Nguyên nhân tăng cân ngày Tết nhiều người không ngờ Nước mía giúp giải nhiệt cơ thể hay "kẻ thù" của cân nặng? Bí quyết ăn vặt không lo tăng cân |
Nguyên nhân gây tăng cân dịp Tết
Các loại hạt chứa rất nhiều calo, ăn nhiều việc tăng cân là khó tránh khỏi. |
Theo PGS.TS.BS Nguyễn Trọng Hưng - Trưởng khoa Khám và tư vấn dinh dưỡng người lớn (Viện Dinh dưỡng Quốc gia) cho chia sẻ: "Nhiều người sau dịp Tết tăng cân lại đổ cho ăn nhiều thịt mỡ, bánh chưng, nhưng đôi khi, thực tế lại không phải vậy. Chị em phải nên nhớ rằng, Tết là dịp được nghỉ ngơi, anh em, bạn bè lâu ngày gặp nhau nên ngồi “buôn” nhiều chuyện. Và ít ai biết rằng, ngồi “buôn chuyện” cũng khiến cân nặng bị tăng.
"Có hai lý do dẫn đến tăng cân, đó là khi buôn chuyện mọi người thường ngồi một chỗ, ít vận động dẫn tới lượng calo bị tiêu hao ít hơn so với lượng nạp vào. Lý do thứ hai phổ biến và gây tăng cân nhiều hơn, đó là thói quen ngồi “buôn dưa lê” cắn các loại hạt chứa nhiều chất béo như hạt dưa, hạt dẻ, hướng dương, hạt bí… Đây đều là những hạt có dầu và có năng lượng cao, khi ngồi nói chuyện rôm rả, ăn không kiểm soát thì tăng cân là lẽ đương nhiên”, bác sĩ Hưng cảnh báo.
Theo bác sĩ Hưng, trong 100gram hạt có dầu chứa khoảng 500-600kcal, trong khi một bát cơm hoặc 1/8 chiếc bánh chưng mới có khoảng 300kcal. Nếu trong một cuộc nói chuyện, 4 chị em ngồi cắn hết 4 đĩa hướng dương, mỗi đĩa 100g thì mỗi người trung bình đã nạp vào 500-600kcal. Có nghĩa đã bằng ăn 2 bát cơm và ¼ chiếc bánh chưng. Đó là chưa kể cắn hạt xong, đến bữa kiêng bánh chưng nhưng lại quây quần bên nồi lẩu để ăn rau, như vậy tăng cân là điều không có gì phải bàn cãi.
Thói quen ăn bánh kẹo hay mứt tự làm cũng khiến tăng cân. |
Ngoài các loại hạt, PGS Nguyễn Trọng Hưng cũng cảnh báo, nhiều chị em hiện nay vì an toàn cho gia đình nên tự làm mứt, bánh kẹo để sử dụng. Nhiều người nghĩ đồ tự tay mình làm ra bao giờ cũng là ngon nhất, nên ăn thật nhiều. Khi khách đến nhà thì giới thiệu là đồ tự làm, ai cũng nghĩ như vậy là rất an toàn, nhưng thực tế nó lại chứa nhiều đường và đây cũng là nguyên nhân gây tăng cân.
TS. Phan Bích Nga, trưởng khoa khám tư vấn dinh dưỡng trẻ em (Viện Dinh dưỡng quốc gia) thì cho rằng tăng cân trong ngày Tết thường vì 2 lý do chính: Tăng đột biến năng lượng (calo) nạp vào do Tết là dịp mà các bữa tiệc tùng diễn ra thường xuyên hơn hẳn (cả trước, trong và sau Tết) khiến chúng ta ăn nhiều hơn rõ rệt.
Năng lượng dư thừa sẽ được cơ thể chuyển thành chất béo dự trữ dẫn đến tăng cân nhanh chóng. Bên cạnh đó miền Bắc vào mùa đông, thời tiết thường lạnh hơn, do đó cơ thể sẽ cần tăng cường chuyển hóa để giữ ấm khiến chúng ta đói nhanh hơn và điều này cũng là nguy cơ tăng cân.
Ngoài việc tăng lượng calo hấp thụ qua ăn uống, nhiều người thường ít vận động hơn trong các tháng mùa đông và dịp nghỉ lễ. Giảm vận động tương đương với lượng calo được đốt cháy hằng ngày ít đi, dẫn đến làm tăng tích lũy mỡ nhiều hơn.
