Trong mâm cơm Tết truyền thống của người Việt có sự xuất hiện của các món ăn chứa nhiều calo giàu chất béo, đạm, tinh bột, đường. Có nhiều yếu tố khiến cho Tết trở thành dịp khởi phát gout cấp hoặc khiến cho bệnh gout thêm trầm trọng.
Chính vì vậy người bị gout nên giảm đạm, giảm mỡ trong chế độ ăn, giảm cân(nếu béo phì) và uống nhiều nước (khoảng 2-3 lít nước/ngày), đặc biệt là nước khoáng kiềm (để tăng cường thải tiết acid uric qua nước tiểu).
Những món ăn cần tránh xa
Thịt đỏ chứa nhiều năng lượng nhưng không phù hợp với bệnh nhân gout |
Thịt đỏ: Thịt đỏ như bò, heo, dê… chứa hàm lượng chất dinh dưỡng cao gồm chất chất đạm (protein), vitamin E, B6, B12. Hàm lượng protein cao dẫn đến tăng nồng độ axit uric trong máu, đây là nguyên nhân gây ra bệnh gout. Chưa kể các món ăn chế biến từ thịt đỏ sẽ trải qua quá trình tiêu hóa dưới xúc tác của enzym, khiến các nhân purin trong thịt đỏ chuyển hóa thành axit uric.
Hải sản: Hải sản chứa hàm lượng dinh dưỡng cao, bao gồm cả chất purin. Trong hải sản cũng chứa nhiều chất đạm, đây là nguyên nhân dẫn đến tăng axit uric và thúc đẩy sự phát triển của cơn đau gout.
Nội tạng động vật: Gan, thận, tim, bao tử, óc…chứa nhiều chất dinh dưỡng như protein, vitamin nhóm B (B2, B6, folate và B12), CoQ10, cholesterol, các chất khoáng gồm sắt, kẽm, selen. Bên cạnh đó, nội tạng cũng chứa nhiều purin, đây chính là chất gây tăng nồng độ acid uric trong máu, khiến bệnh trở nên trầm trọng, sưng, đau nhiều hơn.
Các loại rau có hàm lượng purin cao: Tránh dùng nhiều những loại rau củ quả và các loại đậu có hàm lượng purin cao như: đậu lăng, đậu đen, đậu phộng, đậu hà lan, đậu trắng, đậu xanh, cải xoăn, su hào… Một số loại rau không tốt cho người bệnh gút như rau bina, cải bắp, măng tây và nấm vì chứa hàm lượng purin cao.
Hạn chế thực phẩm nhiều fructose: mật ong, siro chứa fructose, các loại trái cây giàu fructose như táo, đào, lê,… Ngoài ra cần tránh các loại hoa quả chua, đồ lên men, nấm, măng, giá đỗ bởi chúng có thể làm tăng tốc độ tổng hợp acid uric trong cơ thể.
Đậu hà lan chứa hàm lượng purin cao |
Thực phẩm giàu chất béo: mỡ, da động vật, đồ chiên rán và chế biến với chất béo (mì tôm, thức ăn nhanh) là những thực phẩm người bệnh gout cần hạn chế nhằm giảm tốc độ tổng hợp acid uric trong cơ thể và chế ngự cơn đau gout thành công.
Rượu, bia, đồ uống có đường: Hạn chế tối đa rượu, bia cũng như các chất kích thích, đồ uống có đường như nước ngọt, nước trái cây, nước có gas… để bệnh gout không trở nên trầm trọng hơn.
Bánh chưng, dưa hành, thịt đông: Nếu bánh chưng làm tăng sưng viêm thì thịt đông có chứa nhiều chất béo và dưa hành lại có hàm lượng muối cao. Ba thực phẩm này không tốt cho người bị gút, người bị suy thận có kèm tăng huyết áp cao hoặc bị phù.
Nên ăn gì?
Các loại hoa quả và rau xanh giàu vitamin C rất tốt cho người mắc gout |
Mỗi ngày người bị bệnh gout có thể ăn khoảng 100 - 150g thịt cùng 400g hoa quả.
Rau xanh, hoa quả: Cần ăn nhiều rau xanh, hoa quả không chua. Các thực phẩm giàu chất xơ giúp làm chậm quá trình hấp thu đạm, làm giảm sự hình thành acid uric. Trong bữa ăn hằng ngày nên sử dụng những rau quả giàu Vitamin C, giàu beta, carotene và vitamin E để nâng cao khả năng chống lão hóa cho cơ thể như.
Rau cải bẹ xanh, rau cần, rau muống, rau ngót, lá lốt, rau cải xoong, cà rốt, gấc, cà chua, bí đỏ và các loại quả dưa hấu, đu đủ chín… vừa ít nhân purin, vừa giàu vitamin C, E, rất tốt cho người bệnh gout.
Uống đủ nước: Người bị bệnh gout nên uống nhiều nước (2-3 lít/ngày), uống các loại nước khoáng không gas có độ kiềm cao giúp đào thải acid uric và hạn chế kết tinh urat tại ống thận.
Các loại thịt có màu trắng (thịt cá sông, thịt lườn gà, thịt heo ...) vì thịt có màu trắng thường ít purin hơn, lượng protein cần thiết cho cơ thể mỗi ngày là 50-100g.
Nên thay thế các loại dầu bằng dầu ô liu, dầu lạc, dầu vừng....để giảm bớt lượng chất béo. Cùng với đó là ưu tiên các món hấp, luộc, hạn chế tối đa các món ăn chiên, xào nhiều dầu mỡ.
Dược thiện chữa bệnh gút |
Thuốc Đông y: 4 cách chữa bệnh gút bằng lá tía tô tại nhà |
Nước ép cần tây được coi là “thuốc giảm cân” kỳ diệu nhưng những đối tượng này cần tránh xa |