Ca ghép tim - phổi đầu tiên tại Việt Nam

Sáng ngày 10/9, tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, chị Trần Như Quỳnh (38 tuổi) xuất hiện với nụ cười rạng rỡ và sức sống tràn đầy. Hình ảnh này hoàn toàn trái ngược với tình trạng nguy kịch của chị gần hai tháng trước, khi sự sống chỉ được tính bằng ngày.

Chị Quỳnh và con trai tại Bệnh viện Việt Đức sáng 10/9 (Ảnh: H.M).

"Tôi không thể ngờ có ngày mình lại thở được như một người bình thường," chị Quỳnh xúc động chia sẻ. "Trước đây, chỉ nằm thở thôi cũng đã thấy nặng nhọc, giờ tôi có thể đi lại, vận động. Tôi như được sinh ra lần thứ hai. Xin tri ân các y bác sĩ và đặc biệt là người đã hiến tạng để tôi được tái sinh."

Bên cạnh mẹ, cậu con trai Đinh Tuấn Thiện (13 tuổi) không giấu được niềm hạnh phúc: "Con cảm ơn các bác sĩ đã cứu sống mẹ, giúp mẹ khỏe mạnh để con lại được ở bên cạnh mẹ. Cả nhà đã từng lo mẹ không thể trở về..."

Ca phẫu thuật 7 giờ đầy thử thách và kỳ tích y học

Trước khi đến với Bệnh viện Việt Đức, chị Quỳnh mang trong mình căn bệnh tim bẩm sinh phức tạp - hội chứng Eisenmenger, dẫn đến tăng áp động mạch phổi nặng và suy tim phải không hồi phục.

Mọi phương pháp điều trị đều không còn hiệu quả, giải pháp duy nhất là ghép đồng thời cả khối tim và phổi.

Đây là một trong những kỹ thuật ghép tạng phức tạp và khó khăn nhất thế giới, với chỉ khoảng 100 ca được thực hiện mỗi năm trên toàn cầu. Tại Việt Nam, kỹ thuật này chưa từng được thực hiện thành công.

TS.BS Dương Đức Hùng, Giám đốc Bệnh viện Việt Đức, cho biết: "Đứng trước một người bệnh không còn cơ hội sống, lại có nguồn tạng hiến phù hợp, chúng tôi quyết định nỗ lực hết sức để giành giật lại sự sống cho người bệnh."

Ca phẫu thuật lịch sử kéo dài 7 tiếng đồng hồ, đối mặt với vô vàn thách thức:

Tình trạng bệnh nhân: Chị Quỳnh bị suy dinh dưỡng nặng, không đủ thời gian để phục hồi thể trạng trước mổ.

Nguồn tạng hiến: Phổi của người hiến tặng bị nhiễm khuẩn Acinetobacter baumannii (một loại vi khuẩn đa kháng thuốc) và có kích thước lớn hơn lồng ngực của người nhận.

Kỹ thuật phức tạp: Ê-kíp phẫu thuật phải sử dụng hệ thống tuần hoàn ngoài cơ thể (ECMO) để thay thế hoàn toàn chức năng tim, phổi. Các bác sĩ đã áp dụng cải tiến kỹ thuật, cắt bớt hai bên phổi cho vừa vặn và nối hai phế quản gốc thay vì nối khí quản theo phương pháp kinh điển để đảm bảo tưới máu tốt hơn.

Khó khăn chưa dừng lại ở đó. Giai đoạn hậu phẫu là một cuộc chiến cân não, khi các bác sĩ phải cân bằng giữa việc dùng thuốc ức chế miễn dịch liều mạnh để chống thải ghép và nguy cơ nhiễm trùng bùng phát từ vi khuẩn có sẵn trong phổi. Gần 40 loại thuốc, kết hợp siêu lọc máu đã được sử dụng để bảo vệ chức năng các tạng.

Dấu mốc chói lọi trên bản đồ y khoa thế giới

Sự hồi phục kỳ diệu của chị Quỳnh là món quà lớn nhất, minh chứng cho thành công của ca phẫu thuật. Theo TS. Dương Đức Hùng, thành công này không chỉ cứu sống một bệnh nhân mà còn mở ra một chương mới cho ngành ghép tạng Việt Nam.

Các người bệnh sau ghép tim, ghép phổi thành công rạng rỡ trong khung hình cùng các bác sĩ. Ảnh: BVCC

"Sự thành công của ca ghép đồng thời tim - phổi đã khẳng định bước tiến vượt bậc của Bệnh viện Việt Đức trong lĩnh vực ghép đa tạng, đồng thời đặt dấu mốc cho y học Việt Nam trên bản đồ thế giới, mở ra nhiều cơ hội cứu sống người bệnh nguy kịch," TS. Hùng nhấn mạnh.

Nhân dịp này, Bệnh viện Việt Đức cũng công bố những thành tựu ấn tượng khác:

Thực hiện thành công 104 ca ghép tim, đưa kỹ thuật này trở thành thường quy. Bệnh viện đã ghép tim cho bệnh nhi nhỏ tuổi nhất (7 tuổi) và bệnh nhân lớn tuổi nhất (70 tuổi).

Tiên phong trong ghép đa tạng: Trước đó, bệnh viện đã thực hiện thành công các ca ghép tim - thận, tim - gan đầu tiên tại Việt Nam.

Những ca ghép phổi sống lâu năm nhất nước ta: 2 bệnh nhân được ghép phổi từ năm 2019 đến nay đều duy trì sức khỏe ổn định.

Trong tương lai, Bệnh viện Việt Đức đặt mục tiêu triển khai các kỹ thuật phức tạp hơn như ghép tụy, tụy - thận, ruột hoặc ghép đồng thời 3 tạng.

Thành công này một lần nữa khẳng định tầm quan trọng của việc hiến tặng mô, tạng. TS. Hùng chia sẻ, công tác vận động hiến tạng đã có sự thay đổi rõ rệt. Chỉ trong 2 năm (2024-2025), riêng tại Việt Đức đã có 50 ca hiến tạng, một con số đáng kinh ngạc so với 100 ca trên cả nước trong 13 năm trước đó.

"Để những ca ghép tạng có thể thành công, cứu sống được nhiều người bệnh là nhờ sự cho đi của người hiến tạng. Hy vọng rằng sẽ có nhiều người đăng ký hiến tạng hơn nữa, để sự sống được tiếp nối," ông Hùng chia sẻ.

Quyền lợi BHYT học sinh, sinh viên năm học 2025-2026

Tác dụng của việc khởi động ngày mới bằng một ly nước

Hà Nội ghi nhận 161 ca sốt xuất huyết trong một tuần, nguy cơ bùng phát cao