Mẹo ăn uống lành mạnh, hạn chế tăng cân dịp lễ Tết
Theo TS. Nga, nhiều người tin rằng "chỉ cần nói không" sẽ giúp hạn chế lượng thực phẩm ăn vào. Tuy nhiên, thực tế hạn chế việc ăn uống sẽ khó khăn hơn rất nhiều trong thời điểm lễ Tết vì là dịp sum họp gặp mặt người thân, bạn bè sau cả năm bận rộn nên chúng ta thường rất khó để từ chối những lời mời ăn uống. Do đó, để ăn uống lành mạnh và hạn chế tăng cân trong ngày lễ Tết có thể áp dụng những biện pháp sau:
Hãy ăn chậm, nhai kỹ, dừng ăn trước khi cơ thể cảm thấy no. |
Không nên bỏ bữa, ăn dồn bữa: Nhiều người thường bỏ bữa trưa hoặc ăn rất ít nếu buổi tối có tiệc, liên hoan. Thế nhưng trên thực tế việc để dạ dày trống trong bữa trưa sẽ làm cơ thể rơi vào trạng thái đói khiến chúng ta sẽ có xu hướng ăn nhiều, ăn bù vào bữa tối so với thông thường và hậu quả cân nặng tăng nhanh.
Cân đối giữa các bữa ăn: Bữa sáng nên có ít chất béo, nên ăn thực phẩm giàu protein (đạm), dùng bữa trưa với đồ ăn nhẹ và ăn vừa phải trong các bữa ăn khác trong ngày. Kiểm soát hành vi ăn uống của bản thân trong các bữa tiệc và bữa tối ở gia đình: Trong những dịp này, khi ở trong bếp hoặc gần bàn ăn, lấy đồ ăn sẽ dễ dàng hơn; khi vừa ăn vừa mải nói chuyện với bạn bè hoặc người thân gây ra việc khó kiểm soát lượng calo nạp vào.
Chú ý đến tín hiệu đói của cơ thể: Việc hiểu được cơ thể có đang đói hay không là một phần quan trọng của cuộc chiến để duy trì cân nặng khỏe mạnh. Hãy ăn chậm, nhai kỹ, dừng ăn trước khi cơ thể cảm thấy no.
Uống đủ nước: Đôi khi có thể nhầm lẫn giữa cảm giác khát và cảm giác đói. Vậy nên hãy lưu ý uống đủ nước ưu tiên nước lọc, ăn trái cây hoặc uống nước trái cây không thêm đường.
Ưu tiên để phần lớn bữa ăn là những thực phẩm lành mạnh, giàu dinh dưỡng. |
Ưu tiên những thực phẩm lành mạnh: Điều đó không có nghĩa là không được ăn bánh chưng hay bất kỳ món bánh mứt kẹo nào trong những ngày lễ Tết, nhưng hãy ưu tiên để phần lớn bữa ăn là những thực phẩm lành mạnh, giàu dinh dưỡng. Tăng cường rau xanh, củ quả và chất xơ, protein (đạm) chất lượng cao như các loại thịt nạc trong bữa ăn, ưu tiên các món salad, luộc, hấp và hạn chế các món nhiều xốt, chiên rán tẩm bột.
Chú ý đến lượng calo trong đồ uống: Một ly bia có thể chứa 175 calo, một ly rượu vang có thể chứa 160ml, 100ml rượu gạo có thể chứa 220 calo. Nên uống từ từ, chậm rãi để thưởng thức ly rượu hoặc có thể thay thế bằng những đồ uống khác có hàm lượng calo thấp hơn.
Ngủ đủ giấc: Điều này có thể đặc biệt khó khăn trong kỳ nghỉ lễ Tết, nhưng ngủ ít hơn đồng nghĩa với việc cơ thể bạn dễ rơi vào trạng thái mệt mỏi, uể oải thiếu năng lượng. Điều này dễ khiến bạn tìm đến những thứ khiến mình nạp lại năng lượng, cảm thấy thoải mái hơn như một vài món ăn vặt giàu năng lượng, hay các đồ uống có đường là thủ phạm tăng cân.
Vận động, tập thể dục: Khi bên ngoài trời lạnh và ngày ngắn hơn dễ khiến chúng ta rơi vào trạng thái ngủ đông, lười vận động hơn. Bạn không cần phải đến lớp tập luyện như thường lệ, nhưng ngay cả những việc nhỏ như chạy thêm vài vòng nếu bạn đang mua sắm trong kỳ nghỉ ở trung tâm thương mại hoặc đi dạo ngoài trời sau bữa trưa thịnh soạn cũng rất hữu ích.