3 cảnh báo liên quan đến trái thanh long
Văn phòng Thông báo và Điểm hỏi đáp quốc gia về vệ sinh dịch tễ và kiểm dịch động, thực vật Việt Nam (Văn phòng SPS Việt Nam) cho biết, chỉ trong vòng hơn 40 ngày đầu năm nay, Liên minh châu Âu (EU) gửi tới 12 cảnh báo do các sản phẩm nông sản, thực phẩm của Việt Nam vi phạm các quy định an toàn thực phẩm của thị trường này.
![]() |
Thanh long bị EU cảnh báo vì dư lượng thuốc trừ sâu vượt ngưỡng. |
Theo Văn phòng SPS Việt Nam, một trong những nguyên nhân chính bị EU cảnh báo là doanh nghiệp chưa đăng ký lưu hành các sản phẩm có chứa thành phần thuộc nhóm “thực phẩm mới” theo quy định của EU.
Cụ thể, Đức và Áo đã phát hiện ra các sản phẩm như hạt é khô (thành phần được sử dụng trong nước giải khát) và thịt ốc bươu chưa được EU cấp phép. Các sản phẩm này đã bị thu hồi hoặc buộc phải rút khỏi thị trường.
Ngoài ra, nhiều doanh nghiệp cũng mắc sai sót trong việc khai báo thành phần sản phẩm. Điển hình như ghi nhãn sai nguyên liệu dễ gây dị ứng. Ví dụ, tôm tẩm bột đông lạnh không khai báo chất gây dị ứng (trứng có trong bột tẩm) và bột điều hữu cơ không đề cập đến đậu phộng, dẫn đến việc các sản phẩm này bị thu hồi.
Cùng với đó, sử dụng phụ gia trái phép hoặc vượt mức quy định. Nghiêm trọng nhất là trường hợp sản phẩm bít tết cá ngừ, khi phát hiện dư lượng acid ascorbic (E300) đạt 513mg/kg, vượt quá mức tối đa cho phép là 300mg/kg.
Ngoài ra, vi phạm quy định đối với “sản phẩm hỗn hợp”. Doanh nghiệp không thực hiện kiểm dịch thú y hoặc không khai báo đầy đủ các thành phần từ động vật tại cửa khẩu.
Đáng chú ý, từ đầu năm đến nay đã có 3 cảnh báo liên quan đến trái thanh long, do dư lượng thuốc trừ sâu vượt ngưỡng cho phép. Theo đó, 3 lô hàng thanh long của 3 công ty ở Tiền Giang và TP.Hồ Chí Minh bị cảnh báo do phát hiện dư lượng thuốc trừ sâu vượt ngưỡng.
Cụ thể, Pyraclostrobin vượt 0,050±0,025mg/kg, Dithiocarbamates vượt 0,15mg/kg, Forchlorfenuron vượt 0,023±0,012mg/kg, Propiconazole vượt 0,029±0,015mg/kg, Thiamethoxam vượt 0,10±0,05mg/kg, Dithiocarbamates vượt 1,2± 0,60mg/kg. Trong khi quy định dư lượng tối đa cho phép chỉ từ 0,01 đến 0,05mg/kg.
Với vi phạm trên 3 lô hàng thanh long này bị EU trả lại, tiêu hủy và niêm phong tại hải quan để xử lý.
Theo ông Ngô Xuân Nam - Phó giám đốc Văn phòng SPS Việt Nam (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), hiện nay thanh long Việt Nam đang bị EU áp tần suất kiểm tra 30% tại cửa khẩu, kèm theo đó các lô hàng xuất khẩu phải có giấy chứng thư kết quả phân tích dư lượng thuốc trừ sâu.
"Theo quy định, cứ 6 tháng EU sẽ họp một lần để xem xét vi phạm an toàn thực phẩm của các nước xuất khẩu nông sản, thực phẩm. Trong vòng hơn 1 tháng qua, trái thanh long đã có 3 cảnh báo.
Thời gian tới, nếu không kiểm soát tốt dư lượng thuốc bảo vệ thực vật theo quy định của EU, mà họ tiếp tục phát hiện thêm các vi phạm thì trái thanh long có nguy cơ bị tăng tần suất kiểm tra lên 50% là rất cao", ông Nam cảnh báo.
![]() |
Tôm tẩm bột đông lạnh xuất khẩu sang EU không khai báo chất gây dị ứng. |
Các doanh nghiệp vi phạm phần lớn thuộc nhóm nhỏ và vừa
Theo Văn phòng SPS Việt Nam, các doanh nghiệp vi phạm phần lớn thuộc nhóm nhỏ và vừa. Do các doanh nghiệp nhỏ này chưa nắm rõ các quy định về "thực phẩm mới" và "sản phẩm hỗn hợp" của EU.
Các doanh nghiệp lớn, nhất là doanh nghiệp FDI do đều có bộ phận kỹ thuật chuyên trách cập nhật nhanh chóng các thay đổi của thị trường nên ít rủi ro hơn.
Để hạn chế những vi phạm này, Văn phòng SPS Việt Nam khuyến cáo doanh nghiệp muốn xuất khẩu sang EU cần tìm hiểu kỹ các quy định liên quan. Nắm vững quy định (EU) 2015/2283 và danh sách thực phẩm mới được cấp phép theo quy định (EU) 2018/1023.
Đồng thời ghi nhãn cảnh báo dị ứng và sử dụng phụ gia. Tuân thủ quy định tại Điều 21 của (EU) 1169/2011 và chỉ sử dụng các phụ gia nằm trong danh sách cho phép theo phụ lục II của (EC) 1333/2008.
Văn phòng SPS Việt Nam đề nghị Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), Hiệp hội ngành Bia – Rượu – Nước giải khát, Cà phê – Ca cao, Nước mắm truyền thống và Điều Việt Nam có biện pháp cụ thể nhằm khuyến nghị và hỗ trợ doanh nghiệp nghiên cứu kỹ các quy định của thị trường mục tiêu trước khi xuất khẩu.
Các doanh nghiệp cần lập tức rà soát lại quy trình sản xuất, đảm bảo tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn của EU. Từ thành phần nguyên liệu, quy trình ghi nhãn, kiểm dịch cho đến việc sử dụng phụ gia, tất cả đều phải được kiểm tra chặt chẽ.
"Việc nắm bắt đúng đắn các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm không chỉ giúp bảo vệ người tiêu dùng mà còn giữ vững uy tín và vị thế của sản phẩm Việt Nam trên trường quốc tế", Văn phòng SPS Việt Nam nhấn mạnh.
Theo Văn phòng SPS Việt Nam, năm 2024 Việt Nam nhận 114 cảnh báo từ EU, tăng gấp đôi so với năm 2023. Trong đó, mặt hàng thanh long có 7 cảnh báo đều liên quan đến dư lượng thuốc trừ sâu vượt ngưỡng cho phép. Bên cạnh đó còn có nhiều lô hàng sầu riêng, ớt cũng bị cảnh báo do dư lượng thuốc trừ sâu vượt ngưỡng cho phép. Hiện EU đang áp dụng tần suất kiểm tra tại cửa khẩu 20% đối với trái sầu riêng, 30% đối với thanh long, còn ớt và đậu bắp cùng chịu tần suất 50%. Ngoài ra thanh long, ớt, đậu bắp trước khi xuất khẩu vào EU phải kèm theo giấy chứng thư kết quả phân tích dư lượng thuốc trừ sâu. |