phức tạp của một số bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như tiêu chảy cấp, tai xanh hoặc dịch tả heo châu Phi đã gây thiệt hại lớn cho ngành chăn nuôi heo, việc áp dụng chăn nuôi an toàn sinh học là yêu cầu hết sức cấp thiết cho chăn nuôi nói chung và chăn nuôi heo nói riêng.
Do vậy, chăn nuôi an toàn sinh học không chỉ áp dụng cho các trang trại chăn nuôi heo mà còn áp dụng ở tất cả các khâu của chuỗi như vật tư đầu vào, thức ăn, giống, giết mổ, chế biến, bảo quản và phân phối…
Tuy nhiên, ở Việt Nam, chăn nuôi an toàn sinh học và kiểm soát dịch bệnh chưa thực sự được triển khai đồng bộ. Dịch tả heo châu Phi, lở mồm long móng… vẫn luôn tiềm ẩn nguy cơ tái bùng phát thì việc chăn nuôi an toàn sinh học chưa được chủ trang trại thực sự quan tâm để triển khai thực hiện từ trước, trong và sau quá trình chăn nuôi, đặc biệt là khu vực chăn nuôi nông hộ, chăn nuôi trang trại quy mô nhỏ và vừa.
Giải pháp để phát triển chăn nuôi heo bền vững
Quang cảnh hội nghị. |
Ông Đặng Văn Minh, Chi Cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y Nghệ An nêu vấn đề đơn vị quản lý nhà nước cấp tỉnh (Chi cục Chăn nuôi và Thú y) thực hiện xử lý vi phạm hành chính theo Luật Thanh tra, dẫn tới tình trạng nhiều vụ việc liên quan tới chăn nuôi, thú y Chi cục không có thẩm quyền xử lý, phải chuyển hồ sơ cho đơn vị khác. Do đó, cần nghiên cứu điều chỉnh chức năng xử phạm vi phạm hành chính với chức danh Chi cục trưởng sẽ kịp thời, hiệu quả hơn trong quản lý.
Để thúc đẩy phát triển bền vững về ngành chăn nuôi, đặc biệt là chăn nuôi heo, ông Nguyễn Xuân Dương, Chủ tịch Hiệp hội chăn nuôi, cho rằng cần phải định hướng phát triển rõ ràng: Có ban hành chế tài xử lý, kiểm soát tốt được dịch bệnh, điều tiết thị trường, xem lại cán cân xuất nhập khẩu…. Về giết mổ, cần công nghiệp hóa, tiến tới đưa dây chuyền hiện đại vào sản xuất tránh manh mún. Việc đánh giá tác động môi trường cần giao về địa phương để tiện kiểm tra giám sát, điều phối tránh ngồi trên các quy định pháp luật để phê duyệt.
Chủ trì hội nghị, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến nhấn mạnh, trước mắt, phải đảm bảo cung cấp đủ lượng giống có năng suất, chất lượng cao. "Hàng năm, chúng ta phải bỏ ra 7 tỷ USD nhập khẩu nguyên liệu thức ăn chăn nuôi. Do đó, các địa phương, đơn vị phải xây dựng ngay kế hoạch chủ động nguồn nguyên liệu thức ăn chăn nuôi trong nước để hạn chế phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu”, Thứ trưởng Tiến nhấn mạnh.
Đặc biệt, Thứ trưởng Tiến cho rằng phải quản lý chặt chẽ công tác giết mổ, chế biến gắn với đảm bảo an toàn thực phẩm. Một thực tế đáng báo động là Nghị quyết số 43/2017/QH14 của Quốc hội thực hiện chính sách pháp luật về an toàn thực phẩm đã được ban hành nhưng các địa phương vẫn rất lơ là, hời hợt.
Các cơ sở giết mổ tập trung không được phát huy, cơ sở giết mổ nhỏ lẻ tăng lên. Trong khi đó, chúng ta đang tiến tới xây dựng một nền nông nghiệp thân thiện, xanh thì việc giảm phát thải trong chăn nuôi heo phải được lưu tâm khống chế.
Thứ trưởng Tiến lưu ý, về lâu dài, cần tập trung đẩy mạnh công tác phòng, chống buôn lậu qua biên giới gia cầm ở các tỉnh phía Bắc, buôn lậu phía Nam. Tiếp tục rà soát nhập khẩu đảm bảo đúng quy định pháp luật và phát huy lợi thế của hàng rào kỹ thuật. Các đơn vị chức năng tập trung chỉ đạo, hỗ trợ các doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp lớn đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu.